‘z b e k is t n r e spu b L ik a si o L iy va ‘r t a maxsus

Malumot
Nozim (Dispetcher)
........~
INTERNET
I .ifel
шшШ
\
Ё
Ма'1итоИаг bazasining 
• maricaziy serveri
С Ш к в - _
A‘ Boshqaruv
18 - rasm. Transport vositalarining harakailanish parametrlari haqida 
navbatchi nozim (dispetcher)ga axborotyuborish sxemasi
4.5. Logistik axborot tizimlarida shtrix kodlardan 
foydalanish
Moddiy oqimlarni yetkazib berishda logistik zanjiming har bitta 
zvenosidan ko‘plab tovarlar o ‘tadi. Bunda har bitta zvenoning 
ichida tovarlar saqlash joylarida bir necha marta siljitilishi yoki 
qayta ishlanishi mumkin. Bugunda logistik tizimlaming samara- 
dorligini oshirish maqsadida ko‘pchilik mamlakatlarda moddiy 
oqimlar to ‘g ‘risidagi m a’lumotlarni yig‘ishning avtomatlashtirilgan
59

---

usullaridan foydalanilayapti. Axborotlami avtomatlashtirilgan usul- 
lar orqali aniqlashda har xil turdagi shtrix kodlardan foydala­
nilayapti.
Birinchi marotaba shtrix kod AQShning Filadelfiya shtatidagi 
Dreksel universiteti aspirantlari Bernard Silver, Noram Jozef 
Vudlan va Djordan Djoxensonlar tomonidan 1949-yil 20 oktyabrda 
kashf qilingan.
1974-yil 24 iyunda birinchi marotaba dunyoda shtrix kod bilan 
«Vingleys» nomli saqich sotuvga qo‘yilgan.
Dunyo bo‘yicha eng k o ‘p tarqalgan chiziqli shtrix kodlarga 
EAN- 8, EAN- 13, UPC - A, UPC - Ye, va Code 128 misol bo‘Ia 
oladi.
ITF - 14 shtrix kodi (19 - rasm) boshqa kodlarga qaraganda 
oson bosiladi va u gofrir holatida o ‘ralgan hamda jo ‘natilayotgan 
tovarlarni belgilashda k o ‘proq qo‘llaniladi
n n n
0 5 4 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 8
19 - rasm. ITF - 14 shtrix kodining ko‘rinishi
Yuzasi cheklangan tovarlarga katta hajmdagi axborotlami kod- 
lash uchun «5 tadan 2 ta» kod ishlatiladi.
Logistikada boshqa kodlardan tashqari 128 kodidan ham 
foydalanish mumkin ( 20 - rasm).
1 6 9 0 1 2 C X 3 4