‘z b e k is t n r e spu b L ik a si o L iy va ‘r t a maxsus

A = (Q*K,J/R,
Bu yerda:
Q- qayta ishlanishi kerak bo‘lgan yuk miqdori, t;
K n- yuk kelishining notekislik koeffitsienti;
R- qurilmaning ish unumdorligi, t.
Qurilmaning bir soatlik ish unumdorligi siklli ishlovchi 
mashinalar uchun quyidagicha topiladi:
Rs= (3600/Tu)*q,
bu yerda:
Tts- yuk ortish mashinasining bitta sikl vaqti, sek;
q- bitta siklda ortiladigan yukning og‘irligi.
Xuddi shunday omborlarda qo‘llanilayotgan barcha mexanizm- 
larning zarur bo‘lgan sonini aniqlash mumkin. Buning uchun 
mexanizmlarning ish unumdorligini aniqlash kerak.
Omborlarning umumiy maydonini aniqlash. Omborlar quyidagi 
maydonlardan tashkil topadi.
1. Omborning foydali maydoni (bevosita materiallar saqlana- 
digan maydon
2. Tovarlarni qabul qilish va berish uchun xizmat qiluvchi 
maydon, 
f q.
3. Yordamchi maydon. Yo‘laklar vazifasini o ‘tovchi maydon.
fyo-
U holda, omborning umumiy maydoni:
/ m a y + fq +fyo.
97

---

1. Ortish-tushirish mashmalarining zarur bo‘lgan soni qanday 
aniqlanadi?
2. Siklli ishlovchi mashinalam ing bir soatlik ish unumdorligi 
qanday topiladi?
3. Qanday maydon omboming foydali maydoni deb nomlanadi?
4. Qanday maydon omboming yordamchi maydoni deyiladi?
5. Omboming umumiy maydoni qanday aniqlanadi?
Nazorat savollari
:
98

---

8. TAQSIMOT LOGISTIKASI
8.1. Taqsimot logistikasi tushunchasi va qo‘llanilish sohasi
Taqsimot logistikasi- bu moddiy oqimlarni har xil xaridorlar 
o‘rtasida taqsimlash jarayonida amalga oshiriladigan kompleks 
vazifalardir.
Taqsimot logistikasining asosiy maqsadi kerakli tovarlarni 
kerakli joyga, kerakli vaqtda va kerakli sifatini ta’minlagan holda 
eng kam xarajatlar bilan yetkazib berishdir.
Taqsimot logistikasining vazifalarini aniqlashda ikki xil 
yondoshuv mavjud bo‘lib ulardan biri ta’minotchi omboridan 
tovarlarni jo ‘natib yuborish bilan bog‘liq barcha operatsiyalarni 
ichiga olsa, ikkinchisi material oqimlarni korxonaning oxirgi 
uchastkasidan chiqqanidan tortib to uni iste’molchining omborga 
yetib kelgunicha bo‘lgan jarayonlam i qamrab oladi.
Taqsimot jarayonlari ikki darajada ya’ni mikro va makrologistik 
darajada amalga oshiriladi.
Bunda mikro darajada quyidagi masalalar yechiladi:
- sotuv jarayonlarini rejalashtirish;
- mahsulotni qadoqlash, 
o ‘rab chirmash, komplektlash va 
saqlash y o ‘Harini tanlash;
- mahsulotni jo ‘natilishini nazorat qilish;
- mahsulotni iste’molchiga yetkazish va transportirovka qilishni 
nazorat qilish;
- mahsulotga sotuvdan keyingi xizmat ko‘rsatishni tashkil etish.
Makrodarajada taqsimlash logistikasining masalalariga quyida-
gilar kiradi:
- material oqimlarning taqsimlash sxemalarini tanlash;
- taqsimot kanallarini mujassamlashtirish;
- taqsimot kanallari markazini joylashtirish.