‘z b e k is t n r e spu b L ik a si o L iy va ‘r t a maxsus

Tovar harakatini 
boshqarish
mahsulot harakatini boshqarish
Materiallar oqlmiw boshqarish logistikasi
2 - rasrn. Moddiy va axborot oqimining sxemasi:
- moddiy oqint; - axborot oqimL
Rasmdan ko‘rinib turganidek, moddiy oqimni shartli ravishda 
ikkiga b o ‘lish mumkin:
- moddiy oqimning ishlab chiqarish texnik maqsadidagi 
harakatlanishi;
- moddiy oqimni iste’mol buyum ko‘rinishidagi harakatlanishi. 
Birinchi bosqichda material xom ashyo sifatida bir ishlab
chiqaruvchidan ikkinchisiga o ‘tib borar ekan, uning tarkibi va 
ko'rinishi ham o ‘zgarib boradi va oxirgi ishlab chiqarishda iste’mol 
qilish uchun tovar ko‘rinishiga aylanadi.
Bu yerda yana shuni ham eslatib o ‘tish kerakki, har bir ishlab 
chiqarishning ichida ham homashyo bir uchastkadan ikkinchisiga
19

---

xom ashyo, yarim va tayyor mahsulot ko‘rinishiga kelgunicha 
harakatlanadi, to ‘planadi, omborda saqlanadi va saralanadi. n-chi 
ishlab chiqarishda iste’mol uchun tayyor mahsulot ya’ni tovar 
k o ‘rinishiga kelgan mahsulot unga bo‘lgan talabga qarab iste - 
molchilar o ‘rtasida taqsimlanadi.
M oddiy oqimlarning yuqorida ko‘rib o ‘tilgan harakatlanish 
sxemasini asfalt-beton zavodi misolida ko‘rib chiqaylik.
Zavod tayyor mahsulot, y a ’ni asfalt-beton qorishmasini tayyor 
holatga keltirish uchun bir qancha ishlar amalga oshiriladi:
- shag‘alni tashib keltirish uchun avtotransport vositalariga
buyurtma berish;
- ortish mexanizmlari 
va avtotransportning o ‘zaro uzluksiz 
ishlashini tashkil etish;
- shag‘al (xomashyo)ni tosh maydalash va qumni ajratib olish 
qurilmasiga yetkazib berishni tashkil etish;
- qurilma uzluksiz ishlashini ta ’minlash uchun m a’lum zaxirani 
(omborni) yaratish;
- tosh maydalash qurilmasiga shag‘alni uzatishni tashkil etish;
- asfalt sexining uzluksiz ishlashini ta ’minlash uchun gudron 
moyi zaxirasini tashkil etish;
- ombordagi qum va chaqir toshlarni hamda gudron moyini 
asfalt tayyorlash qurilmasiga uzatish;
- tayyor mahsulotni olish va uni sotishni (taqsimlashni tashkil 
etish) tashkil etish;
- asfalt qorishmasini kerakli joyga belgilangan vaqtda va kerakli 
hajmda yetkazib berish (agar zavod mahsulotlarni yetkazib berish 
majburiyatini olgan bo‘lsa).
Bulardan ko‘rinib turibdiki logistika obyektiga marketolog, 
moliyachi, ishlab chiqarishni rejalashtiruvchi va boshqaruvchi 
menejer nuqtayi nazaridan qarash ham mumkin ekan.