V liavo rang va siyoh ranglami ajratishda biroz qiynaladi.
Eshitish sezgirUgi ham bog‘cha yoshidagUarda o‘ziga xos tarzdagi
xususiyatlarga ega. Tadqiqotlaming ko‘rsatishicha, eshitishning
nozUdigi 13 yoshgacha blgan bolalarda kattalamikiga nisbatan ancha
past bo‘ladi va bu yosh ortishi bilan o‘sib boradi.
Bog‘cha yosh davrida, shuningdek, tovushlaming balandligini
farqlash qobUiyati ham rivojlanadi. Biroq, fonematik (og‘zaki) va
musiqani eshitish paraUel tarzda shakUanmaydi. Fonetik eshitish
birinchi yilning oxirlariga borib rivojlanib boradi va bola bog‘cha yosh
davrining dastlabki bosqichlarida o‘z ona tUining deyarli barcha
tovushlarini amaliy farqlay oladi, passiv nutq bUan bir qatorda faol
nutqni ham egaUaydi.
Bu davrda hid bUish sezgisi ham rivojlanadi. Katta guruh bolalari
hidlami farqlashda kam xatolUdarga yo’l qo’yadi, aniqrog‘i ulami
aniq ayta oladi. Teri orqali tuyish hamda og‘irUkni seza oUsh xususiyati
ham rivojlanadi. 4 yoshdan 7 yoshgacha bo‘lgan bolalarda bu qobUiyat
taxminan ikki barobarga ortadi.
A.Ya.Xolodnayaning tadqiqotlari ko‘rsatishicha, fazoda mo‘ljal
olishning rivojlanishi bolaning o ‘z tana a ’zolari fazoviy
munosabatlarini differentsirovka qUishdan (o‘ng va chap qo‘lni, juft
tana qismlarini ajratib nomlashdan) boshlanadi. Idrok jarayoniga
so‘zning qo‘shilishi, mustaqil nutqning o ‘zlashtirilishi sezilarli
darajada fazoviy munosabatlar, yo‘nalishlar haqidagi bilimlaming
m ustahkam lanishiga yordam beradi (D .A .L yublinskaya,
A.Ya.Xolodnaya, E.F.Ribalko va b.q.)^
Ba’zi chet el psixologlari 5 yoshdan 7 yoshgacha bo‘lgan bolalar
Do'stlaringiz bilan baham: |