Z nishanova, G. Alimova

vositalami ham, intellektual kechinmalami yuzaga keltiruvchi ob’ekt 
va hodisalami ham “yaxshi” degan umumiy baho bilan baholaydilar. 
Boshqacha aytganda, bu davrda bola uchun yaxshi narsa — bu chiroyli, 
bu mehribon, bu qiziqarli narsadir. Aynan bir ob’ekt o‘zida estetik, 
axloqiy hissiyotlami jamlagan kechinmalami uyg‘otadi.
Keyinchalik maxsus axloqiy va estetik mezonlar asosida analiz 
qilish va baholash ko‘nikmasi shakllangach, sinkretik (qo‘shilib, 
birlashib ketgan) hissiyotlar estetik, axloqiy intellektual hissiyotlaiga 
differentsiallashadi (ajraladi).
Oliy hissiyotlar 2-3 yoshdan boshlab shakllana boshlaydi. Oliy 
hissiyotlarga intellektual, estetik va axloqiy hissiyotlar kiradi.
Bilish faoliyati jarayonida yuzaga chiqadigan hissiyotlar 
intellektual hissiyotlar deyiladi. Bularga qiziquvchanlik, hayron 
bo‘lish, yangilikdan zavqlanish, xushchaqchaqlik hissi kiradi. 
Xushchaqchaqlik hissi maktabgacha yoshdagi bolalarda voqelikni bilish 
jaryonida namoyon bo‘ladi. Atrof olam haqida to‘g‘ri tasawurlarga
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

ega blgan bolalar predmetlaiga ular uchun xos bo‘lmagan belgilami 
ato etishni yaxshi ko‘rishadi.
13.4. Maktabgacha yoshdagi bolalar emotsiya-hissiyotlarining 
rivojlanish shartlari
Maktabgacha yoshdagi bolalarda ijtimoiy hayot talablari, ya’ni axloqiy 
me’yorlami bajarish yoki bajarmaslikka bog‘liq ravishda muayyan 
kechinmalar yuzaga keladi. Burch hissining ilk bor namoyon bo‘Ushi 
4-5 yoshlaiga to‘g‘ri keladi. Chunki bu davida mavjud bilimlar, ko‘nikma 
va malakalar asosida bolada axloqiy ong shakllana boshlaydi. Chunki bu 
davrda bolalar kattalaming talablarini tushuna boshlaydi va ulami o ’z