З. Суннатов. Нефт ва газ кудукларини бургилаш технологияси


Олдини олиш ва бартараф этиш


Download 0.49 Mb.
bet41/43
Sana13.02.2023
Hajmi0.49 Mb.
#1192762
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   43
Bog'liq
НГКБ-kitob

Олдини олиш ва бартараф этиш. Кисилиб колишларни олдини олиш учун - упирилишлар, ютилишлар, желоба хосил булиши, нефт, газ, сув пайдо булиши, кудук стволининг кескин кийшайиши каби мушкулотларни содир булишига йул куймаслик керак.
Кисилиб колишни олдини олиш учун (кудук-катлам системасида босим узгариши натижасида) - зичлиги паст булган бургулаш эритмалари билан кудукни ювиш керак, кайсики бунда кудукдаги босим кичик булиши керак.
Кисилиб колишларни олдини олишни яна бир йули – бургулаш эритмаси таркибида мойловчи материаллар микдорини оширишдир.
Нефт кушиш (5-12%), смад (1-4%), техник спирт (Т-66, Т-80), графит (0,5-1,5%) кушиш амалга оширилади.
Кудук кесимида юкори утказувчан кумтошлар, тупрок, сув асосидаги эритмада букиши мумкин булган тог жинслари булса, бу тог жинсларини бургулашда нефт асосидаги эритмаларни куллаш натижасида кисилиб колишларни тулик олди олинади. Кисилиб колишларни олдини олишда асосан бургулаш эритмасини яхши тозалаш ва кудук стволини шламдан тозалаш; калин, купол, юкори утказувчан, епишкок кобикни (корка) йукотиш; бургулаш тизмасини вакти-вакти билан айлантириш ва кутариб-тушириб кимирлатиб туриш керак.
Энергия узиб куйилганда, двигателлар ремонт килинаетган вактда ердамчи двигател еки кулда бургулаш тизмасини айлантириб, кутариб-тушириб, кимирлатиб туриш керак.
Тизмани кутаришни иложи булмаганда, бургулаш тизмасини кисилиб колишини олдини олиш учун энг сунги чора, айрим холларда тизмани кудук тубига утиргизишдир. Негаки бунда хосил буладиган кайрилиш тулкинлари, ремонт ишлари тугагандан кейин тизмани кутариб олишга ердам беради.
Бургулаш тизмасини тушириш жараёнида утиришлар кузатилса, тизмани тушириш тухтатилади ва утиришлар кузатилган ораликни кайта ишлаб (бургулаб) чикилади.
Кисилиб колишлар содир булганда зудлик билан уни бартараф этиш чоралари кулланилади. Негаки вакт утиши билан кисилиб колиш кучайиши ва бошка ораликлар хам кисилиб колиши мумкин.
Кисилиб колиш содир булганда энг биринчи тадбир унинг таркалиб (кенгайиб) кетишига йул куймаслик. Шу максадда техник рухсат этиладиган нормалар чегарасида бургулаш тизмасини кимирлатиш, ротор билан айлантириш, айлантириб булмаса, вакти-вакти билан рухсат этиладиган айлантирувчи момент хосил килиш керак (ротор билан уриш керак).
Агар циркуляция йулга куйилган булса, кудукни ювишни давом эттириш лозим. Эритма таркибига мойловчи материаллар кушиш керак ва рухсат этилган катталиккача бургулаш эритмаси зичлигини пасайтириш керак.
Циркуляция йуколса хавф ортади: халка оралиги шлам билан тулиб колади, бургу тешиклари ва турбобурги, тескари клапанлар шлам билан тулиб колади; циркуляцияни йулга куйишда ютилишлар содир булиши мумкин.
Нефт ва кислотали ванна куйиш учун албатта циркуляцияни йулга куйиш зарур.
Кисилиб колган бургулаш тизмасини озод килишдан олдин бургулаш ускунасининг ахволи синчиклаб текшириб чикилади (асослар, минора, тал системаси, чигир ва унинг котирилган кисмлари, тал канати ва унинг ахволи ) ва бургулаш насослари, индикатор тарозисининг созлиги, илгакка бериладиган рухсат этилган кучланиш аникланади; насосларда урнатилган втулка ва химояловчи клапанларда канча босим бериш мумкинлиги аникланади.
Агар циркуляция йук булса ва уни йулга куйишни бургулаш насослари ердамида амалга ошириб булмаса, анча юкори босимга эга булган цементлаш агрегати насосларидан фойдаланилади. Бургулаш тизмалари оркали катта босимли насослар ердамида бургулаш эритмасини хайдаш учун - богланиш элементлари тез ечиладиган металл кувурлардан хамда цементлаш ускуна учидан фойдаланилади (агар кутиладиган босим катта булса). Агар бунда хам бургулаш тизмалари оркали эритмани хайдаб булмаса (циркуляция чикмаса ), турбобур еки ОБК устидан бургулаш кувурини перфорация килиш йули билан тешилади ва очилган тешик оркали циркуляция йулга куйилади. Циркуляция йулга куйилгандан кейин катта босим остида, кувур орти оралигини тулик тозалангунча ва босим нормал холатга тушгунича ювилади.
Бир хил катталикдаги тизманинг кисилиб колган жойини ва озод кисилиб колмаган кисми узунлиги Lx ни Гук конунига асосан топилади: Тизма огирлигидан катта булган Р1 ва Р2 куч билан тортганда иккита узайтма (удлинений) орасидаги фаркга = Р2 – Р1 караб топилади:


Download 0.49 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   43




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling