qator turli iboralami keltirish mumkin. Tilshunoslik tajribasi so‘z biri
ikinchisini almashtirib yoki o‘mini yohud ifodasini o‘zgartirib erkin
2
Qarang: Nakaryakova K.M. Lirtgvistika i redaktirovanie. h istorii analiza
teksta/ Kniga: Issledovaniya i materiali. Moskva, 1988,- 55-68-b
87
birikmaga kirishishida ma’noviy farqlanishini kuzatishdan iboratdir.
Mazkur usul natijasiga ko‘ra til «salbiy materiali» degan tushun-
cha paydo bo‘ldi. Muvaffaqiyatsiz fikr ifodasiga nisbatan «bun
day deyilmaydi» degan baho beriladi. Salbiy material deganda
tushunish mumkin bo‘lmagan yoki tezda tushunib bo‘lmaydigan,
yoki tushunish qiyin bo‘lgan material nazarda tutiladi.
Bunday material bilan ko'zda tutilgan maqsadga erishish
mumkin bo‘lmaydi. Demak, muharrir uchun tilshunoslik tajribasi
til salbiy materialini aniqlashda qo‘l keladi.
Uslubiy tajriba usuli ham mavjud bo‘lib, mazkur usulga ko‘ra
matndagi uslubiy talqinlar sun’ iy ravishda topiladi. Agar tilshunoslik
tajribasi til me’yorlarini izlashga, til materialini tashkillashtirish
qonuniyatlarini aniqlashga yo'naltirilgan bo‘lsa, uslubiy tajribani
o‘tkazish adabiy asar matnniga tizim sifatida qarashning boshlan-
g‘ich nuqtasi hisoblanadi.
0 ‘zgartirilishi lozim bo‘Igan unsuming ahamiyatini belgilash
va baholash tajribaning maqsadi hisoblanadi.
Uslubiy tajribada asosiy e’tibor til ijobiy materialiga qaratiladi.
Bunda so‘zning o‘mini o‘zgartirish, yoki uni olib tashlash, yoki
bir qator sinonimlari bilan almashtirish nazarda tutiladi. Chunki,
lingvistik tajribada grammatik sinonimlar, ya’ni grammatik ma’nosi
Do'stlaringiz bilan baham: |