Zahiriddin muhammad bobur nomidagi andijon davlat universiteti falsafa kafedrasi ekstremizm va terrorizmga qarshi kurashning ma


“Ku Klux Klan” – миллатчи ва террор ташкилот


Download 454.2 Kb.
bet34/102
Sana09.04.2023
Hajmi454.2 Kb.
#1346191
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   102
Bog'liq
ETKM majmua 2019-2020 (2)

7. “Ku Klux Klan” – миллатчи ва террор ташкилот.
Ku Klux Klan (inglizcha Ku Klux Klan), AQShda “oq ustunlik”, millatchilik kabi g'oyalarni targ'ib qilgan tashkilot. 20-asrning o'rtalarida Ku Klux Klan Amerika katoliklari va kommunizmiga qarshi chiqdi.
Tashkilotning bunday nomlanishi haqida turli ma`lumotlar bor. Yunon tilidan olingan κύκλος - aylana, g'ildirak degan ma`noni anglatishi ham mumkin. Shuningdek, inglizcha “urug'-aymoqlar uyushmasi”, “urug'-aymoq” (Shotlandlar va irlandlar orasida) degan ma`noni anglatadi. Bu nom jangovar holatga keltirilganda miltiq ovozi (jarang) bilan bog'liq degan versiya ham mavjud.
Bu “maxfiy jamiyat” fuqarolar urushidan keyin (1861-1865) sobiq janubi-sharqliklar tomonidan tashkil etilgan. Ku Klux Klan a'zolarining jinoyatlari odatda g'alati.Ular o`ldirmoqchi bo`lgan shaxslarga avval o`zlarining maxsus belgilarini yuboradi. Ba'zida barglar, qovun urug'lari yoki eman novdasi kabi narsalarni yuboradilar. Bunday ogohlantirishni olganidan keyin jabrlanuvchi avvalgi qarashlaridan voz kechishi yoki mamlakatni tark etishi kerak. Agar biror kishi ogohlantirishga e'tibor bermasa, uni o'lim kutardi.
“Ku Klux Klan”ning dastlabki harakatlari 1860-yillarda AQShning janubida tashkil etilgan, ammo 1870-yillarning boshlarida bu harakat to'xtadi. O'sha kunlarda ular janubda, ayniqsa qora tanlilarga qarshi zo'rlik ishlatib, Qo'shma Shtatlarning Respublika hukumatini ag'darishga harakat qilishdi. Keyinchalik qo'rqitish uchun maxsus yaratilgan kiyimlar - mantiya, niqob va konusning bosh kiyimidan iborat oq liboslar paydo bo'ldi.
“Ku Klux Klan”ning Ikkinchi ko`rinishi 1920 yillarning boshlari va o'rtalarida mamlakat bo'ylab tarqaldi. “Ku Klux Klan”a'zolari xuddi shu oq libos va parollardan foydalanishgan, ammo yangi belgi - yonib turgan xoch ham paydo bo'ldi.
“Ku Klux Klan”ning uchinchi bor ko`rinishi ikkinchi jahon urushidan keyin ozchilik fuqarolik huquqlari harakatiga reaksiya sifatida paydo bo'ldi va hozirda ham mavjud. Ikkinchi va uchinchi bor tashkil etilgan “Ku Klux klanlar” Mustaqillik urushida g'olib chiqqan AQShning birinchi fuqarolari avlodlariga alohida huquqlar berishni targ'ib qildilar. Uchala tashkilotda ham teraktlar to'g'risida ko'p ma'lumotlar bor, ammo tarixchilar nimagadir Ikkinchi Ku Klux Klan rahbariyati bu amaliyotni qanchalik keng qo'llab-quvvatlaganiga shubha qilishadi. Xalq e'tiqodidan farqli o'laroq, ushbu tashkilot hech qachon siyosiy bo'lmagan, degan fikr ustunroq.
Tashkilotning asosiy g`oyalari millatchilik, irqchilik, Antisemitizm, antikatolisizm, antikomunizm, antimigrasiya, gomofobiya kabi g`oyalarni ilgari suradilar.
Tadqiqotchilarning fikriga ko`ra, ushbu tashkilot terrorchi tashkilot sifatida paydo bo'lmagan, ammo masonga o'xshash noaniq maqsadlarga ega yashirin jamiyat sifatida, irqchi konsepsiyasi bilan rivojlana boshlagan. Аmmo har yili kuchning o'sishi va tashkilot a'zolarining soni oshishi bilan qurbonlar soni va shafqatsizlik darajasi oshdi. Bu terrorning o`zidir.. Qotillik va o't qo'yish uchun murakkab axborot tarmog'i yaratilgan. Operatsiyaga qarab, 10 dan 500 kishigacha bo'lgan guruhlar juda tez harakat qilishdi va guvohlar qolmadi. Qotilliklar shafqatsiz bo'lib, qurbonlar osilgan, cho'kib ketgan va yarador bo'lgan.1880 yilda vakillar palatasi vakili G.Uilsonnning bildirishicha, faqat siyosiy faoliyati uchun 130 ming kishi shafqatsiz kuch bilan o'ldirilganligini ma`lum qilingan. Masalan, Florida shtatidagi radikallardan biri bo'lgan Gibbs uyda soqchilar bilan o'ralgan holda himoyalangan. Ammo bu ham yordam bermadi - Gibbs zaharlandi. Shuni ta'kidlash kerakki, terrorning ob'ekti nafaqat qora irq vakillari, balki oq tanli respublikachilar ham bo'lgan. Shimoldan qora tanlilar orasida ishlash uchun kelgan har qanday oq odam terrorchilar tomonidan hujumga uchragan. Qo'shma Tiklanish Komissiyasi oqlarga qarshi ko'plab terror aktlari, xususan federal armiya askarlari va ofitserlarining o'ldirilishini bildiradilar



Download 454.2 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   102




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling