Zamon tushunchasi, uning fe’l formalarida shakllanishi. - Zamon tushunchasi, uning fe’l formalarida shakllanishi.
- Zamon turlarining o’zaro munosabati.
- O’tgan zamon fe’l formalari, ularning ma’no va grammatik xususiyatlariga ko’ra bo’linishi.
- Hozirgi zamon fe’l formalari, ularning ichki ma’no turlari.
- Kelasi zamon fe’l formalari, ularning ma’no va grammatik xususiyatlari.
- Fe’l zamonlarining shakllanishida funktsional formalarning, to’liqsiz fe’llarning roli.
- Fe’l zamonlarining mayl bilan munosabati.
- Mavzu: Fe`llarning zamon, shaxs-son kategoriyasi
Masalan: - Masalan:
- 1. Ro’paramizda uncha katta bґlmagan qishloq ko’rinadi. (X.Tojiboev.).
- 2. Kech kuzda... Oltiariqdan Marg’ilonga ko’chganmiz (E.Vohidov.).
- 3. Hozirgi yoshlarning she’rlarida poeziyamizning eng ilg’or an’analari davom etmoqda (V.V.).
- 4. Vaqt uchqur qushday uchib o’tyapti (E.V.).
- 5. Yoshlar uchun ko’nglimda tugib yurgan ba’zi fikrlarni aytmoqchiman (E.V.).
Shaxs-son qo`shimchalari 3 xil shaklga ega. - Shaxs-son qo`shimchalari 3 xil shaklga ega.
- 1-shakl
- Bu shakl fe`lning shart mayli qo`shimchasi –sa va yaqin o`tgan zamon qo`shimchasi –di affikslaridan keyin keladi:
- birlik ko`plik
- I shaxs keldim keldik
- II shaxs kelding keldingiz
- III shaxs keldi keldi(-lar)
2-shakl qolgan barcha zamon qo`shimchalaridan keyin keladi: - 2-shakl qolgan barcha zamon qo`shimchalaridan keyin keladi:
- birlik ko`plik
- I shaxs kelganman kelganmiz
- II shaxs kelgansan kelgansiz
- III shaxs kelgan kelgan (-lar)
3- shakl. Bu shakldan buyruq- istak maylini hosil qilishda ham foydalaniladi. - 3- shakl. Bu shakldan buyruq- istak maylini hosil qilishda ham foydalaniladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
