Zamonaviy genetika morfologik, fiziologik va biokimyoviy jihatdan zamonaviy tibbiyotning nazariy poydevori hisoblanadi


Download 1.38 Mb.
Pdf ko'rish
bet21/82
Sana02.01.2022
Hajmi1.38 Mb.
#202298
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   82
Bog'liq
irsiy kasalliklar va ularning salbiy oqibatlari

2.1.2.2-rasm.  Kleynfelter kasalligi. 

 

Sheresheviskiy-Terner  kasalligi.  Kasallikni  1925  yili  N.A.Shereshevskiy 

1938  yil  Ternerlar  izoxlab  berganlar.  Bu  kasallik  ayollarga  xos  bo‘lib  1:5000 

nisbatda  uchraydi.  Shu  kasalligi  bor  ayollarda  xromosomalar soni 45 ta bo‘lib, 1ta 

xromosoma  kam  bo‘ladi.  Kasallikning  asosiy  belgilari  quyidagilar:  past  bo‘yli, 

yengil  vazinli,  bo‘yin  juda  qisqa  va  burmali  bo‘ladi,  tuxumdon  va  ikkilamchi jinsiy 

belgilar  yaxshi  rivojlanmagan,  yelka  keng  bo‘lib  toz  suyagi  va  oyoqlar  kalta. Oylik 

sikl  kuzatilmaydi.  Ko‘krak  bezlari  rivojlanmay,  ular  o‘rniga  yog‘  to‘plamlari 

paydo  bo‘ladi.  Yuz  ko‘rinishi  o‘zining  yoshiga  qaraganda  qari  ko‘rinadi.  Kaftdagi 

asosiy  triradiusi  kengaygan.  Barmoqlar  uchida  aylanasimon  tasvirlar  uchraydi.  X 




xromosomada  ko‘pincha  trisomiya  kasalligi  uchaydi.  Bu  kasallik  odatda  ayollarga 

xos  bo‘lib,  44  XXX  genotipli  bo‘ladi  va  1:1000  nisbatda  uchraydi.  Fenotip  juda 

xilma-xil  bo‘lishi  mumkin.  Tuxumdon  o‘zgargan,  aqliy  zaif  bo‘lib,  jismoniy 

rivojlanish  orqada  qolgan,  tanglay  qatiq  va  Yuqori  joylashgan  bo‘lib,  kariotipi 

normalda  bo‘lgan  soglom  nasil  qoldirishi  mumkin.  Ayrim  holatda  uzun  bo‘yli 

bo‘lib,  tuxumdon  yaxshi  rivojlangan  bo‘lmaydi,  shuning  uchun  pushtsizlik  erta 

paydo  bo‘ladi.  Kaft  va  barmoq  terisidagi  naqshlar  o‘zgargan,  lekin  normada  ham 

bo‘lishi  mumkin.  Kariotip  barchasida  deyarli  bir  xil  ya'ni  44  XXX,  lekin  ayrim 

holatlarda  44  XXXX  va  44  XXXXX  genotiplilari  ham  uchraydi.  Bunday  gepotipli 

kasallarda  tashqi belgilarida  o‘zgarishlar  ko‘proq bo‘ladi (2.1.2.3-rasm) [5].

 

 

 



 


Download 1.38 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   82




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling