joylashgan daraxtlarning har bir kvadrat metr barglari yuzasi
9 5 -1 2 9 m illigram m gacha chang va qurumlarni tutib qoladi va
vaqt o'tishi bilan yom g‘ir natijasida yuviladi. Barglarga chang
y ig ‘ilishi o 'sim lik larn in g turiga b o g ‘liq va rivojlan ish davri
davom ida o ‘zgarib turadi. Qayin daraxti eng k o ‘p chang tutib
qolish xususiyatiga ega. U ning barglari yuzasi bir sutka davomida
0 ,8 5 -0 ,9 9 g/m 3 ch an gn i(oq akatsiya esa 0 ,5 7 - 0 ,6 g /m 3) tutib
qoladi.
Har yili O 'zb ek isto n hududida jo y la sh g a n m anbalardan
havoga 4 m illion tonnaga yaqin zararli m oddalar qo'shilm oqda.
Ularning yarmi uglerod oksidiga, 15 foizi uglevodorodlarga, 14
foizi oltingugurt q o ‘sh oksidiga, 9 foizi azot oksidiga, 8 foizi
qattiq m oddalarga va 4 foizga yaqini o'ziga xos o'tkir zaharli
m oddalarga to ‘g ‘ri keladi. Arid iqlimli m intaqada joylashgan
O 'z b e k is to n R e s p u b lik a s id a te z -te z c h a n g b o 'r o n la r in i
qo'zg'atib turuvchi, atm osferani chan g-to'zon ga bulg'atuvchi
Q oraqum va Q izilqum sahrolaridek yirik ta b iiy m anbalar
mavjud. So'nggi 3 0 -4 0 yil m obaynida Orol dengizining qurib
borishi tufayli uning qurigan tubidan chang va tuz ko'chadigan
yana bir m anba paydo bo'ldi.
O 'z b e k is to n R e s p u b lik a s in in g O lm a liq , O h a n g a ro n ,
A ndijon, Buxoro, Q o 'q o n , N avoiy, Sam arqand, Farg'ona va
Chirchiq kabi sanoatlashgan shaharlarida ftoridlar, qo'rg'oshin,
bcnz(a)pirin, oltingugurt q o'sh oksidi, uglerod va azot oksidlari,
xlor va ftorli vodorodlar, azot qo'sh oksidi, ammiak va chang
m iq d ori ruxsat etilg a n ch e g a r a v iy m iq d o r (R E C H M )d a n
yuqoriligicha q olm oq d a. O 'sim liklar uchun bunday gazlar,
Do'stlaringiz bilan baham: |
