‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi q‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi

Ma’lumotlar bazasi yoki jadvallarda belgini qidirish uchun F7 
klavishidan foydalanish mumkin. Bu buyruq yordamida matnni 
faqatgina o‘qish mumkin.
11.4. Operatsion tizimning qobiq dasturlaii
M a’lum k i, foydalanuvchi bilan kompyuter o ‘rtasidagi 
muloqotni operatsion tizim ta’minlaydi. Shu bois operatsion 
tizim ning interfeysi qanchalik qulay bo‘lsa, foydalanuvchining 
kompyuter bilan ishlashi shunchalik oson vasamarali bo‘ladi.
118

---

Hozirda eng ommaviy sanalgan MS DOS operatsion tizimi 
bir vaqtlar inson bilan kompyuter o ‘rtasida vositachi rolini o ‘tab, 
kompyuter resurslaridan foydalanishni osonlashtirgandi. Lekin o‘zi 
rivojlanishi natijasida haddan ziyod ko‘p buyruqlar bilan to‘lib- 
toshibketdiki, bu foydalanuvchi ishini sustlashtirishga olib keldi. 
Shunday qilib, foydalanuvchi bilan kompyuter o ‘rtasida yangi 
vositachi yaratish ehtiyoji tug‘ildi va natijada operatsion tizimning 
qobiqdasturlari yuzaga keldi.
Qobiq dastur operatsion tizim boshqaruvida ishga tushiri- 
ladigan va shu operatsion tizim bilan ishlashga ko'maklashadigan 
dasturdir. Eng om m aviy qobiq dasturlardan biri N orton 
Commander deb nomlanadi. Bu qobiq dasturi amerikalik 
mashhur dasturchi P ite r N orton tomonidan yaratildi va 
kompyuterdan foydalanuvchilar uchun katta qulayliklami kelti- 
rib chiqardi.
WINDOWS foydalanuvchilar uchun yangi imkoniyatlar 
yaratgani sababli uni grafik qobiq emas, grafik muhit deyish qabul 
qilingan.
Norton Commander kompyuter ekranida disk, katalog va 
fayllar strukturasini k o ‘rgazmali tarzda ko‘rsatib turadi. 
Ma’lumki, operatsion tizimning buyruqlarini kompyuterga