Ўзбекистон алоқа ва ахборотлаштириш


Download 5.01 Kb.
Pdf ko'rish
bet55/61
Sana20.11.2023
Hajmi5.01 Kb.
#1789675
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   61
Bog'liq
b8fd5522-1110-406f-9aec-3315962c80dd

характеристикалари 
Характерисикаси 
Регенератор 
Оптик кучайтиргич 
Тузилиши 
Мураккаб 
Оддий 
Нархи 
Арзон 
қиммат, аммо 
тушаяпти 
Пухталиги 
Юқори 
Жуда юқори 
Сигнални 
регенерациялаш 
Бажарилади 
Бажарилмайди 
Узатиш тезлигига 
боғлиқлиги 
Бо½лиқ 
Бо½лиқ эмас 
Бир вақтда бир неча 
сигналларни узатиш 
имконияти 
Мавжуд эмас 
Мавжуд 
Сигнал/ шовқин 
нисбати 
Юқори 
қуйи 
қўлланиш соҳаси 
Локал, регион ва 
регионлараро 
тармоқлар 
Регионал ва 
рагионлараро тармоқлар 
Оптик кучайтиргичлар кам элементлардан таркиб топгани учун унинг 
тузилиши оддий. Лекин нархи анча қиммат. Эҳтиёжни ошиши билан нархи 
арзонлашиши 
мумкин. 
Оптик 
кучайтиргичларнинг 
ишончлилиги 
регенераторларга қараганда юқори. Бу унинг энг муҳим афзаллиги бўлиб, сув 
остида оптик кабелларни ётказганда ретрансляторларни ташкил этишда 
эътиборга олинади. Оптик кучайтиргичларни иши сигналларни узатиш 
тезлигига бо½лиқ эмас, регенераторларда эса аксинча.
Регенераторлар 
битта сигнал билан ишлайди. Оптик кучайтиргичлар эса кучайтириш 
зонасининг берилган оралиқ чегарасида турли тўлқин узунликли (WDM 
сигнал) бир неча оптик сигналларни бир вақтда кучайтиради. 
Ретранслятор – регенераторнинг умумий тузилиш схемаси 7.1-расмда 
келтирилган.


98 
7.1-
расм. Рақамли ретрансляторнинг умумлашган 
тузилиш схемаси 
ОК – оптик кабел (станция ёки линия кабели); 
ОЭЎ – оптоэлектрон ўзгартиргич. Оптик сигнални электр сигналига 
ўзгартиради. ОЭЎ сифатида p-i-n фотодиод ёки лавин фотодиод ишлатилади; 
ДК – дастлабки кучайтиргич; 
АК – амплитуда корректори, оптик кабелда биринчи навбатда 
дисперсия туфайли ҳосил бўладиган бузилишларни қисман бартараф этади; 
ққФ – қабул қилувчи фильтр, фойдали частота орали½идан 
ташқаридаги шовқин ва бузилишларни бартараф этиш мақсадида сигнал 
спектрига бо½лиқ равишда частота орали½ини чегаралайди; 
САБ – сатҳни автоматик бошқарувчи қурилма, элементларнинг 
эскириши, харорат натижасида кабел ва ОЭЎ хусусиятларини ўзгаришидан 
қурилма киришидаги сигналлар ўзгарганда регенератор киришидаги кириш 
сигналлари сатіини доимийлигини таъминлайди; 
Бқ – бошқарувчи қурилма, САБ қурилмасидан берилаётган сигналлар 
таъсирида ОЭЎ узатиш параметрлари ўзгаришини таъминлайди; 
Рег – регенератор, электр импульслари шаклини тиклайди; 
ЭОЎ – электрон оптик ўзгартиргич, электр импульслари кетма-
кетлигини оптик импульслар кетма-кетлигига ўзгартиради. ЭОЎ сифатида 
ёру½лик ёки лазер диодлари қўлланилади. 
Рақамли ретрансляторнинг асосий элементи регенератор ҳисобланади. 
Регенераторнинг умумлашган тузилиш схемаси
7.2- 
расмда тасвирланган.
ОЭЎ 
ДК 
АК 
ŠŠФ 
Рег 
ЭОЎ 
Бª 
САБ 
ОК 
ОК 
ЧК 
ЧŠ 
²
ŠŠ 
ШŠ 
КАБ 
ТЧА 








99 
7.2-
расм. Регенераторнинг умумлашган тузилиш схемаси 
Расмда қуйидаги белгилашлар берилган: 
ЧК – чегараловчи кучайтиргич; 
КАБ – кучайишни автоматик бошқарувчи қурилма; 
Чқ – чегараловчи қурилма; 
²
ққ – ҳал қилувчи қурилма; 
ТЧА – тактли частота ажратгич; 
Шқ – шакллантирувчи қурилма. 
Бу элементларнинг вазифаларини регенератор ишининг вақт 
диаграммасидан кўриш мумкин (7.3-расм). Бу расмдаги 1-6 сигналлар 7.2-
расмда тасвирланган регенераторнинг 1-6 нуқталаридаги сигнал 
кўринишларидир. 
Регенератор ишини кœриб чиқамиз.
ҚҚФ чиқишидан (7.1-расм) сигналлар чегараловчи кучайтиргичга (1) 
тушади. ЧК КАБ схемасидан іам бошқарилади. КАБ ІҚҚ ёрдамида «1» ва «0» 
импульсларни тœјри ҳал қилиш учун сигнал сатҳини доимийлигини қўшимча 
равишда сақлаб туради. ЧКда сигналлар кучайтирилади ва бузилишларни 
маълум бир қисмини бартараф этиш мақсадида сигналларни амплитудалари 
чегараланади (2). ЧК чиқишидан сигнал ЧҚ ва ТЧА киришига тушади. 
Сигнал сатіи U
чег
дан ошсагина ЧҚ чиқишида сигнал іосил бœлади (3). ТЧА 
чиқишидан ІҚҚ киришига (4) f
T
=1/T тактли частота импульсларининг даврий 
кетма-кетлиги узатилади, бу ерда Т-импульслар кетма-кетлиги даври. 





U
чег 








Сигнал+халаšит 
Халаšит 


100 
7.3-
расм. Регенератор ишини вақт диаграммаси 
Агар ІҚҚ нинг биринчи киришига ЧҚ чиқишидан ахборот сигналлари 
кетма-кетлиги (3), иккинчи киришига тактли импульслар кетма-кетлиги (4) 
берилса ва улар бир-бири билан мос тушса, ІҚҚ чиқишида маълум амплитуда 
ва даврийликка эга импульслар іосил бœлади (5). Бу импульслар ШҚ га 
узатилади. ШҚда импульслар шакли тœлиқ регенерацияланиб, бошланјич 
сигналларга мос келувчи импульслар шаклланади. Сœнг бу импульслар ЭОŒ 
да (7.1-расм) оптик нурланиш импульслари кетма-кетлигига œзгартирилади.
Шуни белгилаб œтиш керакки, ТЧА ишининг хатоликлари туфайли 
іосил бœладиган фазалар титрашини камайтириш мақсадида ТЧА 
чиқишидаги импульларнинг даврий кетма-кетлиги (4) ЧҚ чиқишидаги 
тœјриланган импульслар билан албатта фазалаштирилади.
Чегараловчи қурилма ва чегараловчи кучайтиргич регенераторнинг 
асосий элементлари іисобланиб, унинг шовқиндан іимояланганлигини 
таъминлайди, чегаравий кучланиш ва мустаікам кучайтиришни аниқ 
œрнатилишини талаб этади.
Чегаравий 
кучланишни 
œзгариши 
регенераторнинг 
шовқинбардошлилигини камайтиради, бу чегараловчи кучайтиргич (ЧК) 
чиқишидаги тœјриланган импульсларнинг максимал қиймати ва чегараловчи 
қурилманинг чегаравий кучланиши орасидаги оптимал нисбатни бузилишига 
олиб келади. Бундай оптимал нисбатни доимий ушлаб туриш учун 
регенераторларда КАБ қурилмаси қœлланилади.
Регенераторларнинг юқорида айтиб œтилган имкониятлари туфайли 
сигналлар тœлиқ қайта тикланади, шовқинларнинг таъсир қилиши йœқолади, 
алоқа сифати яхшиланади, шовқиндан іимояланганлик ошади. 

Download 5.01 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   61




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling