‘zbekiston Respublikasi Axborot Texnologiyalari va Кommunikatsiyalarini Rivojlantirish Vazirligi


Download 28.86 Kb.
bet1/2
Sana08.03.2023
Hajmi28.86 Kb.
#1254341
  1   2
Bog'liq
16 mavzu mustqail ish

‘zbekiston Respublikasi Axborot Texnologiyalari va Кommunikatsiyalarini Rivojlantirish Vazirligi



Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi

Toshkent Axborot Texnologiyalari Universiteti


MUSTAQIL ISH



Mavzu: Axolini sog’ligini monitoringida axborot texnologiyalari




Guruh: 01418
Bajardi: Shomurodov Doniyor
Tekshirdi: Abdurashidova K.

Toshkent 2023


Reja:

  1. Axoli sog’ligini monitoringi

  2. Sog’lik monitoringida axborot texnologiyalari

  3. Sog’liq uchun ishlatiluvchi axborot texnologiyalari

  4. Xulosa

Axoli sog’ligini monitoringi Aholiga tibbiy yordam ko‘rsatishning sifati, samaradorligi va ommabopligini oshirish, birlamchi tibbiy-sanitariya yordami ko‘lamini kengaytirish, sohaga bosqichma-bosqich tibbiy sug‘urta tizimini joriy etish, tibbiy xizmatlar bozorida zamonaviy raqobat muhitini yaratish, shu asosda aholining kafolatlangan va sifatli tibbiy yordam olish imkoniyatlarini kengaytirish maqsadida:


1. Sog‘liqni saqlash vazirligining Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti tavsiyalariga asosida Sirdaryo viloyatida sog‘liqni saqlash tizimini tashkil etishning yangi modeli va davlat tibbiy sug‘urtasi mexanizmlarini joriy etish bo‘yicha tajriba-sinov loyihasini (keyingi o‘rinlarda — tajriba-sinov loyihasi) amalga oshirish to‘g‘risidagi taklifiga rozilik berilsin. birlamchi tibbiy-sanitariya yordami muassasalarida oilaviy shifokor, uning o‘rta tibbiyot xodimlaridan iborat terapiya va pediatriya yo‘nalishlari bo‘yicha yordamchilari, patronaj hamshiralari va doyadan tashkil topgan guruhlar tuziladi; har bir tibbiyot muassasasi darajasida davlat tomonidan kafolatlangan bepul tibbiy xizmatlar va dori vositalari paketi (keyingi o‘rinlarda — kafolatlangan paket) ishlab chiqiladi; kafolatlangan paket birlamchi tibbiy-sanitariya yordami muassasalari va shifoxonalarda O‘zbekiston Respublikasi fuqarolari, O‘zbekiston Respublikasida doimiy yashovchi chet el fuqarolari va fuqaroligi bo‘lmagan shaxslarga taqdim etiladi. Bunda oilaviy shifokor har bir muassasa turi bo‘yicha tibbiy xizmatlar hajmi va klinik protokollarga muvofiq tor soha shifokorlariga va zarur hollarda tuman, viloyat hamda respublika darajasidagi shifoxonalarga yo‘llanmalar beradi. Respublika darajasidagi shifoxonalarga yo‘llanmalar viloyat sog‘liqni saqlash boshqarmasi tomonidan tasdiqlanadi. Ushbu tartibga rioya etilmagan hollarda, shuningdek, kafolatlangan paketga kiritilmagan tibbiy xizmatlar pullik asosda ko‘rsatiladi; aholining sog‘lig‘i bilan bog‘liq ko‘rsatkichlarini monitoring qilish, ularni tibbiyot muassasasiga biriktirish, kasallik tarixini yuritish, dori vositalari uchun retsept yozish va kafolatlangan paketga muvofiq tibbiyot muassasalariga yo‘naltirish yagona elektron platforma orqali amalga oshiriladi; birlamchi tibbiy-sanitariya yordami muassasalari tibbiyot xodimlarining eng muhim samaradorlik ko‘rsatkichlari (KPI) ishlab chiqilib, unga erishilganligi monitoring qilinadi hamda natijalariga qarab qo‘shimcha rag‘batlantirish to‘lovlari to‘lanadi;
ir paytlar faqat shifoxonalarda va umumiy amaliyotlarda qo'llanilgan tibbiy texnologiya endi uyda foydalanish mumkin. Innovatsion elektron monitoring qurilmalarining kengayib borayotgan tanlovi mavjud, ammo bemorlar va klinisyenlar uchun mazmunli aloqa va qarorlarni qo'llab-quvvatlash ham zarur. Glyukoza kontsentratsiyasini kompyuter yordamida uy masofasidan nazorat qilish bo'yicha bir nechta randomize klinik sinovlar diabetni davolashda yaxshilangan natijalarni aniqladi. Xuddi shunday, qon bosimini uy masofasidan nazorat qilish sinovlari samaradorlikni oshiradi. Uy masofasini kuzatish orqali yuqori xavfli homiladorlik natijalarini yaxshilamaslik ma'lum klinik ilovalardagi qiyinchiliklarni ko'rsatadi. Umuman olganda, uyda elektron monitoring tejamkor tibbiy xizmatlarni, bemorlarni o'z parvarishlariga faolroq jalb qilishni va tashxis qo'yishda yangi realizmni va'da qiladi. Uyda monitoring asboblari, kompyuterlar va aloqa tarmoqlariga kirish imkoni bilan bemorlar o'zlarining sog'lig'ini saqlashda faolroq bo'lishlari mumkin. Ushbu sharhda uy masofasini kuzatish uchun mavjud texnologiyalar ro'yxati keltirilgan, uning klinik qiymati baholanadi va undan to'g'ri foydalanish mezonlari aniqlanadi. Ushbu sharhga kiritilgan ba'zi maqolalar Kolumbiya reestrining bir qismi sifatida allaqachon mavjud edi - Missuri universiteti tibbiyot maktabida ma'lumot va foydalanishni boshqarish bo'yicha tizimli sinovlar to'plami Tibbiy texnologiya endi uyda (quti) foydalanish uchun mavjud. Ko'pgina tadqiqotlar yangi monitoring asboblarining klinik qo'llanilishini o'rganib chiqdi, masalan, butun qon protrombin vaqti monitori, 2 portativ uyqu monitori, 3 elektron spirometr. 4 , 5 Telefon va videokonferensaloqa uskunalari harakatchanlikni, uyqu rejimini va ovqat pishirish, yuvish va hojatxona kabi o'zini o'zi parvarish qilish xatti-harakatlarini o'lchash uchun ishlatilishi mumkin va uyda bemorlarning funktsional salomatligi holatidagi o'zgarishlarni to'g'ri aniqlashi mumkin Aloqa vositalari bemorlarning uylarida, shuningdek, ko'plab manbalardan (masalan, interaktiv telefon tizimlari va kompyuter tarmoqlari) ma'lumot oladigan klinisyenlar uchun zarurdir. Ko'pincha saqlash usullari (keyinroq to'plangan va tashiladigan ma'lumotlar) jonli muloqotdan ko'ra yaxshiroq ishlaydi. Erta tug'ilgan, hayotga xavf tug'diruvchi epizodlari bo'lgan yoki to'satdan chaqaloq o'limi sindromidan vafot etgan birodarlari bo'lgan bir guruh chaqaloqlarda monitorlar apneaning barcha epizodlarini 15 soniyadan ko'proq va bradikardiya epizodlarini daqiqada 80 urishdan kamroq qayd etdi. 8 Ma'lumotlar muntazam ravishda uzatildi va yozuvlar ota-onalarning uyda apnea epizodlari haqidagi hisobotlarini tasdiqlashi va bemorlarni baholashda yordam berishi mumkin edi. Ma'lumotlar hajmining oshishi bilan kompyuterlashtirilgan qarorlarni qo'llab-quvvatlash bunday materiallarni qayta ishlash uchun foydali bo'lishi mumkin.Masalan, bemorlarning uylaridan klinik ma'lumotlarni yig'ish uchun elektrokardiogrammalar uchun veb-monitoring xizmati ishlab chiqilgan. 9 Kompyuterlashtirilgan elektrokardiografiya uchun standart aloqa protokolini ishlab chiqish ishonchli ma'lumotlarni uzatishda oldinga katta qadamdir. 10 Elektrokardiografik ma'lumotlarni skrining qilish va harakatlar uchun eslatmalar va takliflar bilan xulosa chiqarish uchun qaror qabul qilishni qo'llab-quvvatlash dasturi ishlab chiqilgan. Uyda monitoring ma'lumotlarini tahlil qilish va homiladorlik diabetida davolanishni rejalashtirish uchun qaror qabul qilishni qo'llab-quvvatlashning yana bir tizimi ishlab chiqilgan. Bir nechta tadqiqotlar uyda monitoringni davolash bilan qanday birlashtirish mumkinligini ko'rsatadi. Pierratos va boshqalar 3 yil davomida tungi gemodializ haqida xabar berishdi. 12 Tungi gemodializ, buyrakni almashtirish terapiyasining yangi usuli, uyda uyqu paytida haftasiga 6-7 kecha dializni o'z ichiga oladi. Kechagi gemodializ markazidagi modem orqali dializ funksiyalari nazorat qilinadi. Bemor uyqu va havo embolizatsiyasi vaqtida tasodifiy uzilishning oldini olish uchun maxsus ehtiyot choralarini ko'rishi kerak. 12 nafar bemor mashg‘ulotlarni tamomlab, 34 oygacha tungi gemodializni muvaffaqiyatli o‘tkazdi. 12Qon bosimini nazorat qilish kamroq dori vositalari bilan erishildi, sub'ektiv yaxshilanish sezilarli bo'ldi va asoratlar kam edi. Tungi gemodializ arzon narxlardagi dializning samarali shakliga o'xshaydi. Sog'liqni saqlash axborot texnologiyalari ( HIT ) - sog'liqni saqlash texnologiyasi , xususan , sog'liqni saqlash va sog'liqni saqlash uchun qo'llaniladigan axborot texnologiyalari . U kompyuterlashtirilgan tizimlar bo'ylab sog'liqni saqlash ma'lumotlarini boshqarishni va iste'molchilar , provayderlar , to'lovchilar va sifat monitorlari o'rtasida sog'liqni saqlash ma'lumotlarining xavfsiz almashinuvini qo'llab-quvvatlaydi. [1] 2008 yilgi hisobotga asoslanib, ambulator yordam ko'rsatadigan to'rtta joyda - uchta AQSh va Niderlandiyada bitta tibbiy markazda o'tkazilgan kichik bir qator tadqiqotlar bo'yicha elektron sog'liqni saqlash yozuvlaridan foydalanish(EHRs) sog'liqni saqlash tizimining umumiy sifati, xavfsizligi va samaradorligini oshirish uchun eng istiqbolli vosita sifatida qaraldi. 2013 yil 4 sentyabrda Sog'liqni saqlash IT siyosati qo'mitasi (HITPC) oziq-ovqat va farmatsevtika ma'muriyati xavfsizligi va innovatsiyalari to'g'risidagi qonun (FDASIA) ishchi guruhidan sog'liqni saqlash axborot texnologiyalari uchun xavfga asoslangan me'yoriy-huquqiy baza uchun tavsiyalarni qabul qildi va tasdiqladi . [3] Oziq-ovqat va farmatsevtika idorasi (FDA), Sog'liqni saqlash bo'yicha IT milliy koordinatori idorasi (ONC) va Federal aloqa komissiyasi(FCC) FDASIA ning 618-bo'limiga muvofiq xavfsizlik va innovatsiyalarni rag'batlantiradigan va me'yoriy hujjatlarning takrorlanishini kamaytiradigan xavfga asoslangan me'yoriy-huquqiy baza to'g'risidagi hisobotga manfaatdor tomonlarning ma'lumotlarini taqdim etish uchun HITPCning FDASIA ishchi guruhini ishga tushirdi. Ushbu qoida Sog'liqni saqlash va aholiga xizmat ko'rsatish kotibiga (HHS) sog'liqni saqlash, IT, bemorlar va innovatsiyalar spektridan manfaatdor tomonlarning keng ma'lumotlarini olish uchun ishchi guruhini shakllantirishga ruxsat berdi. FDA, ONC va FCC ushbu munozaralarda sog'liqni saqlash, IT, bemorlar va innovatsiyalar spektridagi manfaatdor tomonlar bilan faol ishtirok etdi. HIMSS Yaxshi Informatika Amaliyotlari-GIP sog'liqni saqlash axborot texnologiyalari uchun FDA xavf-xatarga asoslangan me'yoriy-huquqiy bazaga mos keladi. [4] GIPni ishlab chiqish 2004 yilda xavfga asoslangan AT texnik yo'riqnomasini ishlab chiqishdan boshlandi. [5] Bugungi kunda GIP peer-review va nashr etilgan modullar sog'liqni saqlash IT mutaxassislarini o'qitish uchun vosita sifatida keng qo'llaniladi. Sog'liqni saqlash axborot texnologiyalari (HIT) - bu "sog'liqni saqlash ma'lumotlari, sog'liqni saqlash ma'lumotlari va aloqa va qarorlar qabul qilish uchun bilimlarni saqlash, qidirish, almashish va foydalanish bilan shug'ullanadigan kompyuter texnikasi va dasturiy ta'minotini o'z ichiga olgan axborotni qayta ishlash dasturi ". [8] Texnologiyakeng tushuncha boʻlib, u turning asbob-uskunalar va hunarmandchilikdan foydalanishi va bilimi, shuningdek, turning atrof-muhitni boshqarish va moslashish qobiliyatiga qanday ta'sir qilishi bilan bog'liq. Biroq, qat'iy ta'rif qiyin; "Texnologiya" insoniyat uchun ishlatiladigan moddiy ob'ektlarni, masalan, mashinalar, apparatlar yoki idishlarni nazarda tutishi mumkin, lekin tizimlar, tashkil etish usullari va texnikasini o'z ichiga olgan kengroq mavzularni ham qamrab olishi mumkin. HIT uchun texnologiya sog'liqni saqlash ma'lumotlarini ko'chirish tizimlarini yaratish uchun tarmoqqa ulanishi mumkin bo'lgan kompyuterlar va aloqa atributlarini ifodalaydi. Informatika HIT ning yana bir ajralmas jihati hisoblanadi Tibbiyot institutining (2001) 2010 yilga kelib barcha sog'liqni saqlash tashkilotlarida elektron retseptlash tizimlaridan foydalanishga chaqiruvi Qo'shma Shtatlar kasalxonalarida CPOE tizimlarini qabul qilishni tezlashtirish zarurligini kuchaytirdi. 2004 yilda Prezident Bush "Prezidentning sog'liqni saqlash bo'yicha axborot texnologiyalari rejasi" deb nomlangan Farmonni imzoladi, unda tibbiy yordam samaradorligi va xavfsizligini oshirish uchun AQSh bo'ylab elektron tibbiy qayd tizimini ishlab chiqish va joriy etish bo'yicha o'n yillik reja belgilandi. RAND Health tomonidan o'tkazilgan tadqiqotga ko'ra , AQSh sog'liqni saqlash tizimi sog'liqni saqlash axborot texnologiyalarini keng joriy qilsa, har yili 81 milliard dollardan ko'proq mablag'ni tejash, salbiy sog'liqni saqlash hodisalarini kamaytirish va tibbiy yordam sifatini yaxshilash mumkin

Xulosa
Xulosa qilib aytganda Bemorlar bilan muloqot qilish tibbiyotda azaliy an'ana bo'lib, yangi tushuncha emasligini bilib oldim. Ajoyib shifokor va bemor munosabatlari har bir bemorga yoqadigan narsadir. Bugungi kunda ko'plab tibbiyot mutaxassislari ushbu muhim aloqani o'rnatishda yangi muammolarga duch kelishmoqda. Bugungi kunda shifokorlar vaqt talab qilmoqdalar va bemorlar bilan yakkama-yakka munosabatda bo'lishmaydi. Shifokorlar stulni tortib, bemor bilan ko'z darajasida gaplasha olsalar-da, bugungi kunda texnologiya katta rol o'ynamoqda. Sog'liqni saqlashda texnologiyaning ortib borayotgan roli qaysidir ma'noda foydali bo'ldi, lekin yangi muammolarni ham keltirib chiqardi. Demak, shuni ayta olamaki inson sog’ligida axborot texnologiyalarining o’rni juda ham katta ekanligini bildim


Download 28.86 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling