Ўзбекистон республикаси қишлоқ ХЎжалиги вазирлиги ўзбекистон республикаси

Саилов Рахиб Ага-гюль оглынинг “Выбор и обоснование параметров устройств по механизации процесса формирования бунтов хлопка-сырца (Пахта хомашёсининг бунт ҳосил қилиш жараёнини механизатсиялаш қурилмалари параметрларини танлаш ва асослаш)” номли диссертация мавзусига
ФИКР ВА МУЛОҲАЗАЛАР
Саилов Рахиб Ага-гюль оглы диссертация ишиниг кириш қисмида муаммонинг долзарблиги, тадқиқотнинг мақсади ва вазифалари, олинган натижаларнинг илмий янгилиги, уларнинг ишончлилиги ва амалий аҳамияти кўрсатилган, ҳимоя қилиш учун асосий қоидалар шакллантирилган.
Биринчи бобда пахта қабул қилиш пунктларида пахта хомашёси билан ишлаш оят омборини қабул қилишни механизатсиялаш
1.1. умумий позитсия
СССР томонидан қабул қилинган пахта хомашёсини тайёрлаш станцияларида сақлаш ва сақлашни ташкил этиш тизими пахта агросаноат мажмуасининг оралиқ, лекин жуда муҳим бўғини ҳисобланади.
Пахта тозалаш саноатининг ва бутун пахта мажмуасининг флаилдаги самарадорлиги ва сифати кўп жиҳатдан тайёрлов тармоғининг муваффақиятли ишлашига боғлиқ. Бу пахта тозалаш саноати моддий кўп тармоқ эканлиги, маҳсулот таннархининг 95 фоизини хом ашё таннархи ташкил этиши билан изоҳланади. шунинг учун хомашёдаги энг кичик йўқотиш ҳам кейинги технологик ўтишлар билан қопланиши мумкин эмас. шунинг учун ҳам харидлар тармоғининг ўрни ва аҳамияти, уни янада такомиллаштириш зарурати.
Пахта тозалаш саноатининг тайёрлов тармоғи ўз ичига участкада ва заводдан ташқари тайёрлов пунктлари тизимини ўз ичига олади. 1.и-расмда йиғим ҳажми 10 минг тонна бўлган типик йиғим-терим станциясининг бош режаси кўрсатилган. пахта хомашёси. пахта мажмуасида умумий меҳнат тақсимотидан келиб чиқиб, тайёрлаш марказларининг асосий вазифалари;
- пахта етиштирувчи хўжаликлардан келадиган пахта хомашёсининг сифат кўрсаткичларини аниқлаш;
- пахта хомашёсини ўз вақтида ва сифатли қабул қилиш ва сақлаш;
- пахтани узоқ муддат сақлашда хавфсизлигини таъминлаш;
- пахта тозалаш заводларига пахтани бир хилда жўнатиш.
Белгиланган вазифаларни бажариш кунларида харид қилиш пунктлари тегишли техник воситалар билан жиҳозланган:
- лаборатория жиҳозлари;
- қуритиш ва тозалаш цехлари;
- юклаш-тушириш ва профилактика ишларини механизатсиялаш воситалари;
- пахта хомашёсини узоқ муддатли сақлашни ташкил этиш жойлари.
чпопкни та'минот стантсияларида узоқ муддатли сақлаш икки хил усулда амалга оширилади: ёпиқ омборларда ёки шийпонларда ва очиқ бунт жойларида - бунтларда.
х 25 ёки 22 х ии м оʻлчамдаги очиқ майдонларда гʻалаёнлар ҳосил боʻлади.. Гʻоʻзанинг оʻртача огʻирлиги 200-400 тоннани ташкил этади (1.2-расм) [ҳ] . ғалаённинг баландлиги пахта теримнинг навига, намлигига, бегона ўтларга, турига қараб белгиланади ва бу омилларга қараб 3 дан 12 м гача ўзгариб туради, бунда пахта массаси эса шунга мос равишда ўзгаради. Бу кўп жиҳатдан терилган пахтанинг қарийб 90% тўполонли ҳудудларда сақланаётганини аниқлайди. бундан ташқари, бунт пайтида, пахтани кейинчалик демонтаж қилиш ва профилактика ишларини ўтказиш билан боғлиқ муаммолар энг осон ҳал қилинади.
Кейинги йилларда пахтани узоқ муддатли сақлашни ташкил этиш мақсадида турли қурилиш иншоотлари учун ёпиқ омборхоналар жорий этила бошланди. хусусан, мустаҳкамланган тцемент тонозларидан тайёрланган омбор тавсия этилади (1.3-расм).
бундай омборлар ишни ташкил қилиш учун зарурдир
и.2-расм.
14 х 25 м очиқ платформада чпопка ғалаёнининг ратсиони
1.3-расм. қуритиш-тозалаш тцехларининг нозаводида пахта хомашёсини сақлаш учун мустаҳкамланган цементли омборлардан ясалган камарли омбор. Аммо шуни таъкидлаш керакки, пахтани ёпиқ омборларда узоқ муддат сақлашга тўлиқ ўтиш пахтани саралаш, профилактика ва ёнғинга қарши тадбирларни амалга оширишни сезиларли даражада мураккаблаштиради. бундан ташқари, бир вақтнинг ўзида тахминан и, 2 миллиард рубл ажратиш талаб этилади. Буларнинг барчаси узоқ вақт давомида исён пахта хомашёсини узоқ муддатли сақлашнинг асосий тури бўлиб қолишидан далолат беради. кўп йиллик амалиёт шуни кўрсатадики, пахта хомашёсини териш, сақлаш ва тартибсизликларда олдини олиш қоидаларига риоя қилган ҳолда, уни физик-механик, йигирув-йигирмасдан узоқ муддат, 1-2 ёки ундан ортиқ чорва учун сақлаш мумкин. тола ва уруғларнинг технологик хусусиятлари ва мутлақо қуруқ массаларни сақлаш.
Саилов Рахиб Ага-гюль оглынинг “Выбор и обоснование параметров устройств по механизации процесса формирования бунтов хлопка-сырца (Пахта хомашёсининг бунт ҳосил қилиш жараёнини механизатсиялаш қурилмалари параметрларини танлаш ва асослаш)” номли диссертацияни таҳлил қилиб қуйидаги хулосаларга келдим:
1. Пахта хомашёсининг қуйма юк сифатидаги физик-механик хоссалари бўйича кўп йиллик изланишлар, шунингдек, пахта хомашёсининг ғалаёнларини ҳосил қилишни механизатсиялаш учун турли машина ва қурилмаларнинг назарий ва экспериментал тадқиқотлари натижасида ҳосил қилиш усули. ҳаракатланувчи рамка тамойилига асосланган ғалаён тавсия этилади.
2. Таклиф этилган усул асосида яратилган бунтоукладчик механизатсиялашган 25 х 14 м майдонларда 25 * 28 т / соат қувватга эга, 7-8 м баландликда барқарор чпопка ғалаёнларини ҳосил қилди.
3. Ҳисоблаш-назарий ва экспериментал тадқиқотлар натижасида:

- бунтнинг юқори қисмини шакллантириш жараёнида чўпни тўкиб ташлашнинг оптимал технологик схемаси тавсия этилади, бу улоқтиргичнинг 0,5 рад / с айланиш тезлигида синхрон ишлаши ва сиқилиш плитасининг бир тезликда ҳаракатланиши билан амалга оширилиши керак. 0,2 м/с тезлик; тутқичли ишчи органнинг ўлчамлари қуйидаги чегараларда: занжирли конвеер тезлиги - 2,0 м/с занжирли конвеернинг кенглиги - 440 мм;

- ишчи органнинг оптимал осма бурчаги 25 * 30 ° оралиғида бўлиб, бу асосан бунтнинг габле юзасининг бурчагини аниқлайди;
- бунтни брезент билан механизатсиялашган бошпана бункерга ментли қурилма томонидан амалга оширилади, механизатсиялашган бошпанадан келиб чиқадиган кучлар ғалаён узунлигига қараб 450 кгф дан 1100 кгф гача;
- кангалнинг орқа деворига та'сир қилувчи камон босими 56 Па, бу юкларни қабул қила оладиган ва силлиқ девор ҳосил бўлишини та'минлайдиган кабеллар сони ва оралиғи мос равишда 5 дона ва 1500 мм.
Тадқиқот натижаларидан амалий фойдаланиш учун юқори қисмни шакллантириш ва бунтнинг орқа деворини шакллантириш қоидаларидан фойдаланиш тавсия этилади.
<sup>ТАДЖИКСКОГО ТЕХНИЧЕСКОГО УНИВЕРСИТЕТА ИМЕНИ АКАДЕМИКА М.С. ОСИМИ РЕСПУБЛИКИ ТАДЖИКИСТАН

На правах рукописи

САФАРОВ ФУЗАЙЛ МЕТИНОВИЧ
СОВЕРШЕНСТВОВАНИЕ ТЕХНОЛОГИИ ВАЛИЧНОГО ДЖИНИРОВАНИЯ И ОЧИСТКИ ВОЛОКНА НОВЫХ И РАЙОНИРОВАННЫХ СЕЛЕКЦИОННЫХ СОРТОВ ДЛИННОВОЛОКНИСТОГО ХЛОПК

Специальность 05.19.02.-«Технология и первичная обработка текстильных материалов и сырья»
Диссертация
диссертации на соискание ученой степени
кандидат технических наук
Научный руководитель:</sup>
доктор технических наук, профессор
^{Корабельников Ростислав Васильевич}