Ўзбекистон республикаси қишлоқ ва сув хўжалигивазирлиги тошкент давлат аграр университети

Тажриба натижалари асосида, иккита пахта навидан, қайси бирини ҳосилдорлиги юқори ёки сифати яхши эканлигини етарли кафолат билан аниқлаш, муҳим амалий ҳамда иқтисодий аҳамиятга эга бўлган масалалардан биридир.

• Тажриба натижалари асосида, иккита пахта навидан, қайси бирини ҳосилдорлиги юқори ёки сифати яхши эканлигини етарли кафолат билан аниқлаш, муҳим амалий ҳамда иқтисодий аҳамиятга эга бўлган масалалардан биридир.
• Бундай иқтисодий аҳамиятга эга бўлган масалаларга Фишер-Снедекор ва Стьюдент критериялари ёрдамида жавоб олиш мумкин.
• Нормал тақсимланган бош тўпламларнинг ўрта қийтматлари тенглиги ҳақидаги статистик гипотезани Стьюдент критерияси билан текширишдан олдин бош тўпламларнинг дисперсияллари тенглиги ҳақидаги статистик гипотеза Фишер-Снедекор критерияси ёрдамида текширилади

Нормал тақсимланган бош тўпламларнинг дисперсияллари тенглиги ҳақидаги статистик гипотезани Фишер-Снедекор критерияси билан текшириш

• Фараз қилайлик, ўрганилаётган Х ва У бош тўпламлар нормал тақсимланган бўлсин.
• Маълумки, нормал тақсимот математик кутилиши ва ўртача квадратик четланиши σ орқали тўлиқ аниқланади.
• Шу сабабли, умумий ҳолда σ-маълум ва σ-номаълум ҳоллар ўрганилади. Аслида ҳар иккала параметрлар ва σ номаълум ҳол кўп учрайди.

Х ва У бош тўпламлар нормал тақсимланган бўлиб, уларни иккала параметрлари ҳам номаълум бўлсин.

• Х ва У бош тўпламлар нормал тақсимланган бўлиб, уларни иккала параметрлари ҳам номаълум бўлсин.
• Шу бош тўпламлардан ҳажимлари n ва m га тенг бўлган танланма тўпламларни оламиз:
• Х: х1, х2, ..., хn 
• Y: y1, y2, ..., ym  (1)
• (1) танланма тўпламлар асосида, асосий H0:D(x)=D(y) гипотезани H1:D(x)≠D(y) альтернатив шартда,  қийтматдорлик даражаси билан текшириш талаб қилинган.

Бош тўпламларнинг дисперсиялари тенглиги ҳақидаги статистик гипотезани  қийтматдорлик даражаси билан Фишер-Снедекор критерияси ёрдамида текшириш мумкин.

• Бош тўпламларнинг дисперсиялари тенглиги ҳақидаги статистик гипотезани  қийтматдорлик даражаси билан Фишер-Снедекор критерияси ёрдамида текшириш мумкин.
• Юқорида келтирилган (1) танланма тўпламлар ёрдамида, авволо танланма ўрта қийтматларни ва S2x ва S2y тузатилган танланма дисперсияларни ҳисоблаймиз.