Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги термиз давлат университети

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ

ОЛИЙ ВА ЎРТА МАХСУС ТАЪЛИМ ВАЗИРЛИГИ



ТЕРМИЗ ДАВЛАТ УНИВЕРСИТЕТИ

Иқтисодиёт ва туризм факултети

Иқтисодиёт йўналиши 2-курс 201-гуруҳ талабаси

Кудратов Темурмаликнинг

“ЭКОНОМЕТРИКА АСОСЛАРИ”

фанидан

ТАЖРИБА ИШИ

4-вариант

ИҚТИСОДИЙ ЖАРАЁНЛАРНИ МОДЕЛЛАШТИРИШ

2015 йилда минтақа худудлари бўйича қуйидагича маълумотлар берилган:

Тартиб рақами	Ўртача даромад млн сўм, х	Жон бошига истемол қилинган гўшт кг, y
1	2	7
2	3	8
3	4	9
4	5	10
5	5	12
6	6	15
7	7	13
8	7	16
9	8	18
10	9	20

Топшириқ:

1. Берилган маълумотла расосида корреляция майдонини тузинг ва боғланиш шаклини аниқланг.

2. Чизиқли регрессия тенгламаси параметрларини ҳисобланг а ва b параметрининг иқтисодий мазмунини изоҳланг.

3.Корреляция ва детерминация кўрсаткичлари ёрдамида боғланиш зичлигига баҳо беринг.

4. Эластик коэфициентини ҳисобланг ва унинг иқтисодий мазмунини изоҳланг.

ЖАВОБ

Ечим:

1.Корреляция майдонини тузамиз ва боғланиш шаклини аниқлаймиз



1-расм.Корреляция майдони

Корреляция майдонини тузиш жараёни шуни кўрсатадики,бу боғланиш тўғри чизиқли боғланишга яқинлиги кўрсатади.Чунки нуқталар амалда тўғри чизиқ бўйлаб жойлашган.

2. регрессия тенгламаси параметрлари:

Юкоридаги натижалардан регрессия тенгламаси параметрлари бўлган a ва b коэффициентлари мос равишда 1.896 ва 2.18 тенглигини билиб оламиз ва қуйидаги регрессия тенгламасига эга бўламиз:

Регрессия тенгламаси: y=1.896x+2.18 га тенг.

Иқтисодий мазмуни: : уртача даромаднинг 1 млн сўм кўпайиши ҳисобига жон бошига истемол қилинган гўшт 1,896 кг га ошади.

3. Корреляция ва детерминация кўрсаткичлари ёрдамида боғланиш зичлигига баҳо берамиз.

Юқоридаги натижадан детерминация коэфициенти R² = 0,92 эканлигини билиб оламиз.

Детерминация коэфициенти R² = 0,92 асосида корреляция коэфициентини ҳисоблаш мумкин. Детерминация коэфициентини квадрат илдиздан чиқарсак корреляция коэфициенти келиб чиқади.

Ҳулосa: икки кўрсаткич x ва y ўртасидаги боғланиш

зич боғланишдан дарак беради.

4.Ўртача эластиклик коэфициенти ёрдамида натижага таъсир этувчи омилнинг кучига бахо берамиз.

тенгламаси учун ўртача эластиклик коэфициенти қуйидаги формула билан аниқланади:

Буни ҳисоблашдан олдин х ва у ларнинг ҳар бирининг умумий суммаси ва ўртачасини ҳисоблаб оламиз.

1. 
   Бундан
   

2.18*5.6:12.8=0.95%

1. 
   Иқтисодий мазмуни: Шундай қилиб уртача даромаднинг жон бошига истемол килинадиган гушт микдори ўртасида боғланишни таҳлил қилиш асосида уртача даромаднинг 1%га ўзгариши жон бошига гушт истемолининг 0,95% ўзгаришига олиб келади.