Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги Тошкент молия институти “Аудит ва иқтисодий таҳлил” кафедраси

Қўйилган мақсад ва таҳлил мазмунидан келиб чиққан ҳолда таҳлил вазифалари сифатида қуйидагиларни таркиблаш мумкин:

• хўжалик юритувчи субъектлар иқтисодий ночорлиги (банкротлиги)нинг жорий ва истиқболдаги ҳолатини баҳолаш;
• хўжалик юритувчи субъектларда иқтисодий ночорлик (банкротлик)нинг юзага келиш сабабларини ўрганиш, таҳлил этиш;
• хўжалик юритувчи субъектлар иқтисодий ночорлиги (банкротлиги)ни таҳлил этишнинг моделларини тузиб чиқиш ва унинг ўзгаришларини баҳолаш;
• хўжалик юритувчи субъектлар иқтисодий ночорлиги (банкротлиги) рискларини баҳолаш ва уларни минималлаштириш;
• хўжалик юритувчи субъект иқтисодий ночорлиги (банкротлиги)ни олдини олиш юзасидан аниқ чора-тадбирлар белгилаш;
• иқтисодий ночорлик (банкротлик)ни олдини олиш ва унга қарши курашиш юзасидан бошқарур қарорларини тайёрлаш ва уни амалиётга жорий қилиш.

Иқтисодий ночорликка олиб келувчи асосий сабаблардан бири корхонадаги иқтисодий ва молиявий салоҳиятнинг пастлиги билан изоҳланади.

• Иқтисодий ночорликка олиб келувчи асосий сабаблардан бири корхонадаги иқтисодий ва молиявий салоҳиятнинг пастлиги билан изоҳланади.
• Иқтисодий ночорлик (банкротлик)нинг иқтисодий салоҳиятга нисбатан баҳоланадиган кўрсаткичлар тизимига қуйидагиларни киритиш мумкин:
• - жорий активлар билан боғлиқ бўлган кўрсаткичлари;
• - узоқ муддатли активлар билан боғлиқ бўлган кўрсаткичлари;
• Иқтисодий ночорлик (банкротлик)нинг молиявий салоҳиятга нисбатан баҳоланадиган кўрсаткичлар тизимига қуйидагиларни киритиш мумкин:
• - ўз маблағлари манбаси билан боғлиқ бўлган кўрсаткичлари;
• - мажбуриятлар билан боғлиқ бўлган кўрсаткичлар.

Хўжалик юритувчи субъектларни иқтисодий ва молиявий салоҳиятини ошириш юзасидан қуйидаги чора-тадбирларни кўриш талаб этилади:

• - хусусий капитални ҳажмини ошириш. Бунинг учун хўжалик юритувчи субъектлар таъсисчиларини қўшимча бадалларини жалб қилиш шунингдек, фаолиятнинг кейинги давралари бўйича фойда суммасини ошириш талаб қилинади;
• - кўп харажат талаб қиладиган асосий воситалар, техника ва технологиялар ўрнига янгиларини олиб кириш;
• - банк кредитларини аниқ бизнес режа ва фойдали лойиҳалар ҳисобига жалб этиш ҳамда уларни умумий маблағлар таркибидаги ҳиссасини камайтириб бориш, хўжалик юритувчи субъектларнинг молиявий қарам бўлиб қолмаслигига ҳаракат қилиш;
• - хўжалик юритувчи субъектларда тўлов интизомига, шартномавий шартларга тўла амал этган ҳолда дебитор ва кредитор қарзларининг кўпайиб кетмаслигини олдини олиш;
• - айланма активларни манбалаш юзасидан ижобий фарқланишларни таъминлаш;
• - иқтисодий ресурсларни жойлаштириш ва бошқаришдаги оптималликни йўлга қўйиш ва ҳ.к.