Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги Тошкент давлат аграр университети

ўрни	Мамлакат	Ўртача	Эркаклар	Аёллар	Эркаклар бўйича ўрни	Аёллар бўйича ўрни
Дунё бўйича		67,2	65,0	69,5
1	Швейцария	83,1	80	86,1	1	2
2	Сингапур	83	80	85	10	6
3	Австралия	82,8	80,9	84,8	3	7
6	Италия	82,7	80,5	84,8	6	8
7	Исроил	82,5	80,6	84,3	5	9
8	Франция	82,4	79,4	85,4	4	5
11	Канада	82,2	80,2	84,1	8	11
12	Люксембург	82	79,8	84	13	13
19	Буюк Британия	81,2	79,4	83	18	27
23	Германия	81	78,7	83,4	21	21
30	АҚШ	79,3	76,9	81,6	32	33
116	Ўзбекистон	69,4	66,1	72,7	122	124
175	Жан. Судан	57,3	56,1	58,6	174	174

• Ривожланган мамлакатларда махсус қонунлар ишлаб чиқилмаган.
• АҚШ: 1000 доллардан ортиқ қишлоқ хўжалиги маҳсулоти ишлаб чиқарувчи тадбиркорлик субъекти фермер хўжалиги ҳисобланади. 2,0 млн фермер хўжаликлари мавжуд. 100,0 ҚХМ улар томонидан ишлаб чиқарилади. АҚШда қишлоқ хўжалиги товар ишлаб чиқарувчилари 4 га бўлинади: индивидуал (хусусий) тадбиркорлик (1,7 млн. (86%), майдони - ўртача 150 га, даромади - ўртача 60 минг. долл.;
• 2) Ҳамкорлик (партнерство) сони - 200 минг (10%), ўртача майдони - 330 га, даромади - ўртача - 160 минг. долл.;
• 3) корпорация 80 мингта (4%), ўртача майдони - 900 га, даромади - ўртача 550 тыс. долл. ;
• 4) бошқа шакллар, жумладан кооперативлар
• Франция. Фермер хўжаликлари фаолияти Франция Савдо кодекси билан тартибга солинади. ҚХМ ҳажми бўйича Европада биринчи, дунёда учинчи ўринда, 510,0мингта ФХ мавжуд, 50,0 ҚХМ чорвачилик маҳсулоти
• Германия: Фермер хўжаликлари фаолияти кичик товар хўжалиги ҳисобланади, мавсумий ишчилардан кенг фойдаланади, Фуқаролик кодекси ва Савдо кодекси билан тартибга солинади. Фермернинг ер майдони ўртача 18,2 гектар, 70,0% ҚХМ чорвачиликка, 40,0%и қорамолчиликка тўғри келади. Қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари ҳажми бўйича ЕИда Франциядан кейин туради.
• Италия: Фермер хўжаликлари фаолияти Фуқаролик кодекси билан тартибга солинади ва “тадбиркорлик фаолиятининг алоҳида шакли” ҳисобланади. Сони лии 3,3 млн. ўртача майдони - 7,2 га. Йирик хўжаликлар (50 гадан ортиқ) 2%дан кам, 40% ҚХ ер майдонига эга. 

• Ривожланаётган мамлакатлар, жумладан МДҲ мамлакатларида махсус қонунлар ишлаб чиқилган.
• Россия Федерацияси: Деҳқон (фермер) хўжалиги тўғрисида»ги Федерал қонуни билан тартибга солинади. «Деҳқон (фермер) хўжалиги фуароларнинг қариндошлик ва (ёки) биргаликдаги мулкчилик асосида боғланган, ишлаб чиқариш ва бошқа хўжалик фаолиятини (ишлаб чиқариш, қайта ишлаш, сақлаш ва реализация қилиш, саноат ишлаб чиқариши, ишларни бажариш, хизматлар кўрсатиш) биргаликда амалга оширувчи, уларнинг шахсий иштирокига асосланган фуқаролар бирлашмасидир.
• Фермер хўжалиги бир фуқаро томонидан ҳам ташкил этилиши мумкин” деб таъриф берилган.
• Ўзбекистон Республикасининг «Фермер хўжалиги тўғрисида»ги қонунида «Фермер хўжалиги ижарага берилган ер участкаларидан фойдаланган ҳолда қишлоқ хўжалиги маҳсулотини етиштириш ҳамда қонун ҳужжатларида тақиқланмаган бошқа фаолият турлари билан шуғулланувчи тадбиркорлик субъектидир.
• Фермер хўжалиги Ўзбекистон Республикасида қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқаришининг асосий субъектидир.
• Кўп тармоқли фермер хўжалиги қишлоқ хўжалиги маҳсулотини етиштириш билан бирга қишлоқ хўжалиги маҳсулотини қайта ишлаш, сақлаш ва реализация қилиш, саноат ишлаб чиқариши, ишларни бажариш, хизматлар кўрсатиш ва қонун ҳужжатларида тақиқланмаган бошқа фаолият турлари билан шуғулланувчи фермер хўжалигидир.» деб белгилаб қўйилган.

• Ривожланаётган мамлакатлар, жумладан МДҲ мамлакатларида махсус қонунлар ишлаб чиқилган.
• Россия Федерацияси: Деҳқон (фермер) хўжалиги тўғрисида»ги Федерал қонуни билан тартибга солинади. «Деҳқон (фермер) хўжалиги фуароларнинг қариндошлик ва (ёки) биргаликдаги мулкчилик асосида боғланган, ишлаб чиқариш ва бошқа хўжалик фаолиятини (ишлаб чиқариш, қайта ишлаш, сақлаш ва реализация қилиш, саноат ишлаб чиқариши, ишларни бажариш, хизматлар кўрсатиш) биргаликда амалга оширувчи, уларнинг шахсий иштирокига асосланган фуқаролар бирлашмасидир.
• Фермер хўжалиги бир фуқаро томонидан ҳам ташкил этилиши мумкин” деб таъриф берилган.
• Ўзбекистон Республикасининг «Фермер хўжалиги тўғрисида»ги қонунида «Фермер хўжалиги ижарага берилган ер участкаларидан фойдаланган ҳолда қишлоқ хўжалиги маҳсулотини етиштириш ҳамда қонун ҳужжатларида тақиқланмаган бошқа фаолият турлари билан шуғулланувчи тадбиркорлик субъектидир.
• Фермер хўжалиги Ўзбекистон Республикасида қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқаришининг асосий субъектидир.
• Кўп тармоқли фермер хўжалиги қишлоқ хўжалиги маҳсулотини етиштириш билан бирга қишлоқ хўжалиги маҳсулотини қайта ишлаш, сақлаш ва реализация қилиш, саноат ишлаб чиқариши, ишларни бажариш, хизматлар кўрсатиш ва қонун ҳужжатларида тақиқланмаган бошқа фаолият турлари билан шуғулланувчи фермер хўжалигидир.» деб белгилаб қўйилган.

• Бугунги кундаги агрономик усуллар ва экин навлари сақланганда 2050 йилга бориб маҳсулдорликнинг пасайиши ёки ортиши:

• ЭЪТИБОРИНГИЗ
• УЧУН РАҲМАТ !