Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўзбекистон республикаси олий ва ўрта


Download 6.38 Mb.
Pdf ko'rish
bet154/249
Sana21.11.2023
Hajmi6.38 Mb.
#1791531
1   ...   150   151   152   153   154   155   156   157   ...   249
Bog'liq
44-y-Investisiyani-tashkil-etish-va-moliyalashtirish.Darslik-N.G.Karimov-va-bosh.-Т-2011

FV =1000 долл. х 1,1х1,1 =1000 долл. х 1,1 =1210 долл.
3 йилдан сўнг сизда ….. бўлади. 
 
FV = 1000 долл. х 1,1 х 1,1х1,1=1000 долл. х 1,1
3
=1331 долл. 


532 
Мазкур занжирликни 5 йиллигини шундай қайтадан купайиши 
орқали хисоблаб чиқамиз: 
1000 долл. х 1,1 х 1,1х1,1 х 1,1 х 1,1 =1000 долл. х1,1
5
= 1610,51 
долл. 
Саволларга жавоб Берамиз?.1000 доллни 5 йилдан сўнги келгуси 
қиймати 1610,5 долл.н ташкил этади.Бундан оддий фоизи 500 долл. 
мураккаб фоизи 110,51 доллни ташкил этади.
46
Муракаб фоизларни аниқрок тушуниш учун 4,1 жадвал орқали 
қайсики сизни хисобингизда 5 йилдан сўнг қанча маблағ бўлишини 
кўриб чиқамиз. Жадвалда аниқ фоизи 10 этиб белгиланган, ва 
вкладни доимий ортиши кўзатамиз. Фоизлар хар йили хисолбланиб, 
маблағни купайиши кўзатилмокда. Хамда вкладни бир қисми 
муракаб фоиз орқали, иккинчиси оддий фоиз хисоблаш орқали 
ортганини кўряпмиз. 
Жадвал 4.1. Келгуси қиймат ва мураккаб фоизлар 
йи
ллар 
Йил 
бошига 
жамғарма (долл.) 
Хисобланган 
фоизлар(долл.) 
Йил 
охирига 
жамғарма(долл.) 

1000,00 
100,00 
1100,00 

1100,00 
110,00 
1210,00 

1210,00 
121,00 
1331,00 

1331,00 
133,10 
1464,10 

1464,10 
146,41 
1610,51 
Хисобланган 
фоиз Суммаси
610,51 
46
Зви Боди Роберт, К. Мертон «Финансы» - М.: Вильямс, 2008. – 780с. 


533 
Умуман олганда, агар i- фоиз ставка, n- йиллар сони , у холда 
1000 долл.ни келгуси қийматини қуйидаги формала орқали топамиз.: 
FV=1000(1+i)
n
(4.1) 
Формулани кавс ичида берилган миқдорини PV(1000 долл.) 
хажмига купайтирилади, бу 1 долл.ни келгуси қиймати дейилиб,
келгуси қийматнинг коэфиценти дейилади. Бизни мисолда бу 
1610,51 долл га тенг. 
Келгуси қиймат коэфицентини хисоблаш учун формула 
оддийдир.
Келгуси қиймат коэфиценти = (1 + i)
n
Хохлаган 5 йилга қўйилган 10 % ли қўйилмани келгуси қиймати, 
буни келгуси қиймат коэфицентига купайтириш(1610,51) орқали 
топилади. Шундай қилиб, фоиз ставкси 10 % бўлган банка 5 йилга 
муддатга қўйилган шартлар асосидаги 500 долл.ни келгуси қиймати 
қуйидагича: 9500 долл. х 1610,51 = 504.254 долл.) .
Келгуси қиймат коэфиценти қанча юқори бўлса ва фоиз ставкаси 
қанча юқори, унинг муддати узоқка қўйилган маблағни кайтиши 
шунча узоқ бўлади.
Жадвал 4.2 и расм. 4.2 вкладни турли хил муддат ва турли хил 
фоиз ставкаларини боғлиқлигини кўрсатади..


534 
Даврлар сони  
Расм. 4.1. Келгуси қиймат ва мураккаб фоизлар диаграммаси 
 Келгуси қийматни хисоблаш
Келгуси қийматни хисоблаб топишда аввалги мисолимизда 
келтирган 1000 долл ни 5 йил муддат, 10 фоиздаги хисоблаш орқали 
кўриб чиқишимиз мумкин. 
1. Биз факатгина 1000 доллга 1,1 ни 5 мартага купайтирамиз: 
1000 долл. х 1,1х1,1х1,1х1,1х1,1 = 1610,51 долл. 
Бу усул осонрок хисобланади: 
1000 долл.х1,1
5
=1610,51 долл. 


535 
Жадвал 4.2. Турли хил фоиз ставкалари ва турли хил муддатдаги 
1 долл. ни келгуси қиймати. 
Фоиз ставка 
Даврлар 
сони , n 
2

4

6

8

10

12


1,
0200 
1,
0400 
1,
0600 
1,
0800 
1,
1000 
1,
1200 

1,
0404 
1,
0816 
1,
1236 
1,
1664 
1,
2100 
1,
2544 

1,
0612 
1,
1249 
1,
1910 
1,
2597 
1,
3310 
1,
4049 

1,
0824 
1,
1699 
1,
2625 
1,
3605 
1,
4641 
1,
5735 

1,
1041 
1,
3167 
1,
3382 
1,
4693 
1,
6105 
1,
7623 
10 
1,
2190 
1,
4802 
1,
7908 
2,
1589 
2,
5937 
3,
1058 
15 
1,
3459 
1,
В009 
2,
3366 
3,
1722 
4.
1772 
4,
4736 
20 
1,
4859 
2,
1911 
3,
2071 
4,
6610 
6,
7275 
9,
6463 
Эслатма. 4,2 ва 4,3 жадвалдан кўриниб турибдики,1 долл.ни 
турли хил муддатларда ва турли хил фоиз ставкалар шароитида 
келгуси қиймати келтирилган. 
 Фоиз ставкаси қанча юқори бўлса ,унинг келгуси қиймати шунча 
тез усади. 
1 долл.ни келгуси қийматини хисоблаш формуласи.: 
FV= (1 + i)
n

 
 


536 
1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 йиллар 
Расм. 4.2. Турли хил фоиз ставкалари ва турли хил муддатдаги 1 
долл. ни келгуси қиймати. 
Ва нихоят бу макул усули бўлиб, бунда калкулятор ва жадвал 
бўлмаганда сизни пулингизни келгуси қиймати хисоблаб топилади. 
Бу тартиб 72 тартиби дейилади. Бу асосан, йиллар сони хисобланиб, 
қайсики бу вақтда пуллар икки марта ортади « ортиш вақти», бу 
ўртача 72 сонига тенгдир, бу 1 йиллик фоиз кўринишида бўлиб,
фоиз ставкага бўлинган бўлади: 
Икки марталик 
ортиш вақти = 
72 
Фоиз ставка 


537 
Шундай қилиб, йиллик ставка 10 % ,мисол учун 7,2 йилда
хаммадан аввал сизни пулингиз икки марта ортади. Агар 1000 долл 
дан бошласангиз у холда 7,2 йилдан сўнг сизда икки марта ошган 
2000 долл бўлади,агар 14,4 йилдан сўнг 4000 долл., 21,6 йилдан сўнг 
8000 долл. бўлади. 

Download 6.38 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   150   151   152   153   154   155   156   157   ...   249




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling