¤збекистон республикаси олий ва ¤рта

3.  Yo’rmalovchi va ko’p ipli choklar uchun chok kengligi K. 

4.  Tikuv ipining qalinligi f

q

  f

N

к



0 92

,

 

 

Bu erda: N - tikuv ipini metrik nomeri. 

 

Chokdagi  trikotaj  qatlamini  qaliniligi  trikotajdagi  iplar  soni  va  qalinligi 

bo’yicha aniqlanadi (trikotaj ipini qalinligi prof. A.S. Dalidovich formulalari orqali 

aniqlanadi). 

 

Tikilayotgan trikotaj urilishini turini bilgan holda, kalava ip nomeri bo’yicha 

uni qisilgan holatidagi qalinligini hisoblash mumkin. Trikotaj qalinligidagi kalava 

iplar soni orqali esa trikotajni qalinligini hisoblash mumkin. 

 

Chokdagi  tikuv  uzunligini  aniqlash  uchun,  bahyadagi  iplar  uzunligini 

chokdagi bahyalar soniga ko’paytirish kerak, ya’ni: 

L= l 

*

n 

          bu erda: L -chokdagi ip uzunligi (sarfi); 

 

 

     l - bahyadagi ip uzunligi (mm); 

 

 

     n - chokdagi bahyalar soni (dona); 

 

Bahyalar soni 

n

Б

D

и





5

 

---

 

33 

 

bu  erda:  D-chokni  boshi  va  oxirgidagi  zanjirni  qo’shgan  holda,  chok 

uzunligi.   

 

Tayyor buyumdagi chok uzunligi - o’lchash bilan keyinchalik zanjirni ikkita 

uzunligini  (chokni  boshi  va  oxiridagi)  qo’shish  bilan  aniqlanadi.  Overlokli,  yassi 

zanjirli, mokkili va boshqa choklar uchun bitta zanjirni uzunligi - 3 sm ga teng deb 

qabul qilinadi. 

 

Chokdagi ip uzunligi formulasiga «n» qiymatni qo’yib: 

L l

Б

D

мм

и

 



5

(

)

 

 

Chiziqli birligida keltirilgan tikuv ipi sarfini formula bo’yicha oirlik birligiga 

aylantiramiz. 

Q

L

N

г

ум



( р)

 

 

bu erda: Q - iplar ogirligi,(gr) 

 

 

    L - iplar uzunligi, (m) 

 

 

 N

um

 - iplar nomerini umumiy yigindisi. 

 

Buyumga  ketgan  iplar  sarfini  umumiy  normasi  -  nazariy  hisoblangan 

normalardan, hamda tikuv jarayonida yo’qatiladigan iplardan to’planadi: 

 

a) chok oxirlarida tikuv iplarini yo’qotishlar, 

b) galtakdan yoki babinani almashtirishdan tikuv iplarini yo’qotish. 

 

v) ip uzilishida tikuv iplarini yo’qotish.