‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti

Laboratoriya ishlarini tashkil etish va tayyorlash. 
 
Laboratoriya ishlari ta’lim berishning muhim bo‘g‘inlaridan biri bo‘lib, uning 
maqsadi talabalaming nazariy bilimlarini mustahkamlash, ayrim ta’rif va tasniflami 
amaliyotda tekshirib ko‘rish, avtomatika vositalarining ishlash prinsiplari bilan 
chuqurroq tanishish, o‘lchovlarni o‘tkazish va elektr sxemalami yig‘ish bo‘yicha 
ko‘nikmalarni hosil qilishdan iborat. 
Laboratoriya ishlarini bajarish jarayonida elektrtexnologik qurilmalmi 
avtomatlashtirish va nazorat vositalarini atroflicha o‘rganishdan tashqari , talaba 
o‘zida tadqiqot sifatidagi uncha murakkab bo‘lmagan vazifalarni mustaqil ravishda 
bajara olish, tajriba davomida olingan natijalami tahlil qila bilish va xulosa 
chiqarish qobiliyatlarini shakllantira olishi kerak. 
Laboratoriya ishlari mazmuni va o‘tkazish vaqti talabalarga oldindan ma’lum 
qilinadi. Tajribalami bajarish va uni ramiylashtirish uchun ko‘p vaqt 
berilmaganligini hisobga olib, talabalar vaqtdan samarali foydalanishga harakat 
qilishlari kerak. Ikki akademik o‘quv soati davomida laboratoriya ishini 
o‘tkazishda yechilishi kerak bo‘lgan barcha vazifalarni, ya’ni ishga tayyorlanish, 
tajribani o‘tkazish, hisob – kitob qilish, hisobotni rasmiylashtirish va uni himoya 
qilishni bir vaqtda bajarish qiyin. Shuning uchun, ishni sifatli o'tkazish uchun 
talaba mazkur ish bo‘yicha nazariy materialni oldindan qaytarib olgan, laboratoriya 
ishi, uning maqsadi va bajarish ketma-ketligi bilan tanishgan bo‘lishi kerak. 
Laboratoriya ishlari bo'yicha maxsus ishchi daftariga ishning soni va nomlanishini 

---

4 
yozib, elektr sxemalami chizib olishi, o‘lchov asboblari ko‘rsatkichlari va hisob- 
kitoblar natijalami yozish uchun jadvallaming kerakli qismini to‘ldirib, oxirida 
berilgan savollarga og‘zaki yoki yozma javob berishga tayyor bo‘lib kelishi kerak. 
Ikkinchi tomondan, talabalar tomonidan bajariladigan ishning kattagina 
qismini laboratoriyada bajarish ham mantiqdan yiroq emas. Chunki bu yerda 
o‘zining boshqa kursdoshlari va o‘qituvchi bilan tajriba yuzasidan maslahatlashish, 
fikr almashish uchun imkoniyatlar kengroq. 
Laboratoriya darslarini sifatli va asosiysi xavfsiz o'tkazish so‘zsiz 
o‘qituvchining ma’suliyatdagi vazifadir. U talabalar ishini kuzatishi, elektr 
sxemalarning to‘g‘ri yig‘ilganligini tekshirishi va amaliy ish bo‘yicha metodik 
rahbarlikni amalga oshirishi shart. 
Ishni o‘tkazish qulay bo‘lishi uchun talabalaming 3-4 kishidan iborat 
guruhlarga bo‘linishi maqsadga muvofiq. 
Laboratoriyaning texnik xodimlari xonada tozalik, tartib va uskunalarning 
uzilishlarsiz ishlashini ta’minlashlari kerak.