№
|
Маърузалар мавзулари
|
Дарс соатлари ҳажми
|
1.
|
Назарий механика фани. Фаннинг умумий тушунчалари. Статика. Куч. Статика аксиомалари. Боғланишлар ва уларнинг реакциялари. Гидроэнергетика иншотлари ва конструкцияларини хисоблашда Назарий механика фанининг ўрни.
|
I
|
2.
|
Кучлар системаси. Кесишувчи кучлар системасини геометрик қўшиш. Кучнинг ўқдаги ва текисликдаги проекцияси. Кесишувчи кучлар системасини аналитик қўшиш. Кесишувчи кучлар системасининг мувозанат шартлари. Gidroenergetika inshootlari va konstruksiyalariga ta’sir qiluvchi kuchlar
|
II
|
3.
|
Кучнинг нуқтага нисбатан моменти. Фазовий кучлар системаси. Ўққа нисбатан куч моменти. Жуфт куч ва унинг моменти. Жуфт кучларни қўшиш. Жуфт кучлар системасининг мувозанат шартлари.
|
III
|
4.
|
Фермалар. Гидроэнергетика иншоотлари ва конструкцияларида фермалардан фойдаланиш. Ферма стерженларидаги зўриқиш кучларини тугунларни кесиш усули ёрдамида аниқлаш. Ферма стерженларидаги зўриқиш кучларини Риттер усули ёрдамида аниқлаш.
|
V
|
5.
|
Икки параллел кучни қўшиш. Параллел кучлар маркази. Қаттиқ жисмнинг оғирлик маркази. Гидроэнергетика иншоотлари кўндаланг кесим юзаларининг оғирлик маркази координаталарини аниқлаш.
|
VII
|
6.
|
Нуқта ҳаракатининг берилиш усуллари. Моддий нуқтанинг тезлик ва тезланиш векторлари. Ҳаракати вектор, координата ва табиий усулда берилган нуқтанинг тезлик ва тезланишларини аниқлаш. Кинематика масалаларини ЭХМ воситасида «Mathcad» дастури ёрдамида ечиш
|
VIII
|
7.
|
Қаттиқ жисмни илгариланма ҳаракати. Айланма ҳаракат. Бурчак тезлик ва бурчак тезланиш. Айланма ҳаракатдаги жисм нуқталарининг тезлик ва тезланиши. Илгариланма ва айланма ҳаракатларда қаттиқ жисм нуқталарининг тезлик ва тезланишларини аниқлаш.
|
IX
|
8.
|
Текис параллел ҳаракат тенгламаси. Текис параллел ҳаракатдаги жисм ихтиёрий нуқтасининг тезлик ва тезланиши. Тезликларнинг оний маркази ва уларни аниқлаш усуллари. Кривошип-шатунли механизмлардаги берилган нуқталарнинг тезлик ва бурчак тезлигини аниқлаш. Гидравлик пресснинг звеноларини бурчак тезлиги аниқлаш.
|
X
|
9.
|
Моддий нуқтанинг нисбий, кўчирма ва мураккаб ҳаракати. Мураккаб ҳаракатдаги жисм нуқтасининг тезлиги. Кориолис тезланиши. Кориолис теоремаси дарёнинг бурилиш жойларидаги дарё қиргогига таъсир этаётган босим кучини Кориолис теоремаси орқали аниқлаш.
|
XI
|
10.
|
Асосий тушунчалар. Динамика қонунлари. Динамиканинг икки асосий масаласи. Динамиканинг биринчи масаласини ечиш. Динамиканинг иккинчи масаласини ечиш. Вертикал ўқ атрофидаги суюқлик солинган цилиндрнинг айланма ҳаракати. Суюқлик сатҳини формасини аниқлаш.
|
XII
|
11.
|
Моддий нуқтанинг эркин тебранма ҳаракати. Сўнувчи тебранма ҳаракат. Мажбурий тебранма ҳаракат. Моддий нуқтанинг мажбурий тебранма ҳаракатида муҳит қаршилик кучининг таъсири. Кичик тебранма харакатлар. Тупроқ тезланишларини ёзувчи сейсмографнинг кичик тебранишлар даврини аниқлаш.
|
XIII
|
12.
|
Механик система. Ички ва ташқи кучлар. Система массаси ва массалар маркази. Система ҳаракат миқдори ва унинг ўзгариши ҳақидаги теорема. Система ҳаракат миқдори моменти ва унинг ўзгариши ҳақидаги теорема.
|
XIV
|
13.
|
Иш ва қувват. Система кинетик энергияси ва унинг ўзгариши ҳақидаги теорема. Қаттиқ жисм текис параллел ҳаракатининг дифференциал тенгламалари.
|
92&
XV
|
14.
|
Нуқта ва система учун Даламбер принципи. Қўзғалмас ўқ атрофида айланадиган жисмнинг айланиш ўқига кўрсатадиган босими. Қўзгалмас ўқ атрофида айланма харакат қилаётган цилиндрик жисмнинг таянч реакция кучларини аниқлаш.
Боғланишлар классификatsiяси. Умумлашган координаталар. Системанинг эркинлик даражаси. Мумкин бўлган кўчиш. Мумкин бўлган кўчишдаги иш. Мумкин бўлган кўчиш принципи.
|
XVI
|
15.
|
Динамиканинг умумий тенгламаси. Лагранжнинг иккинчи тур тенгламалари. Эркинлик даражаси битта бўлган системанинг кичик тебранма ҳаракати ҳақида қисқа тушунча. Лагранжнинг иккинчи тур тенгламаларидан фойдаланиб, механик система эркин тебранишларининг дифференциал тенгламаларини ЭХМ ёрдамида интеграллаш.
|
XVIII
|
16.
|
|
|
17.
|
|
|
18.
|
|
|
|
