Zoologiya fanidan savollar: Zoologiya fanini tekshiradigan ob’ektlari

10. Kurakoyoqlilar (Scaphopoda) Sinfining ko‘payishi va rivojlanishi.
Kurakoyoqlilar (Scaphopoda) sinfi
Kurakoyoqlilarning tashqi ko ‘rimshi ko'proq qorinoyoqlilarga
o'xshash. Chig\anog‘i yaxlit konussimon nayga o ‘xshash, oldingi
kengaygan tomonidan oyog‘i va boshi chiqib turadi. Hazm qilish sistemasi
ham qorinoyoqlilamikiga o‘xshaydi. Lekin tana simmetriyasi, mantiya
bo ‘shlig‘i va nerv sistemasining tuzilishi plastinkajabralilarga o ‘xshaydi.
0 ‘simtaga o‘xshash boshining uchki qismida og'iz teshigi joylashgan.
Boshidagi uchi to'm toq m o'ylovlari sezgi va o zig‘ini ushlash vazifasini
bajaradi. Oyog‘i to'm toq konus shaklida, uning asosida bir juft
plastinkasimon yon o'sim talan b o iad i. Kurakoyoqlilar nomi ana shu
o simtalar tufayli kelib chiqqan.
Kurakoyoqlilar suv tubidagi loyga ko'millib hayot kechiradi, faqal
tanasining keyingi uchi loydan chiqib turadi. Chig‘anoq uchidagi
teshikdan m ollvuska tanasiga toza suv kirib turadi. Foramimferalar va
boshqa mayda suv hayvonlari bilan oziqlanadi. O zig'iui m o'ylovlari
uchiga yopishtirib oladi. Kurakoyoqlilarning 300 ga yaqin turlari m a’lum.
( 'hig'anog'i uzunligi 2-3 mm dan bir necha sm ga yetadi.
11. O‘rta Osiyo mamlakatlarida zoologiya sohasidagi dastlabki tadqiqotlar.
Halqimiz qadimdan biologik madaniy merosga ega bo‘lib kelgan. O‘rta asrlarda O‘rta Osiyoda yashab ijod etgan olimlardan Muhammad Muso al-Xorazmiy, Abu Nasr Farobiy, Abu Rayhon Beruniy, Abu Ali Ibn Sino va b.q.r. tabiiy fanlarini rivojlanishiga katta hissa qo‘shganlar.
O‘rta Osiyoni tabiatini o‘rgangan olimlardan I.A.Seversov, A.N.Krasnov, D.N. Kashkarov, E.R.Korovin maktablarini shakllanishida bioekologik yo‘nalish muhim ahamiyatga ega bo‘ldi.
Kashkarov D.N, Zoxidov T.Z, Meklenburtsov R.N. o‘z ilmiy asarlarida O‘rta Osiyo biotsenozlarini bioekologik nuqtai-nazardan tasvirlab berishgan.
Bugungi kunda O‘zbekiston Respublikasi FA O‘simliklar va hayvonot olami genafondi instituti olimlari O‘zbekiston hayvonot olamiga bag‘ishlangan ishlarni olib borganlar va bormoqdalar.
O‘zbekistonda ekologik yo‘nalishdagi ishlarning asoschilari D.N.Kashkarov, va E.P.Korovin hisoblanadi. Ularning 1930 yillarda chop etilgan “Muhit va jamoa”, “O‘rta Osiyo va Qozoston cho‘llarining turlari va ulardan xo‘jalikda foydalanish istiqbollari”,” Cho‘ldagi hayot” asarlarining yaratilishi bo‘ldi.
O‘zbekistonda hayvonot olamini o‘rganish D.N.Kashkarov faoliyati bilan boliq. U 1928 yilda AQSH ga bordi va bu erda biologiya jumladan zoologiya o‘sha vaqtda ancha rivojlangan edi. U 7 oy yirik ekologlarning Adams, SHelvord, Chepman, Grinell, Elli, Teyler, Forxis va boshqalarning ishlarini o‘rgandi va 12 ta universitet, muzey va qo‘riqxonalar bilan tanishdi.
Uning davomchilari zoolog-olimlar akademiklar T.Z.Zoxidov, A.M.Muhammadiyev, O‘zFA sining muxbir a’zolari V.V.Yaxontov, M.A.Sultonov, R.O.Olimjonov hayvonot olamining tadqiq qilishda izlanishlar olib borganlar. Bu borada E.Gan, O.G.Davletshina, M.Qodirova, X.S.Solixboyev, O.P.Bodanov, G.I.Ishunin va b.q.r. ishlari ham taxsinga sazovar.
Bugungi kunda O‘zR FA O‘simliklar va hayvonot olami genafondi institutining bir guruh zoolog olimlari hamda O‘zR FA muxbir a’zosi, prof. D.A.Azimov boshchiligidagi olimlarning olib borayotgan ishlari mustaqil Vatanimizda hayvonot olami ekologiyasining dolzarb muammolariga bashlangan12. Gidrozoylar (Hydrozoa) sinfi sistematikasi.