1-mashq. Matnni ko‘chiring. Qaysi nutq uslubiga mansub ekanligini va o‘ziga xos uslubiy vositalarini aniqlang

---

1-mashq. Matnni ko‘chiring. Qaysi nutq uslubiga mansub ekanligini va
o‘ziga xos uslubiy vositalarini aniqlang. 
Atomlar kimyoviy bo‘linmaydigan zarralardir. Bir xil turdagi atomlardan
tashkil topgan moddalar oddiy moddalar deyiladi. Ularga
vodorod
va
kisloroddan tashqari grafit, oltingugurt hamda barcha turdagi metallar: temir,
mis, magniy
va boshqalar kiradi. Har xil turdagi atomlardan tashkil topgan
moddalar murakkab moddalar deyiladi.
Suv, karbonatangidrid, mis 
(II) oksidi
shular jumlasidandir. 
Javob
Ilmiy uslubga mansub. Ilmiy uslubni o’ziga xos xususiyatlari: daliliy 
munosabatlar asosida chaqirilgan
ilmiy xulosalarga asoslanuvchi fikrini aniq va mantiqiy izchil bayon qiluvchu 
uslubdir. 
 
2-mashq. Matnni o‘qing, mazmunini so‘zlab bering. Gaplarni qaysi nutq
uslubiga mansubligini va o‘ziga xos uslubiy vositalarini aniqlang. 
Ultra tovushlar kashf etilgunga qadar har qanday tovushni qabul qilish
vositasi insonning eshitish a’zosi bo‘lgan quloq deb hisoblangan. Tovush
to‘lqinlarining vujudga kelishi va tarqalishi bilan bog‘liq hodisalar akustik
hodisalar deb yuritiladi. Hozirgi paytda tovushning havodagi tezligi normal
sharoitda 33m/sekundga teng bo‘lsa, suvdagitezligi 1500 m/sekund,
po‘latdaesa 6000 m/sekund ekanligi o‘lchov asboblari yordamida aniqlangan. 
Javob. 
 Ilmiy uslubga mansub. Ilmiy uslubda tabiat va ijtimoiy hayotdagi barcha 
narsa va hodisalar to’g’risida
aniq, asoslangan izchil malumot beradi. Unda adabiy til meyorlariga qat’iy 
amal qilinadi. 
1-topshiriq. FSMU jadvalini tuzing. 
Bunda bеqiyos odob namunasi bu, avvalo, o‘qituvchining go‘zal nutqida
o‘z ifodasini topadi, - dеgan fikrga asoslaning. 
AMALIY KO‘NIKMA 
Misol keltiring Fikringizni umumlashtiring 

---

Javob 
Nutq mezonlariga amal qilgan holda tuzilgan nutq tinglovchilarga yaxshi yetib
boradi. Buning uchun nutqning to’g’riligi, nutqning aniqligi, nutqning mantiqiyligi 
va tozaligiga e’tibor
berish kerak. 
Misol keltiring:
- O’qituvchi: bugungi mavzumiz vapshe dolzarb mavzu. Bugungi hayotimizdagi 
… ro’y berayotgan
muommolar bilan bog’liq. 
Fikringizni umumlashtiring:
“Hamma qobiliyatlardan eng yaxshisi nutq qobiliyatidir. Nutqni juda yaxshi va 
san’atkorona o’rganib
ol, doimo gapga chechan bo’lishga harakat qil. Nutqi shirin kishining mehribon 
kishilari ko’p bo’ladi. 
2-topshiriq. Venn diagrammasidan foydalanib badiiy uslub, ilmiy uslub 
va publitsistik uslubning xususiyatlarini taqqoslang hamda tahlil qiling. 
Javob 
Badiiy uslubdan asosan 
badiiy asarlarda 
foydalaniladi. Obrazlilik va 
estetik ta’sir etish badiiy 
uslubning muhim belgisidir. 
Bu uslubda kishi hayotining 
hamma tomonini qamrab 
oladi 
Fan-texnika tili ilmiy
uslub deyiladi. Ilmiy
xulosalarga asoslanuvchi
har bir fan sohasining
o’ziga xos atamalariga
tayanuvchi fikrni aniq
mantiqiy bayon etadi. 
Publitsistika “lotincha” 
xalq, omma manolarini
anglatadi. Davrning
dolzarb munosabatlarini
tinglovchilarga, ommaga
gazeta,jurnal,radio orqali
kishilar onggiga
yetkazishdan iborat