1-mavzu. Biznyes sub’yekti va uning strukturasi

1-MAVZU. BIZNES SUB’YEKTI VA UNING STRUKTURASI

Reja:

• Biznes sub’ekti va uni tashkil etish sabablari
• Biznes sub’ekti turlari
• Biznes sub’ektiga ta’sir qiluvchi ichki va tashqi omillar
• Biznes sub’ekti tarkibi va strukturasi
• Biznesni boshqarish va rahbarlik
• Marketing (marketing tushunchasi, marketing majmui (kompleksi)

Biznes (inglizcha "Biznes" - harakat, tijorat) – bu faol, mustaqil, o'z nomidan, o'z tavakkalchiligi ostida, o'z moliyaviy javobgarligi ostida amalga oshiriladigan jismoniy va yuridik shaxslarning muntazam ravishda daromadlar olish faoliyatidir.

Yangi ish boshlanayotgan tadbirkorga, rahbarga yordam berish

Yangi ish boshlanayotgan tadbirkorga, rahbarga yordam berish

Biznesda maqsad va vazifalarni qanday qilib to‘g‘ri belgilash kerak
Biznesni tashkil etish uchun nima qilish kerak? 
Kelajakdagi korxona uchun biznes-reja
Biznes sub’ekti va uni tashkil etish sabablari
Biznesni tashkil etish - bu daromad olish uchun korxona faoliyatini rejalashtirish.
Tadbirkorning bozor va faoliyat sohasi haqida ma’lumotlarga ega emasligi
Qoidalar va xatolarga e’tiborsizlik
Tovar sifatini oshirishda tejamkorlik
Faoliyatning notanish sohalariga shoshilinch sarmoya kiritish
Qonunchilik jarayonlarga e’tibor bermaslik
Raqobatchilarning mahsulotlari va ish uslublariga qiziqishning yo‘qligi
Kelajakda daromad olish umidida kreditlarni ro‘yxatdan o‘tkazish
YANGI TASHKIL ETILGAN TASHKILOTLAR TOMONIDAN ENG KO‘P UCHRAYDIGAN XATOLAR
BIZNESINGIZNI MALAKALI QURISHGA YORDAM BERADIGAN QOIDALAR:
1) Tez o‘zgaruvchan bozor kon’yunkturasini hisobga olgan holda faoliyatni uzoq muddatli rejalashtirish
2) Qarzga olingan mablag‘ni emas, balki faqat o‘z mablag‘larini investitsiya qilish
3) Kreditlarni rasmiylashtirishdan qochish
4) Biznesni faqat ushbu sohada ish tajribasiga ega bo‘lgan mutaxassislar bilan tashkil etish.
5) Kelajakda tashkilot ichidagi bo‘ysunish qoidalarining buzilishiga va bu odamlar bilan munosabatlarning keskinlashishiga olib kelishi mumkin bo‘lgan biznesga do‘stlar yoki qarindoshlarni jalb qilish qat’iyan tavsiya etilmaydi.
Xo‘jalik yurituvchi sub’ektlar tashkiliy-huquqiy shakllari

Korxonaning tashqi va Ichki muhit tushunchasi

• Tashqi muhit - bu tashkilot faoliyatiga ta’sir ko‘rsatadigan va uning tegishli ta’sirini talab qiladigan omillar va atrof-muhit sharoitlaridir

• Ichki muhit -kompaniyaning mavqei va istiqboliga ta’sir qiluvchi tashkilot va uning ichki ishtirokchilarining kuchli va zaif tomonlari va ular o‘rtasidagi munosabatlardan iborat

Biznes sub’ektiga ta’sir qiluvchi ichki va tashqi omillar

ICHKI OMILLAR

• Raqobatchilar
• Iste’molchilar
• Tijorat banklari
• Mol yetkazib beruvchilar
• Biznes uchun zarur bo‘lgan infratuzilma
• Davlat va hokimiyat organlari
• Tabiiy-geografik muhit

TASHQI OMILLAR

• Tashkiliy tuzilma
• Maqsadlar va vazifalar
• Insonlar
• Texnologiya
• Jarayonlarning funktsional guruhlari: ishlab chiqarish, marketing, moliya, xodimlarni boshqarish, buxgalteriya hisobi

Nima uchun korxonaning tashkiliy tuzilmasini ishlab chiqish zarur?

• Tashkiliy tuzilma kompaniya qaysi yo‘nalishda harakat qilayotgani haqida aniq tushuncha beradi.
• Aniq tuzilma - qaror qabul qilishda tartibni saqlash va turli kelishmovchiliklarni bartaraf etish vositasidir.
• Tashkiliy tuzilma ishtirokchilarni bog‘laydi.
• Tashkiliy tuzilma muqarrar ravishda shakllanadi.

Tashkiliy tuzilmaning elementlari

Boshqaruv

• Tashkilotda qaror qabul qiladigan aniq shaxs yoki insonlar guruhi

Tashkilot faoliyat yuritadigan qoidalar

• Ushbu qoidalarning ko‘pchiligi aniq ifodalangan bo‘lishi mumkin, boshqalari esa yashirin bo‘lishi mumkin, ammo kam qo‘llanilishi mumkin

Mehnat taqsimoti

• Mehnat taqsimoti rasmiy yoki norasmiy, vaqtinchalik yoki doimiy bo‘lishi mumkin, ammo har bir tashkilotda mehnat taqsimotining muayyan turi bo‘ladi

An’anaviy tashkiliy tuzilmalar

Chiziqli tashkiliy tuzilma
Chiziqli-shtab tuzilma
Funktsional tuzilma
Bo‘linma tuzilma
Matritsali tuzilma
Savdo va marketing
Savdoning maqsadi - sotishni rag'batlantirish, tovar aylanmasini oshirish. Marketingning maqsadi - maxsus marketing vositalari yordamida kompaniya maqsadlari va uzoq muddatli raqobatdosh ustunliklarni ta'minlash.
MARKETING KOMPLEKSI ELEMENTLARI

• product – mahsulot, tovar, xizmat va ular bilan bog'liq barcha narsalar, masalan: qadoqlash, etiketkalash, mahsulot nomi, ularning ixtirosi, yaratilishi, rivojlanishi;
• price – tovar bahosi, raqobatchilarga nisbatan talab bilan taqqoslashda;
• place – tovarlarni tarqatish joyi va usullari, tovar iste'molchiga qanday etib borishi (olib kelishi), tovar javonlarga qanday va qayerda qo'yilganligi, qanday sotilganligi.;
• promotion – mahsulot qanday targ'ib qilinadi, mahsulotning o'zini targ'ib qilish, mahsulot g'oyasi, unga ehtiyoj paydo bo'lishi, bu savdo marketingining barcha ishlatiladigan vositalaridir.

E’TIBORINGIZ
UCHUN RAXMAT