1 mustaqil ish mavzu: tovar, mahsulot, xizmatlarga boʻlgan talab funksiyasini qurish bajardi
Download 123.89 Kb.
|
Qarshiboyev
- Bu sahifa navigatsiya:
- Mavzu: TOVAR, MAHSULOT, XIZMATLARGA BOʻLGAN TALAB FUNKSIYASINI QURISH Bajardi
|
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI №1 MUSTAQIL ISH Mavzu: TOVAR, MAHSULOT, XIZMATLARGA BOʻLGAN TALAB FUNKSIYASINI QURISH Bajardi: MTH012– Qarshiboyev Muzaffar Tekshirdi:Qodirov Farxod Toshkent – 2023 Hozirgi vaqtda bozorda ko'plab elektr velosipedlar mavjud, ammo agar siz shaharda yashasangiz, doimiy ravishda poezdlar, avtobuslar va zinapoyalarga chiqishingiz zarur bo’lsa, velosipedni yig'ish qobiliyati sizga qo’l kelishi mumkin. Bu yangi Gocycle G4 bo‘lib, uning asosiy hususiyati osongina buklanadigan yuqori sifatli elektr velosiped bo’libgina qolmay boshqa juda ham foydali va yuqori sifatli xizmatlarni ham taklif etadi. Velosipedda sizga kuchli motorni charchaganingizda yoki tepaliklarga chiqayotganingizda yordam beradi va hatto ulashingiz mumkin bo'lgan ilova ham mavjud bo'lib, u sizga velosipedni masofadan turib ishga tushirish, qanchalik tez ketayotganingizni, qancha batareya qolganini va boshqalarni ko'rish imkonini beradi. Tortishuvni boshqarish xususiyatlari bilan bu velosiped yo'llarda, o'tlarda va boshqa noyob yerlarda muvozanatni 60% ga yo’qotmasligingizga yordam beradi. Hatto turli xil rejimlar mavjud bo'lib, kerak bo'lganda ko'proq quvvat o'chiradi. Toliq quvvati bilan 20-25 km masofani bosib o’tadi. Batareyani hatto siz yurib ketayotib ham quvvatlashingiz mumkin va bu velosiped uzidan ajratayotgan quvvat hisobiga bo’ladi. Maksimal 35 km/h tezlikkacha chiqishi mumkin.
Talabni bahoga nisbatan bogʻliqligi – bu 4-ustunni 2-ustunga bogʻliqligidir. Jadvalfagi bogʻliqlikni 10 ta nuqtasi boʻyicha talab egri chizigʻini eng kichik kvadratlar usulida yasaymiz. Aytaylik bitta xizmatni ko’rsatishdagi sarf-xarajat 50 $ tashkil qilsin. Hozirgina talab funksiyasi topilgan bozorda ushbu velosipedni qanday bahoda sotish lozim? Buning uchun har bir kitobdan olingan daromadni talab qilingan xizmatlar soni ga koʻpaytiramiz. Natijada har bir velosiped uchun baho 4000 $ qilib belgilanganda Chiziqli regressiya tenglamasi ni qurish uchun, noma’lum va parametrlar topish formulalari quyidagicha: = 28.15238095 = -0.038857143 Juft chiziqli regressiyada determinatsiya koeffitsiyenti - juft chiziqli korryelyatsiya koeffitsiyenti kvadratiga teng. = 0.926034713 Chiziqli juft korrelyatsiya koeffitsiyenti – y va x belgilar oʻrtasidagi chiziqli bogʻliqlik zichligi koʻrsatkichidir. = -0.962306974 Bu yerda = 170.7825128 - faktorning oʻrtacha kvadratik chetlanishi, = 6.896053622 - natijaning oʻrtacha kvadratik chetlanishi. Xulosa Jadvaldan koʻrinib turibdiki sarf-xarajatlarning oshib borishi bilan optimal ishlab chiqarish kerak boʻlgan velosipedlar soni kamayapti va har bir velosipedning bahosi ortib borayapti. Sarf xarajatning 50 $ oʻzgarishi, Velosiped bahosini oʻzgarishiga olib kelishi ham, olib kelmasligi ham mumkin. Talab funksiyasini mikrostrukturasi shunda namoyon boʻladiki – bahono unchalik katta boʻlmagan miqdorda oʻzgarishi, isteʼmolchilarning juda katta guruhlarini sotib olishdan voz kechishiga olib kelishi mumkin, bu esa foydaning kamayishiga olib keladi. Shuning uchun ham ishlab chiqaruvchi uchun soliqlarning oshirilishi natijasida tovar narxining oshirilishi, ishlab chiqaruvchi hamma yukni isteʼmolchiga tashlaydi deyish notoʻgʻri fikr. Ishlab chiqaruvchi ham talabni kamayishi, ishlab chiqarilgan mahsulot hajmini kamayishi hisobiga zarar koʻradi. Iqtisodiyot nazariyasiga qonunlariga koʻra soliq oshirilishi oqibatlarini ishlab chiqaruvchi ham, isteʼmolchilar ham boʻlib olishadi. Shunday qilib sarf-xarajatlar inflyatsiyasi iqtisodiyotga taʼsiri aynan mana shunday. Shuni taʻkidlash lozimki bozor tuzilmalari barcha isteʼmolchilarni qondirish imkoniyatiga ega emaslar, chunki bu foydali emas. 23 ta soʻrov oʻtqazilgan isteʼmolchilardan faqat 3 tasi 13% gina minimal sarf-xarajatlar boʻlgandagina ushbu xizmatni sotib olish imkoniyatiga ega boʻlar ekanlar. Agar jamiyat barcha fuqarolarni biror narsa bilan taʼminlashni xoxlasa, u holda uni tekinga tarqatish lozim, masalan maktablarda oʻquv darsliklari tekin tarqatilganidek. Yana qo’shimcha qilib shuni aytish mumkinki mening bu tavsiya qilgan velosipedimga bo’lgan talab ko’proq eng arzon narxga ya’ni 200$ ga to’g’ri kelyapti qariyib 7 ta nafar xaridor olishga tayyor.Lekin talab eng past narxga ko’p bo’lsa ham 50 $ sarf xarajatim uchun maksimal daromad 300$ lik narxga to’g’ri kelyapti va 4000$ foyda keltiryapti. Xuddi shunday holat 75 , 100 , 125 $ lik xarajatlarda ham kuzatilyapti ya’ni maksimal daromad 300 $ lik narxga to’g’ri kelyapti . Endi xarajat miqdorini yana 25$ ga oshirsak maksimal foyda olib keladigan Narx o’zgaradi ya’ni 400$ lik narxga to’g’ri kelyapti qariyib 2500$ foyda olib kelyapti va yana sarf xarajatni 25$ ga oshirsak Maksimal daromad 500$ lik sotish narxiga to’g’ri kelyapti. Bundan shunday xulosa chiqarishimiz mumkinki har qanday maxsulotga ham faqatgina talabning yuqoriligiga va narxning balandligiga qarab emas balki unga sarflangan xarajatlarga qarab biz topishimiz kerak bo’lgan maksimal daromadlar o’zgarib bordi . Mening bu o’tkazgan tajribamda Eng maksimal daromadni 50 $ sarf qilganimda 300 $ lik narxda bo’lganida 4000$ sof foyda olib keladi va tavsiya qiladigan narximiz ham shu bo’ladi. Download 123.89 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|