1. Ratsional qarorlar qabul qilish usullari Yaxshi qarorlar qabul qilish jarayoni

---

8-Mavzu. Qarorlarni boshqalar bilan bo`lishish va ularni 
ergashtirish 
Reja: 
 
1. Ratsional qarorlar qabul qilish usullari 
2. Yaxshi qarorlar qabul qilish jarayoni 
3. Qarorlarni baholash usullari 
4. Qaror qabul qilishdagi tipik muammolar 
 
Mavzuni o`zlashtirish jarayonida talaba: 
• 
qarorlar qabul qilish usullari, ularni baholash va qaror qabul 
qilishdagi tipik muammolar haqida tasavvur va bilimga ega bo‘lishi; 
• 
kreativ 
fikrlash 
vositalaridan 
foydalanish, 
qarashlar 
va 
yondashuvlarni shakllantirish, taqlid qilish va tana tafakkurini tavsiflash, 
kreativ fikrlashda o‘ynash, o‘zgartirish va sintez qilish jarayonlarining 
xususiyatlarini bilish va ulardan foydalanish ko‘nikmalariga ega 
bo‘lishi; 
• 
kreativ fikrlashda kuzatish, tasavvur qilish va mavhumlikni 
tasvirlay olish, hissiy munosabat, o‘lchovli fikrlash va modellashtirish, 
kreativlikni o‘lchash, turli vaziyatlar va muammolar bo‘yicha qarorlar 
qabul qilish malakasiga ega bo‘lishi kerak. 
 
1.Ratsional qarorlar qabul qilish usullari 
Yaxshi qarorlar muvaffaqiyatli va to'liq hayot uchun hal qiluvchi 
ahamiyatga ega. To'g'ri, ko'p qarorlarni tezda o'ylab o'tirmasdan qabul 
qilish mumkin. Ammo ehtiyot bo'lmasak, martaba, munosabatlar yoki 

---

sarmoyalar to'g'risida shoshilinch qarorlar hayotimizni buzishi mumkin. 
Ko'p odamlar ichki hissiyotlari asosida qaror qabul qilishadi. Bazida 
"Biz tanishganimizdanoq unga uylanmoqchi ekanimni bildiramiz." 
Intuitiv qarorlarning afzalligi shundaki, ular tezkor bo'ladi va biz 
o'zimizga ko'proq ishonishimiz mumkin, chunki qaror bizning 
hissiyotlarimiz bilan mos keladi. Ammo ba'zida bizning his-
tuyg'ularimiz aralash va bir-biriga mos kelmaydi, ularga noaniqliklar va 
ahamiyatsiz omillar ta'sir qiladi. Muhim qarorlar uchun biz yaxshiroq 
tizimga 
muhtojmiz. 
Bu 
bizning 
his-tuyg'ularimizni 
e'tiborsiz 
qoldirishimiz kerak degani emas. Tuyg'ularga e'tibor bermasdan birovga 
uylanish aqlsiz (va qayg'uli) bo'ladi. Ammo hissiyotlar va ichki 
tuyg'ulari muhim qarorlarni qabul qilish uchun yagona asos bo'lmasligi 
kerak. 
Xo'sh, qanday yaxshi qaror qabul qilish mumkin? Ba'zi odamlar 
qaror yaxshi natija bergan taqdirda yaxshi qabul qilingan bo'lishi kerak 
deb o'ylashadi. Bu xavfli, chunki noto'g'ri qaror tasodifan baxtli yakun 
topishi mumkin, ammo siz doimo omadli bo'lishga umid qila olmaysiz. 
Buning o'rniga biz qaror qabul qilish jarayonining o'zi ishonchliligiga 
e'tibor qaratishimiz kerak. Bu qarorni keltirib chiqaradigan fikrlash 
jarayoni. Ishonchli fikrlash jarayoni har bir qaror yaxshi natija berishiga 
kafolat bermaydi. Yaxshi natijalarga erishish ehtimoli ko'proq, bu esa 
kamroq xatolarni anglatadi. 

---