1-savol Dialektika


Download 17.04 Kb.
Sana06.11.2023
Hajmi17.04 Kb.
#1750168
Bog'liq
22-variant savollari


22-variant
1.Dialektika qonunlari
2. Ibn Sinoning falsafiy qarashlari
3. Korrupsiyaga qarshi kurashda jamoatchilik nazoratining roli
1-savol

  • Dialektika [yunoncha — suhbat olib borish, bahslashish sanʼati] — borliqning vujudga kelishi, uning taraqqiyoti haqidagi falsafiy taʼlimot hamda voqelikni bilish va unga asoslangan tafakkur uslubi. Dialektika tushunchasi falsafa tarixida dastlab hozirgi maʼnosidan boshqacha tushunilgan. Yunon falsafasida dialektika muxolifning muhokamasidagi ziddiyatlarni ochib tashlash, munozara orqali xaqiqatni topish sanʼatini anglatgan. Keyinchalik bu usul tabiat hodisalariga tatbiq etila boshlagan, bilish uslubiga aylangan. Dialektik tafakkur voqelikni bilish jarayoni sifatida inson, jamiyat bilan bogʻliklikda paydo boʻlgan. Voqelikni bilish va uni inson manfaatlari yoʻlida oʻzgartirishning dialektik uslubini anglashga intilish qadim zamonlarga borib taqaladi. Bu intilish dastlab Sharqda paydo boʻlib, antik davrda oʻz takomiliga yetgan. Falsafa tarixida dialektika turlicha talqin qilingan. Dialektika soʻzi ilk bor Suqrot tomonidan qoʻllanilgan. U dialektikani bir-biriga zid, qarama-qarshi fikrlar toʻqnashuvi orqali haqiqatni topish sanʼati deb bilgan.

1.Qarama-qarshiliklarning birligi va kurash qonuni. Rivojlanish yuragida qarama-qarshi boshlanishi mumkin, bu kurash energiyaning rivojlanishiga olib keladi va harakat uchun rag'batdir.
2. Sifatdagi o'zgarishlarning sifatga o'tish qonuni. Miqdordagi o'zgarishlar yangi sifat ko'rsatkichlarining paydo bo'lishiga olib kelishi mumkin.
3. Bekor qilish to'g'risidagi qonun. Qonunda gorizontal emas, rivojlanish nima uchun rivojlanayotganligi tushuntiriladi.
2-savol
Ibn Sinoning ilmiy merosini shartli ravishda 4 qismga, ya'ni falsafiy , tabiiy, adabiy va tibbiy sohalarga bo'lish mumkin. U falsafa va tibbiyotga ko'proq qiziqqan. U falaafani 2 guruhga, ya'ni nazariy va amaliy guruhlarga bo'ladi. Nazariy guruh kishilarni o'zidan tashqaridagi boqliq holati haqidagi bilimlarni egallashga yo'llasa, amaliy qism bizga bu dunyoda nimalar qilishimiz kerakligini o'rgatadi deydi. U birinchi gurubga etika, iqtisod, siyosatni kiritadi. Ikkinchi guruhga fizika, matematika, metafizika, dunyo qonuniyatlarini o'rganuvchi barcha fanlarni kiritadi. Ibn Sino ,,Avitsenna'' sifatida G'arb mashhur bo'lgan uning tibbiy merosi, xususan, ,,Tib qonunlari'' bo'lsa, ,,Shayx ar-rais"(,, Donishmandlar sardori, allomalar boshlig'i" ) nomli asari buyuk faylasufligiga ishoradir. Ibn Sino, “Inson boshqa barcha hayvonot olamidan so‘zi, tili va aqli, tafakkur qilishi bilan farq qiladi. Inson aqli turli fanlarni o‘rganish yordamida boyiydi”, deb hisoblaydi.

3-savol
Korrupsiya, birinchidan, jamiyatda adolatsizlik, tengsizlik va aholining nroziligiga olib keladi, bu esa barcha sohadagi islohotlarning natijasiga salbiy ta’sir etmay qolmaydi; ikkinchidan, fuqarolarda huquqiy ong hamda huquqiy madaniyatning yetarli darajada emasligi, o’z haq-huquqlarini himoya qila olmasligi jamiyatda adolat mezonining buzilishini ko’paytiradi. Bu kamchiliklar esa oldinga siljishga halaqit beradi. Jamiyatda korrupsiyaga nisbatan murosasiz munosabat shakllanishiga ko‘maklashish hamda davlat boshqaruvida ochiqlik, shaffoflik va hisobdorlik mexanizmlarini takomillashtirishdan iborat.
Download 17.04 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling