1. Турсимон моделнинг мохдяти ва ахамияти. Истеъмолчи ва ишлаб чикарувчи ортикчалиги. Даромад ва алмаштириш самараси


Download 15.96 Kb.
Sana18.12.2022
Hajmi15.96 Kb.
#1028313
Bog'liq
Мик ва мак


ВАРИАНТИ-23
1. Турсимон моделнинг мохдяти ва ахамияти.
2. Истеъмолчи ва ишлаб чикарувчи ортикчалиги.
3. Даромад ва алмаштириш самараси.


1.Турсимон модел сифатида биржа бозорини (маса- лан, кимматли когозлар бозори, ёки валюта бозорини) караш мумкин. Товарнинг максимал ва минимал бахоси

2, Истеъмолчи ортицчалиги — истеъмолчи томонидан товарга тулаши мумкин булган максимал нарх билан товарнинг хак,и!дий нархи уртасидаги фар»дни билдира- ди. Аникрок килиб айтадиган булсак, истеъмолчининг товар учун бериши мумкин булган максимал нархдан товарни сотиб олишда туланадиган хак^ик,ий нархнинг айирмасига тенг. Истеъмолчи ортик^алиги (кушимча наф) алохида инсоннинг цанчалик уртача яхши яшаётганлигини курсатади. Истеъмолчининг умумий ортикчалиги бу талаб чи зиги билан бозор нархи чизига уртасида жойлашган соха
Истеъмолчи ортикчалиги барча истеъмолчиларнинг умумий соф нафини улчашга ёрдам беради ва у ёрда- мида биз бозорни давлат томонидан мувофикутштири- лиши самарадорлигини, истеъмолчи ортикчалигини умумий натижасининг узгаришини улчаш асосида аник,- лашимиз мумкин.
Ишлаб чвдарувчи ортикчалиги ишлаб чикарувчи то монидан олинган умумий манфаатни билдиради. Бир хил ишлаб чикарувчилар учун бир бирлик мах сулот харажатлари бозор нархига тенг булса, бошка ишлаб чикарувчи учун ушбу харажатлар бозор нархи дан кичикдир. Демак, ишлаб чикарувчилар ушбу то варни сотишдан фойда, яъни ортикча манфаат олади- лар. Хар бир товар учун ушбу ортик,ча манфаат товар нинг бозор нархи билан уни ишлаб чикаришдаги чек ли харажати уртасидаги фаркуа тенг булиб, уни ишлаб чикарувчи олади. Бу фарк бир бирлик махсулотдан оладиган фойда билан ишлаб чикаришдаги хар кандай рентани кушилганига тенг. Умуман ишлаб чик,арувчи ортикчалиги бу барча иш лаб чикарувчилар томонидан олинадиган фойдаларнинг умумий йигандисидир.

3,Алмаштириш самараси — бу нафлик даражаси узгар- магавда, товарлар нархи узгариши муносабати билан истеъмол товарлар талаби таркибининг узгаришидир. Алмашиш самараси А неъмат нархини узгариши на тижасида Б неъматни кушимча А неъмат билан ал- маштирилишини ифодалайди. Бу алмаштириш бефарк лик эгри чизиги £/, буйича булади. Бозор шароитида даромад самараси ва алмашти риш самарасини ажратилиши, товарларга нарх белги- лашдаги конуниятларни яхширок тушунишга ёрдам бе- ради. Биз даромад ва алмаштириш самараларини нор- мал товарлар учун куриб чикдик. Паст категорияли товарлар учун даромад ва алмаштириш самаралари уз хусусиятларига эга.
“Даромад-истеъмол” чизиги. Даромаднинг узгари ши бюджет чизигини узига параллел равишда силжи- шига олиб келади, нима учун деганда, нархлар нисба- ти узгармайди. Даромад ошганда, бюджет чизига унгга— юкорига силжийди, камайганда пастга-чапга силжий- ди. Худди шундай силжишлар неъматлар нархи бирхил узгарганда хам содир булади. Нархларнинг па- сайиши реал даромадни оширади, натижада бюджет чизиги унгга-юк,орига силжийди. Худди шундай нарх ларнинг усиши, реал даромадни камайтиради — бюд жет чизиги пастга — чапга силжийди.
Даромад самараси — бу неъмат нархи узгариши (ал- машиш самараси хисобга олинмаганда) натижасида реал даромад узгаришининг истеъмолчи талабига таъсири- дир. Даромад самараси — бу истеъмолчининг сотиб олиш имкониятини ошганлигини курсатади ва у бир бюджет чизигидан бошка бюджет чизигига истеъмол чининг оптимал товарлар мажмуасини утишини акс- лантиради.
Download 15.96 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling