7-Мавзу.Халқимиз маънавиятини юксалтиришда динларнинг ўрни.

7-Мавзу . Халқимиз маънавий юксалишида динларнинг ўрни

1.Диний олам ва дунёвий илм ўртасидаги боғлиқликлари ҳақида “Эссе” ёзинг .

Ҳар бир талабанинг ёзган эсселари мустақил фикрлар асосида ёзилиши назорат қилинади. Бир хиллик бўлган ҳолатларда жавоблар инобатга олинмайди ва талаба баҳоланмайд .
2. «Блиц-сўров» саволлари
1. Мустақиллик ва ислом дини ҳақида ўз фикрингизни баён қилинг?

Davlatimiz mustaqilikka erishgandan keyn mani fikrmcha diniy erkinlig ro'yobga chiqdi deb

o'yleyman. Uzbekistan respublikasi musatqilkga erishgandan keyn odamlar masjidlar foalyatini boshlagan.Mustamlaka davrlarda ota-bobolarimiz qabdey qiynchiliklarni boshdan kechirganini bilashadi.Ular turli xil dniy marosimlarni o'tkaza olmaganlar masalan dafn marosimi olsak dafn marosimiga borgan hodim ishda olingan maktablarda dinsizlikdan dars berilgan ofamlar yashirincha nomoz o'qishgan.Hozirchi hozr hamma bemolo masjidlarga borib dinimizni chuqurroq o'rganidhi mumkun diniy marosimlarni bemalol o'tkazishi mumkun buning uchun u xodimga o'z hisobidan dam beriladi
2. Ўзбек тилига давлат тили мақоми берилиши нималарга олиб келди?

O'zvek tiliga davlat tili maqomini berilishi juda katta ahamyatga ega chunki bizning o'zimizning tildir ota-bobolarimizdan qolgan yani usha Amir Temur, usha Alsher Navoiydan qolgan yana buyuk allomalarimiz Al Buxoriy kabi juda juda ko'p buyuk ajdodlarimizdan qolgan tilimizdir.Sobiq ssr paytida esa tobora bizning til tobora chetda qolayotgan oz tilimizni unutayotgan edik va shundey bir payta ozimizni tilimizni anglash o'z o'zini anglash edi. Chunki òz tilini bilmagan odam ajdodi kimligini haq huqunini taanimas edi.

3. Диний экстремизм ҳақида фикр юритинг.

Diniy ekstrizm shundey narsaki uni tariflashga tili ojiz chunki odam o'z dini yaxshi ko'rib o'rganmoqchi bo'lsayu lekin bazi bir qo'shtirnoq ichidagi odamlarchi usha odamni o'z yo'liga solish uchun har qandey ishni amalga oshirib ularni noto'g'ri yo'lga olib boradi.Ularni maqasadi nima desak ularni maqsadi bizning ortaga nizouruglarini sochish butun dunyoga islom dinini yomon qilib korsatishdir.

4. Исломий қадриятларнинг тикланиши ҳақида нималарни биласиз?

Islomiy qadryatlarni hammadi manimcha mustaqillik boshlangandan keyn roy bergan deb oyleman chunki mustaqilkdan keyn bemolol diniy marosimlarni tashkil etish bemalol yadhirinmey nomoz òqishlarni hammadi aniq mustaqilikkka erishganimizdan keyn roy bergan

5. Имом ал-Бухорий, Имом ат-Термизий ҳақида нималарни биласиз?
Bular buyuk hadisshunis olimlar bòlishgan.Imom Al Buxoriy hadislarni sahihi va nosahihga ajratadilar.Ular sahih va nosahihga ajratishda sahobalar va tobeinlarga yondashib ish kòrishgan.Sahovalr bular payg'abarimizni korib shu narsalar haqida eshitgan va korgan insonlar hisoblanadi .Tobeinlar esa payg'mbarimizni ko'rmgan insonlar ular sahobalardan va tobeinlarnda eshitgan insonlar hisoblanadi.
6. Илм олишга бағишланган ҳадислардан намуналар келтиринг,Уларни шархланг.

Ilm òrganish musulmon kishi uchun farzdir.Bir soat ilm òrganish bir kecha uchun ibodatdan yaxshidir.Ilm ibodatdan afzaldirdeb aytilgan hadislar bor.Bundan kòrinib turubdiki ilm musulmon kishi uchun ibodatga tenglashilyabdi. Ilm òrganish orqali biz odamlarga yaxshiliklar qqilishimiz mumkun

7. Тасаввуф диний таълимоти ва унинг моҳияти ҳақида нималарни биласиз?

Tasavvuf, sufiylik — islomda insonni ruhiy va axloqiy jihatdan komillik sari yoʻllovchi taʼlimot.

Tasavvuf soʻzining oʻzagi va mazmuni haqida olimlar turli fikr va taxminlar bildirishgan. Ular ichida Ibn Xaldunning fikri haqiqatga yaqin deb eʼtirof etilgan.

8. Ўрта Осиёлик қандай буюк сўфийларни биласиз?

Òrta osiyoda bundey olimlar juda kòp bular asosan shoir yònalishida ijodl qilganlar bu odamlarga misol qilib Alisher Navoiy, Fuzuliy, Atoyi, Umar Xayyomlarni keltrish mumkun.

9. Диний ақидапарастлик деганда нимани тушунасиз?

Ular diniy aqidaparastlik bilan niqoblangan kimsalardir, asl niyapiari esa yurtga ega boʻlib, xalqimizni asriy qullik va johiliya zamonlariga qaytarishdir.

10. Ўзбекистон мустақиллиги ва динга, диний қадриятларгамуносабатдаги ўзгаришларни тушунтириб беринг

Òzbekiston mustaqil bòlgandan keyn odamlar finiy erkinlikka erishgan. Mutamlaka davrda esa unday bòlmagan bolalarga dinsizlik fanidan darslar òtilgan.Hech qandey diniy marosimlar òtkazishga ruxsat yòq bòlgan biz faqat xom ashyi bazasi bòlib xizmat qilganmiz ishimz paxta terish bòlgan paxtaga chiqmaganlar qattiq jazolangan.

11. Қадимги қўлёзма ва оғзаки ижод манбаларида маънавият илдизлари ва уларни ўрганишнинг маънавий тикланишда тутган аҳамиятини кўрсатиб беринг
Bizda yani Òrta osiyo qadimgi siviliztsiya òchoqlarini biri bòlgan.Masalan Al Xorazmiy matematkani yani algebrani asoschisi hisoblanadi.Abu Ali Ibn Sinochi uni qòl yozmalaridan yevropa tibbiyot unversitetlari juda kòp yillar foydalanishgan.Manavyatimizchi uxam islom dini kabi juda qadim zamonlardan rivojlanib borgan.Buxoriyning kitobida juda kop hadislar keltrilgan.

12. Зардуштийлик динида маънавият масалалари ҳақида гапириб беринг

13. Монийлик таълимотида маънавият масалаларининг талқинини изоҳланг

14. Маздакчилик таълимотида маънавият масалаларини ёритиб беринг