11-Mavzu. Virtual o‘yinlarning yoshlar ongiga ta’siri (4 soat) Reja
Download 37.81 Kb.
|
1 2
Bog'liq11-mavzu
11-Mavzu. Virtual o‘yinlarning yoshlar ongiga ta’siri (4 soat) Reja: Komp’yuterga tobelikning to‘rt bosqichi: moslashish, odatlanish, shaxsiy omillarga ta’siri, inson hayotining ajralmas bo‘lagi sifatida. Internet va komp’yuter o‘yinlarining paydo bo‘lishi.Virtual tanishuvlar. Virtual o‘yinlar – yoshlar tafakkuri va dunyoqarashiga ta’siri. Virtual olam va manipulyasiya. Komp’yuter o‘yinlarining ruhiy va jismoniy xatarlari. Virtual olamda o‘zlikni namoyon qilish – “qaxramon”lik. Zo‘ravonlik, faxsh va shafqatsizlikka undovchi o‘yinlar: “Pubj”, “Minecraft”, “gta”, “counter-strike”, “EverQuest”, “Manhunt”, Hilmiy Xidir Soriy “internet orqali bog‘lanishning ijtimoiy munosabatlarga ta’siri” bo‘yicha sotsial so‘rovi. Kompyuter o’yinlariga mukkasidan ketishning jamiyatga zararlari ko’p. Avvalo manaviy zarar bo’lib, kompyuter o’yinlari jamiyatimizni manaviy buzuqlik botqog’iga botirib, insonni o’zlikni anglash baxtidan mosuvo qilmoqda. Islom dinimiz ta`limotlarida ham bu kabi amallar qattiq qoralangan: ”Axir, (qilgan) yomon ishi o’ziga chiroyli ko’rsatilib, uni go’zal (ish) deb o’ylagan kimsa (hidoyat topgan zot kabi bo’larmidi )?!. Zotan, Alloh O’zi xohlagan kimsalarni yo’ldan ozdirur va O’zi xohlagan kishilarni hidoyat qilur. Bas, (Ey Muhammad!) Ularga hasratlar chekib joninggiz (chiqib) ketmasin. Albatta, Alloh ularning qilayotgan sir sinoatlarini biluvchidir.” (Fotir, 8 ). Shayton vasvasasiga uchragan ayrim yoshlarning virtual o’yinlariga xatti-harakatlari o’zlariga ziynatli ko’rinadi. O’yinlar quliga aylangan bola o’z-o’zidan ajablanib, qilgan ishi ko’zini quvontirib, borgan sari haddidan oshaveradi. Kompuyuter o’yinlari yoshlarning vaqtini o’g’irlamoqda. Internet – klublarda yoshlar ayni o’qib, ilm hosil qiladigan paytlarida vaqtlarini bekorchi o’yinlarga, ijtimoiy tarmoqlarda mutlaqo notanish shaxslar bilan qimmatli vaqtini tanishishga sarflayotgani tashvishli holat. Chunki internet va kompyuter o’yinlari asriga aylangan o’smirlar hayotdan, ilm olish, kasb o’rganishdan va ma’naviy qadriyatlardan tamoman uzilib, butunlay manqurtlashib boradi. Hozir kompyuter o’yinlari orqali o’smir yoshlarga salbiy ta’sir qilib, ular ongiga o’z buzg’unchi g’oyalarini singdirish yoki ularni to’g’ri yo’ldan ozdirishga urinadigan yashirin kuchlar juda ko’p. Kompyuter o’yinlariga mukkasidan ketgan o’smirlar o’zlari bilmagan holda yashirin kuchlarning qo’g’irchog’iga aylanadi. Kompyuterga mute` bo’lgan yoshlarning fikri-xayoli, butun vaqti, hatto uyqusi ham bemani o’yinlar bilan band bo’ladi. Oxir-oqibat bunday manqurt yoshlar tengdoshlari, yaqinlari va hatto ota-onasiga ham qo’l ko’tarishgacha agar mubolag’a bo’lmasa qurol o’qtalishgacha borib yetadi. Bu esa jamiyatda ilimsizlik, johillikning tomir yoyishiga alal oqibat yurt parokanda bo’lishiga olib keladi. Yoshlarning bunday g’oyalarga aldanmasligi, zalolat botqog’iga botmasligini ta`minlash niyatida zarur tavsiyalarni bayon qilamiz. Maqsadimiz yoshlarni internetga in qurib, o’zlarining vayronkor g’oyalarini virus kabi butun dunyoga tarqatayotgan jinoyatchilarning asl basharasidan ogoh etishdir. Sog’lom aql egalari internet qulayliklaridan o’z bilimlarini oshirish yo’lida oqilona foydalanadi. Lekin ba`zi yoshlar esa ushbu tarmoqdagi yovuzlikka, ma’naviy tanazzulga sabab bo’ladigan saytlarda “sayir qilib”, o’zlari va atrofdagilarning ongini zaharlayotganlari aniq. Internet bozorida har kim o’ziga kerakli narsani oladi, deb tarbiyani o’z holiga tashlab qo’yish yaramaydi. Shuning uchun ham yoshlarda xabar va ma’lumotlarni tahlil eta olish malakasini hosil qilish zarur. Zero har qanday xabar ham to’g’ri va xolis bo’lavermaydi. Har bir ma`lumotni tekshirish haqida Alloh taolo shunday deydi: “Ey mo’minlar! Agar sizlarga biror fosiq kimsa xabar keltirsa, sizlar (haqiqiy ahvolni) bilmagan holingizda biror qavmga aziyat yetkazib qo’yib, (keyin) qilgan ishlaringizga pushaymon bo’lmasligingiz uchun (u xabarni) aniqlab (tekshirib) ko’ringiz!’’ (Hujurot, 6). Xalqimizda “ogoh bo’lgan abgor bo’lmas!’’ degan naql bor. “O’rgimchak to’rida aqidaparastlikni targ’ib qiluvchi saytlar tobora ko’payib bormoqda. Bunday tahlikali zamonda yoshlarga faqat ‘’uz’’ domenidagi saytlardan foydalanish tavsiya qilinadi. Zero, ehtiyotsizlik bilan ko’r-ko’rona olingan ma’lumotlar kishini adashtirib qo’yishi aniq. Diniy ehtiyojini e`tiqod va mazhabga yot veb-saytlardan qondirayotgan kishilar boshqa manbalar orqali boshqalar, ya`ni g’animlar qo’lida tarbiyalanoyatganini unutmasin! Inson bolasi zoye` qilgan vaqti, ya`ni umrini nimaga sarflagani xususida olamlar Parvardigori oldida javob berishini bilsin. Muoz ibn Jabal r.adan rivoyat qilinadi: Payg’ambar s.a.v aytdilar: “Banda qiyomat kuni to’rt narsadan so’ralmaguncha, bir qadam ham oldinga siljiy olmaydi. Bu savollardan birinchisi - umrini nima bilan o’tkazgani; ikkinchisi – yoshlik davrida nima bilan mashg’ul bo’lgani; uchinchisi – mol-dunyoni qay yo’sinda (qaysi kasb orqali) topgani va nimalarga sarflagani; to’rtinchisi – o’rgangan ilmiga qanday amal qilgani haqida bo’ladi “ Shunday ekan yoshlarimiz bu muborak hadisni hech qachon ham xotiralaridan chiqarmasliklari kerak va hayot davomida ushbu hadisni mahkam ushlab unga amal qilmog’I lozim, aks holda kompuyuter o’yinlariga mukkasidan ketgan bola Islom dini buyurganidek kasb–hunar egallash, ilm olish, ota-onaga yaxshilik qilish, qarindosh-urug’chilikni bog’lash va boshqa muhim ko’rsatmalarni bajarish uchun, “band bo’lgani” bois vaqt topa olmay, ushbu hadisning savobiga doxil bo’la olmaydi. Agar yoshlar Alloh taolloning tavsiyalariga rioya qilsa, uning ikki dunyoda hayoti namunali kechadi va jamiyat oldida inson degan ulug’ nomni e`zozlagan bo’ladi. Agar inson bu boradagi muvozanatning buzulishiga sabab bo’ladigan yomon yo’llarga qadam qo’ysa, omonat qilib topshirilgan umr va aql nematiga xiyonat qilgan bo’ladi va o’zini halokat chog’iga otgan bo’ladi. Kompuyter o’yinlari kabi behuda va talofatli ishlarga sho’ng’ishni islom dini qoralaydi. Chunki buning natijasida bolaning iymon-e’tiqodi zaiflashib, shaytonning quliga aylanadi va uning nayranglari bo’yicha ish qiladi. Oqibatda o’zi ham halok bo’ladi. Bu borada bir qancha hayotiy misollar keltirishimiz mumkin shuning uchun yoshlarning iymon-e’tiqodi, irodasi mustahkam bo’lsa, turli bema`ni ishlarga chalg’imaydi. Ammo kompyuter va internet tutquniga aylangan inson butun umrini tubanlikka sarflaydi. Go’yoki yaratilishdan maqsad yo’qdek. Axir Alloh taoloning: ’’Yoki sizlarning gumoningizcha, Biz sizlarni behuda yaratdik-u, sizlar Bizning huzurimizga qaytarilmaysizmi?!’’ (Mu’minun, 115), - degan oyati shunchaki dunyoga keltirilmaganimizni aytib turibdi. Doimo shuni esdan chiqarmasligimiz shart va ushbu oyati karima ila umr guzaronlik qilsak, shundagina ikki dunyoda ham baxtli va saodatli bo’lish sharafiga erishamiz. Islom dinimiz talimotlarida ham bu kabi amallar qattiq qoralangan: ”Axir, (qilgan) yomon ishi o’ziga chiroyli ko’rsatilib, uni go’zal (ish) deb o’ylagan kimsa (hidoyat topgan zot kabi bo’larmidi )?!. Zotan, Alloh O’zi xohlagan kimsalarni yo’ldan ozdirur va O’zi xohlagan kishilarni hidoyat qilur. Bas, (Ey Muhammad!) Ularga hasratlar chekib joninggiz (chiqib) ketmasin. Albatta, Alloh ularning qilayotgan sir sinoatlarini biluvchidir.” (Fotir, 8 ). Shayton vasvasasiga uchragan ayrim yoshlarning virtual o’yinlariga xatti-harakatlari o’zlariga ziynatli ko’rinadi. O’yinlar quliga aylangan bola o’z-o’zidan ajablanib, qilgan ishi ko’zini quvontirib, borgan sari haddidan oshaveradi. Kompuyuter o’yinlari yoshlarning vaqtini o’g’irlamoqda. Internet – klublarda yoshlar ayni o’qib, ilm hosil qiladigan paytlarida vaqtlarini bekorchi o’yinlarga, ijtimoiy tarmoqlarda mutlaqo notanish shaxslar bilan qimmatli vaqtini tanishishga sarflayotgani tashvishli holat. Chunki internet va kompyuter o’yinlari asriga aylangan o’smirlar hayotdan, ilm olish, kasb o’rganishdan va ma’naviy qadriyatlardan tamoman uzilib, butunlay manqurtlashib boradi. Hozir kompyuter o’yinlari orqali o’smir yoshlarga salbiy ta’sir qilib, ular ongiga o’z buzg’unchi g’oyalarini singdirish yoki ularni to’g’ri yo’ldan ozdirishga urinadigan yashirin kuchlar juda ko’p. Kompyuter o’yinlariga mukkasidan ketgan o’smirlar o’zlari bilmagan holda yashirin kuchlarning qo’g’irchog’iga aylanadi. Kompyuterga mute bo’lgan yoshlarning fikri-xayoli, butun vaqti, hatto uyqusi ham bemani o’yinlar bilan band bo’ladi. Oxir-oqibat bunday manqurt yoshlar tengdoshlari, yaqinlari va hatto ota-onasiga ham qo’l ko’tarishgacha agar mubolag’a bo’lmasa qurol o’qtalishgacha borib yetadi. Bu esa jamiyatda ilimsizlik, johillikning tomir yoyishiga alal oqibat yurt parokanda bo’lishiga olib keladi. Yoshlarning bunday g’oyalarga aldanmasligi, zalolat botqog’iga botmasligini taminlash niyatida zarur tavsiyalarni bayon qilamiz. Maqsadimiz yoshlarni internetga in qurib, o’zlarining vayronkor g’oyalarini virus kabi butun dunyoga tarqatayotgan jinoyatchilarning asl basharasidan ogoh etishdir. Sog’lom aql egalari internet qulayliklaridan o’z bilimlarini oshirish yo’lida oqilona foydalanadi. Lekin bazi yoshlar esa ushbu tarmoqdagi yovuzlikka, ma’naviy tanazzulga sabab bo’ladigan saytlarda “sayir qilib”, o’zlari va atrofdagilarning ongini zaharlayotganlari aniq. Internet bozorida har kim o’ziga kerakli narsani oladi, deb tarbiyani o’z holiga tashlab qo’yish yaramaydi. Xalqimizda “ogoh bo’lgan abgor bo’lmas!’’ degan naql bor. “O’rgimchak to’rida aqidaparastlikni targ’ib qiluvchi saytlar tobora ko’payib bormoqda. Bunday tahlikali zamonda yoshlarga faqat ‘’uz’’ domenidagi saytlardan foydalanish tavsiya qilinadi. Zero, ehtiyotsizlik bilan ko’r-ko’rona olingan ma’lumotlar kishini adashtirib qo’yishi aniq. Diniy ehtiyojini etiqod va mazhabga yot veb-saytlardan qondirayotgan kishilar boshqa manbalar orqali boshqalar, yani g’animlar qo’lida tarbiyalanoyatganini unutmasin! Inson bolasi zoye qilgan vaqti, ya`ni umrini nimaga sarflagani xususida olamlar Parvardigori oldida javob berishini bilsin. Muoz ibn Jabal r.adan rivoyat qilinadi: Payg’ambar s.a.v aytdilar: “Banda qiyomat kuni to’rt narsadan so’ralmaguncha, bir qadam ham oldinga siljiy olmaydi. Kompuyter o’yinlari kabi behuda va talofatli ishlarga sho’ng’ishni islom dini qoralaydi. Chunki buning natijasida bolaning iymon-e’tiqodi zaiflashib, shaytonning quliga aylanadi va uning nayranglari bo’yicha ish qiladi. Oqibatda o’zi ham halok bo’ladi. Bu borada bir qancha hayotiy misollar keltirishimiz mumkin shuning uchun yoshlarning iymone’tiqodi, irodasi mustahkam bo’lsa, turli bemani ishlarga chalg’imaydiO'smirlar uchun kompyuterga qaramlik bo'yicha tavsiyalar. Kompyuter o'yinlariga bog'liqlik sabablari, alomatlari va davolash. Bola o'yinga bog'liqlik bilan qanday namoyon bo'ladi O'smirlardagi kompyuterga qaramlik haqidagi giyohvand moddalar haqida gapirish, hatto shaxsiy kompyuter va Internet faqat tanlanganlar uchun mavjud bo'lganda ham yangraydi. Bugungi kunda ular kompyuter uskunalari va simsiz aloqa turlarining zamonaviy turlaridan foydalanmaydigan oila yo'q. Bolalar to'liq kompyuterlashtirish sharoitida o'sadi va o'zlari uchun turli xil hayotni anglatmaydi. Bunday texnik 2000-yillardan boshlab o'spirinlar ba'zan hovli qum qutilari, na futbol janglarini, na kazaklar qaroqchilari ham bilishmaydi. Aloqa, o'yin va mashg'ulotlar elektron maydonga ko'chib o'tdi va u bolalar tahdidiga nisbatan zaif bolalar va o'spirinlarni keltirib chiqaradi. Bir tomondan, tezroq kimyoviy shaxs vaqt talabiga bo'ysunishi va har qanday narsani mohirona boshqarish kerak zamonaviy texnik xodim. Boshqa tomondan, vasvasalardan qochish va haqiqat bilan aloqani yo'qotmaslik kerak. Gadjetlarga qaramlikni oldini olish oila va maktabning umumiy vazifasi hisoblanadi. Ammo bugungi kunda kompyuterlardan lektorni to'liq olib tashlash va noto'g'ri va noto'g'ri. Maktab qoidalari akademik maqsadlar uchun texnologiyalardan cheklangan va yo'naltirishni taklif qiladi. Ammo o'yin-kulgi va hordiqda ichki xatolarga yo'l qo'ymaslik - ota-onalarning kuchida. 12 Ko'rinmas dushmanlar 7 yoshdan 17 yoshgacha bo'lgan maktab o'quvchisi - bu psixologik shimgich. Pediatriya psixi-da kuzatilmasdan salbiy xususiyatlar paydo bo'lmasligi mumkin: har qanday shaklda cheksiz, ochko'z elektron tarkibni iste'mol qilish: yangiliklar, o'yinlar, video, filmlar; o'zingizni yo'qotish, haqiqatni yo'qotish, ustuvorliklarning buzilishi, o'smirlar dunyosi ekrandagi piksellarga bog'liq bo'lishni boshlaydi; ijtimoiy mas'uliyatni rad etish, yosh vazifalarini rad etish; cheklangan kontaktlar va kommunikativ ko'nikmalar, patologik belgilar va belgilarning ta'kidlashicha; o'z oilasi hayotidagi bilim va hatto tadbirlarga qiziqishni yo'qotish; kundalik ritm, uyqu rejimi, ovqatlanish, tozalik va boshqalar buzilishi. Tarmoq ichida bola jinoyatchilarga qarshi turishi mumkin: firibgarliklar, talchilar, pedofillar va o'lim guruhlari. Agar siz bolaga giyohvandlik holatida bo'lishiga yo'l qo'ysangiz, jiddiy oqibatlarga olib kelishi mumkin: O'smirlardagi Internet tarqalgan bo'lishi mumkin (bola umuman kompyuter texnikasiga patologik qiziqish bilan). Ko'pincha siz asosiy yo'nalishni ajratishingiz mumkin: Kompyuter o'yinlari inson ruhiyatiga qanday ta'sir qiladi. Kompyuter o'yinlarining bola ruhiyatiga ta'siri Dunyo bo'ylab istalgan joydan telefon yordamida gaplashish mumkin, shuningdek, nafaqat gapirish, balki o'ynash, o'qish ham mumkin. Zamonaviy texnologiyalar mo''jizalarni yaratmoqda. U nafaqat ko'ngil ochadi va o'rgatadi, balki yordam beradi, qutqaradi va odamni rozi qiladi. Kompyiter o'yinlari - bu odamning ko'ngil ochishi, bo'sh vaqtlarini o'tkazish uchun mo'ljallangan dasturlar. Kompyuter o'yinlarini o'ynab, odamlar dam olishadi, virtual dunyoga bosh urishadi. Ba'zan bolani faqat kompyuter o'yinlari yordamida tinchlantirish mumkin, ba'zida, hech qanday ish bo'lmaganda, bu zerikish uchun vosita. Biroq, hamma ham kompyuter o'yinlari inson ruhiyatiga qanday ta'sir qilishi haqida o'ylamaydi. O'yinlarning bolalarga qanday ta'sir qilishi ko'plab darsliklarda, maqolalarda, gazeta va jurnallarda muhokama qilinadi, televidenie, radio va bolalar poliklinikalarida muhokama qilinadi. Axir bu muammo tobora dolzarb bo'lib qolmoqda. Bolalar kattalarga qaraganda yomonroq kompyuter o'yinlariga jalb qilinadi. Darhaqiqat, odamning, ayniqsa kichik odamning ruhiyatiga, tashqaridan osongina ta'sir qilish mumkin. Ko'chada yurib, siz endi, avvalgidek, klassikalarni o'ynayotgan yoki to'pni tomosha qilayotgan bolalarni ko'rmaysiz. Bunday o'yinlarni hamma ham eslamaydi. Ammo bu haqiqiy hayot, virtual emas. Ota-onalar, bolani chalg'itishi, unga ergashmaslik va u haqida tashvishlanmaslik uchun, unga sichqonchani berishadi. Bu to'g'ri emas va u jamiyatni zaharlaydi. Kompyuter o'yinlari, albatta, qiziqarli va qiziqarli, ammo ma'lum miqdorda. Aks holda, ularning inson ruhiyatiga ta'siri juda kuchli bo'ladi va kompyuter o'yinlaridan ajralib chiqish qiyin bo'ladi. Psixologlar bolalarga kompyuter o'yinlarini suiiste'mol qilishni maslahat bermaydilar, chunki bu inson ruhiyatiga xavfli ta'sir ko'rsatadi. Bola asabiy va zo'ravon bo'lib o'sishi mumkin. Agar siz bolaligingizdan odamga shafqatsizlik yaxshi ekanligini o'rgatsangiz, u chegaralarni ajrata olmaydi, qoidalar va qonunlarga rioya qila olmaydi. Kompyuter o'yinlari bola ruhiyatiga ta'sir qiladi, chunki o'yinlarning asosiy vazifasi raqobatdir. Siz bilan (ilgari o'rnatilgan rekordni yangilang), sherigingizni kechiring yoki hatto o'yinning o'ziga qarshi. Shuning uchun bola bezovtalanadi, asabiylashadi va tebranadi. Erta bolalikdan kompyuter o'yinlarini o'ynagan bolaning tengdoshlari bilan til topishishi qiyin. U tortib olingan, uyatchan, siqilgan. Kattalar uchun kompyuter o'yinlari ham yaxshi, ham yomon ta'sir qiladi. O'yinlar sizni jang qilishga majbur qiladi, o'yinlar hayajon. Har bir kompyuter o'yini nimanidir o'rgatishi mumkin: strategiya, mantiq, o'ylashga va xulosa chiqarishga, nimagadir intilishga o'rgatadi. Biroq, kompyuter o'yinlarini suiiste'mol qilgan kishi haqiqiy hayotni unutishi mumkin. Bu alkogol, chekish, giyohvandlik va qimor kabi giyohvandlikdir. Internetda ko'plab onlayn o'yinlar mavjud. Bu pul ishlashning ajoyib usuli. Olib ketilgan odam sudrab boradi. Natijada, u qandaydir o'yin uchun barcha pullarni berishga tayyor. Bu psixologiya va inson psixikasiga qanday ta'sir qilishni biladiganlar unga yaxshi pul ishlashlari mumkin. Virtual dunyoga kirish, odamlar o'zlarining muammolarini real hayotda o'ylamaydilar. Virtual olam ko'pincha haqiqatdan ko'ra qiziqroq. U sehrlaydi, o'ziga jalb qiladi. U erda inson bir marta yashamoqchi bo'lgan yoki hozir yashamoqchi bo'lgan hayotda yashashi mumkin. Biroq, ko'pchilik inson o'z hayotini o'zi qurishini unutadi va faqat uni o'zgartirishi mumkin. Kompyuter o'yinlari - bu haqiqatdan yashirinishning bir usuli. Bu odamlarni o'ziga jalb qiladi. Kompyuter o'yinlari nafaqat qiziqarli o'yin. Ular filmlar, multfilmlar yaratadilar va kompyuter o'yinlarida kitoblar yozadilar. Odamlar ma'lum bir o'yinga bag'ishlangan mavzuli oqshomlarni to'plashadi. Ko'pgina juftliklar bir-birlarini kompyuter o'yinlari yordamida aniq bilib olishadi, ko'pchilik bunday yaxshi do'stlarni, o'rtoqlarni yoki shunchaki quvnoq kompaniyani topadi. Shuning uchun, virtual dunyo haqiqiy bilan chambarchas bog'liqdir. Kompyuter o'yinlari bunday xavfsiz narsa emas. Axir ko'pchilik aynan shu asosda aqldan ozishadi. Odamlar real dunyodan tushadigan yukga dosh berolmaydilar va bundan tashqari ular virtual olamning ta'sirida barcha shafqatsizlik, qotillik va soxta his-tuyg'ularga ega. Qanday g'alati tuyulishi mumkin, ammo kompyuter o'yinlari nafaqat insonning ruhiy holatiga, balki fiziologiyasiga ham ta'sir qiladi. Birinchidan, ular erkak kuchiga ta'sir qiladi. Endi zamonaviy kompyuter o'yinlarida nima yo'q. Jinsiy aloqa erkaklarga yoqishni to'xtatadi, o'yinlar orqa fonga suriladi. Ikkinchidan, kompyuter o'yinlari passiv faoliyatdir. Agar ular suiiste'mol qilinsa, odamning jismoniy holati o'zgaradi. Selülit, mushaklarning distrofiyasi, og'riyotgan og'riqlar - bularning barchasi kompyuterda uzoq vaqt o'tirishga 14 bog'liq. Shuningdek, ko'rish qobiliyati yomonlashadi, bosh og'riydi, qon tomirlari ko'zlarida yorilib, ko'z ostidagi qora doiralar. Kompyuter o'yinlari tufayli odamga, ayniqsa, yigitga haqiqatda odamlar bilan aloqa qilish qiyin. Siz o'yinda har qanday odam bo'lishingiz mumkin: elf, ajdaho, ritsar yoki shahzoda. Inson virtual olamni haqiqiy hayotga qoldirganda, u aslida kimligini anglaydi. Odam bo'lishda yomon narsa yo'q. Biroq, bu o'yinda bo'lgan sarguzashtlar va qahramonlar yo'qligini anglatadi. Odamlar shunchaki o'z hayotlaridan ko'ngli qolishadi, tushkunlikka tushishadi, g'azablanadilar va do'stona munosabatda bo'lishmaydi. Agar siz kompyuterda uzoq vaqt o'tirsangiz, o'yin o'ynasangiz, individualligingizni yo'qotishingiz mumkin. Yaxshi va yomonni qanday ajratish kerakligini bilib olmang. Kam miqdordagi kompyuter o'yinlari hayotni yanada qiziqarli qiladi, aksariyat hollarda ular yashash istagini yo'q qiladi. Bolaga bunday o'yinlarni uzoq vaqt o'ynashiga yo'l qo'ymaslik kerak, aks holda u yovvoyi va yaramas bo'lib o'sishi mumkin. Agar siz doimo virtual haqiqatda yo'qolib qolsangiz, siz kimnidir xursand qilishingiz mumkin emas. Siz birinchi navbatda o'zingizni baxtli qila olmaysiz. Shuning uchun, har bir narsada oltingugurtni ko'rishingiz kerak, va haddan oshmang, chunki bundan yaxshi narsa bo'lmaydi. Xulosa Kompyuter o’yinlarining zarari foydadan ko’proq,bunga misol tariqasida:vaqtni o’g’irlaydi,insonni asabiy qilib qo’yadi va fikrlashdan to’htaydi kishi sababi bor e’tibori aynan kompyuter o’yinida bo’ladi.Shiddat bilan rivojlanayotgan mamlakatlar qatoriga chiqa olamiz.Agar xar bir shaxs mas’uliyatli bo’lib va vatanini sevib foydali ish bilan naf keltirsa. Eng muhimi loqaydlikdan qochish kerak ana shunda kutgan natijalarimizga erisha olamiz. Avval siz nima uchun yashayotganimizni, nega odam yashayotganini tushunishingiz kerak. Va biz bu savolga javob berganimizda, virtual hayotda nima borligi va uning xavfi nimada ekanligiga qaytamiz. Hayotning ma'nosi nima? O'zini anglashda. Va ichkariga ma'naviy bajarish, eng avvalo. Ma'naviy o'sishda. Bu tana bir umr yashaydi, ruh abadiy yashaydi va har bir hayot bilan o'sadi. Jon va tabiat qonunlariga muvofiq yashaydigan odam tabiatning mukammal yaratilishidir. U har narsaga qodir. U bu dunyoga ta'sir o'tkazishga, uni yaxshilashga qodir. Ham o'zingiz uchun, ham boshqalar uchun va birinchi navbatda, biz kerak o'zingizni toping, yo'lingizni tan oling va qo'rquvsiz va boshingizni ko'taring. Mashhur qo'shiqda aytilganidek: "Er yuzida sizni yo'qotmaslik uchun o'zingizni yo'qotmaslikka harakat qiling." Har birimizning o'z yo'li va maqsadi bor. Agar biz bu yo'lni topsak, ko'p narsalarga erisha olamiz va ko'p yaxshiliklarni amalga oshira olamiz, va ehtimol hatto biron bir ajoyib narsani ham bilamiz. Buning uchun biz ushbu qidirishni boshlashimiz, ruhiy tabiatimizni anglashimiz va uyg'unlik va baxt topishimiz kerak sizning ichingizda. Keyin yo'lni tushunish paydo bo'ladi, o'ziga ishonch paydo bo'ladi, keyin siz o'zingizni hozirgi narsaga ochib bera olasiz, har narsaga qodir. Chunki bu hayotda siz uchun eng yaxshisi bo'lgan yo'lingizda bo'lasiz. Ushbu topshiriq uchun sizdan yaxshiroq kimsa yo'q. Bu shunday yordam beradi ma'naviy amaliyotlarkabi: yoga, pranayama, ibodat, yolg'iz o'zi bilan o'ylar. Faqat bir nechtasi yo'lini topishga muvaffaq bo'ladi. Nima uchun? Birinchidan, chunki biz ishsizlar. Faqatgina ichishni va hech narsa qilmaslikni istaydigan tanaga qarshi kurashish bizning qalbimizga qiyin. Ammo buni qilish kerak, aks holda hayot behuda ketadi. Ikkinchidan, zamonaviy dunyoda juda ko'p narsa mavjud chalg'itadigan narsalarning ko'pligirivojlanishimizga va harakatimizga xalaqit beradigan omillar. O'zimiz bilan kurashish nafaqat qiyin, balki bugungi kunda o'nlab yillar oldin qilganidan o'nlab marta qiyinroq. O'yinlar Komputer o'yinlari. Virtual dunyoda hayot. Siz hech narsa qilishingiz shart bo'lmagan dunyo, lekin siz allaqachon qahramonsiz, siz bo'lishni orzu qilgan odamsiz. Siz u erda, amalda, allaqachon bitta bo'lgansiz. Hech narsa qilmang. U erda juda oson. Bugungi kunda kompyuter o'yinlari bozori shunchalik rang-barangki, u har qanday ehtiyojni qondira oladi. U har doim sizning dangasalikni himoya qilishga tayyor. U uning ittifoqchisi va homiysi. Kompyuterda o'tirib, o'yinni yoqing, turish deyarli imkonsiz. Biri charchagan, ikkinchisini yoqish, uchinchisi. Xohlaganingizcha. Bu kompyuter o'yinlarining xavfi. Milliardlab dollar odamlarning dangasasiga sarflanadi. Shuning uchun, tashvishlanmang, siz har doim hech narsa qilmaslikni toping, va hatto buning uchun to'lash. O'yinlar og'ir haftadan keyin ozgina dam olish rolini o'ynashi mumkin. Axir, har kim o'zicha dam oladi. Ammo hayotingizga qarang? Siz qoniqasizmi Siz bundan o'n yil oldin orzu qilgan narsangiz bormi? Siz o'z maqsadlaringizga erishdingizmi? Agar yo'q bo'lsa, hozir buni qilyapsizmi? Ehtimol, siz bor kuchingiz bilan ularga borasiz, chindan charchagan va biroz dam olmoqchi bo'lgansiz. Keyin hech narsa sizni ichdan siqib chiqarmaydi, qaerga borishingizni bilasiz va unga bor kuchingizni sarflang. Ammo agar o'yinlar sizning barcha bo'sh vaqtlaringizni o'z ichiga oladigan bo'lsa, ular ustida kunlar, haftalar va yillarni topganingizda va siz shunchaki o'z orzularingizni amalga oshirish uchun to'p tepgansiz. Siz qiynalasiz. Virtual olamdagi hayot. Bu nima? Bu odamni haqiqiy dunyodan chalg'itadigan vositadir. Bu yoki boshqa yo'l bilan, ehtimol siz mamlakatdagi tashkilotlarning birida ishlaysiz. Davlat hamma narsadan mamnun: odam bor, u ishlaydi, soliq to'laydi, nimadir ishlab chiqaradi. Nega boshqa narsa haqida o'ylamoqchisiz, nimanidir xohlaysizmi, agar yomon narsani o'ylasangiz nima bo'ladi Ishdan kelib, uyda kompyuterda o'tir va shu virtual dunyoda yashang. Faqatgina ertalab ishga qaytib kelishni unutmang, ularga g'amgin va baxtsiz yuz bilan ruxsat bering, asosiysi kelishdir. Virtual dunyo miyani o'chirish uchun vositadir. Virtual dunyodagi hayot bu o'ylamay hayotdir. Fikrlaydigan odam ham ortiqcha. Ishlang va aralashmang. Va o'yin va Internetdan keyin. Bu nafaqat o'zidan va asl tabiatdan chalg'itish vositasi. Xudodan. Erkak - bu ruhiy borliq va agar u buni anglab, uning ma'naviy rivojlanishida ishtirok eta olsa, demoqchimanki, bunday odam hamma narsaga qodir bo'ladi. Ammo bu juda ko'p kuch va vaqt talab etadi. Virtual o'yinlarda ularni yo'q qilish, siz uchun hech narsa qolmaydi. Siz hayotingizni olib ketyapsiz. Natijada. Agar virtual o'yinlar sizning kasbiy faoliyatingiz bo'lmasa, ularni hayotingizdan chiqarib tashlang. Keyin o'zingizni topishingiz va o'zingizni bajarishingiz mumkin. Download 37.81 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
1 2
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling