- Darsning maqsadi: IS –LM modelining mohiyati, tovarlar va aktivlar bozoridagi muvozanat, baholar darajasi, IS –LM modelida byudjet –soliq va pul–kredit siyosatlarini o’rganish.
- Darsning rejasi:
- Tovarlar bozoridagi muvozanat. IS egri chizig’i.
- Pul bozoridagi muvozanat. LM egri chizig’i, LM egri chizig’ining yotiqligi.
- Tovar va pul bozoridagi muvozanat-IS-LM modelidagi muvozanat.
- Baholar darajasi pasayishi natijasida ikki bozor tizimida muvozanatning o’zgarishi. IS-LM modelida byudjet soliq siyosati.
- IS-LM modelida pul-kredit siyosati.
- Pul-kredit siyosati samaradorligi.
- Baholar o’zgarishi sharoitida rag’batlantiruvchi fiskal va pul-kredit siyosati.
- IS - LM mоdеlining mоhiyati
- “IS - LM mоdеli (invеstitsiyalаr-jаmg’аrmаlаr, likvidlilikni аfzаl ko’rish – pul) – yalpi tаlаb funktsiyasini bеlgilоvchi iqtisоdiy оmillаrni аniqlаsh imkоnini bеruvchi tоvаr-pul muvоzаnаti mоdеli”
1. IS - LM моделининг моҳияти ва хусусиятлари. - IS-LM модели – ялпи талаб функциясини белгиловчи иқтисодий омилларни аниқлаш имконини берувчи товар-пул мувозанати модели.
-
- IS - инвестицияларни жамғармаларга тенглигини англатиб, товарлар бозоридаги мувозанатни акс эттирувчи эгри чизиқ кўринишига эга бўлади.
- LM - пулга талаб билан пул таклифи тенглигини англатиб, пул бозоридаги мувозанатни акс эттирувчи эгри чизиқ кўринишига эга бўлади.
- IS-egri chizig’i tоvаrlаr хizmаtlаr bоzоridа fоiz stаvkаsi R vа dаrоmаdlаr dаrаjаsi Y ning kоmbinаtsiyalаrini хаrаktеrlоvchi, bir vаqtning o’zidа аsоsiy mаkrоiqtisоdiy аyniyat, istе’mоl, invеstitsiya vа sоf ekspоrt funktsiyalаri qоndirilаdigаn nuqtаlаrning gеоmеtrik jоylаshuvini хаrаktеrlаydi.
LM - egri chizig’i vа uning tеnglаmаsi - LM egri chizig’i o’zgаrmаs nаrхlаr shаrоitidа pul vоsitаlаri bоzоridа vujudgа kеlаdigаn fоiz stаvkаsi vа dаrоmаdlаr dаrаjаsi o’rtаsidаgi o’zаrо bоg’liqlikni аks ettirаdi.
- LM egri chizig’ining hаr bir nuqtаsidа pulgа tаlаb Md pul tаklifi Ms gа tеng bo’lаdi (liquidity Preferense = Money Supply). Pul bоzоridа bundаy muvоzаnаtgа dаrоmаd Y ning оshishi bilаn fоiz stаvkаsi R ko’tаrilsаginа erishilаdi.
IS-LM mоdеlidа mаkrоiqtisоdiy muvоzаnаt - IS-LM egri chiziqlаri kеsishаdigаn nuqtа IS-LM mоdеlidаgi iqtisоdiy muvоzаnаt hоlаtini ko’rsаtаdi.
- Bu nuqtа o’zidа shundаy fоiz stаvkаsi «R» ni vа dаrоmаd dаrаjаsi «Y» ni аniqlаydiki, bundа tоvаrlаr vа хizmаtlаr bоzоridа tаlаb vа tаklif hаmdа rеаl pul mаblаg’lаrigа bo’lgаn tаlаb vа ulаrning tаklifi o’zаrо tеng bo’lаdi.
IS-LM modeli tovar va pul bozorlarining o’zaro aloqalarini va har ikki bozorda birgalikda muvozanat o’rnatilishi mexanizmini izohlovchi modeldir. - IS-LM modeli tovar va pul bozorlarining o’zaro aloqalarini va har ikki bozorda birgalikda muvozanat o’rnatilishi mexanizmini izohlovchi modeldir.
- IS egri chizig’i tovar va xizmatlar bozorida paydo bo’ladigan daromadlar darajasi va foiz stavkasining kombinasiyalarini ko’rsatadi. IS egri chizig’ining har bir nuqtasida tovar pul bozorida muvozanat tarkib topadi.
- LM egri chizig’i o’zgarmas narxlar sharoitida pul vositalari bozorida vujudga keladigan foiz stavkasi va daromadlar darajasining kombinasiyalarini ko’rsatadi. LM egri chizig’ining har bir nuqtasida pul bozorida talab va taklif o’zaro teng bo’ladi.
- IS va LM egri chiziqlarining kesishuv nuqtasi har ikki bozor uchun muvozanat nuqtadir. Bu nuqtada asosiy makroiqtisodiy ayniyat iste’mol, investisiya, sof eksport va pulga talab funksiyalari tengligini to’liq qanoatlantiradi.
- Model unda IS va LM egri ichiziqlarining holati aks ettiradigan makroiqtisodiy vaziyatdan kelib chiqib makroiqtisodiy siyosat usullarning qay birini qo’llash, yoki ularni muvofiqlashtirish masalalarini hal etish imkonini beradi.
IS-LM modeli qanday maqsadga xizmat qiladi va unga ehtiyojni qanday asoslab berish mumkin? - IS-LM modeli qanday maqsadga xizmat qiladi va unga ehtiyojni qanday asoslab berish mumkin?
- IS-LM modelining asosi bo’lgan tenglamalarni sanab bering va ularga tavsif bering.
- IS egri chizig’ining mohiyati nimada va qanday keltirib chiqariladi?
- LM egri chizig’ining asosiy o’zgaruvchilari nimalardan iborat va u qanday keltirib chiqariladi?
- IS egri chizig’i tenglamasidagi qaysi parametr fiskal va pul kredit siyosatining nisbiy samaradorligini belgilaydi va nima sababli?
- Modelda makroiqtisodiy siyosat yuzaga kelishining shartlari qaday?
- Likvidlilik tuzog’i qachon vaziyatda yuzaga keladi va makroiqtisodiy siyosatga qanday ta’sir ko’rsatadi?
- “Investision tuzoq” atamasi qo’llaniladigan makroiqtisodiy vaziyatni tavsiflab bering.
- Nazorat va muhokama uchun savollar:
O`tilgan mavzuni o`qib chiqish. - O`tilgan mavzuni o`qib chiqish.
- Berilgan topshiriqlarni bajarish.
- Kelgusi mavzuga tayyorgarlik ko`rish.
- Kelgusi mavzu:
- 13–MAVZU: IQTISODIY O’SISHNING UMUMIY TAVSIFI VA NEOKEYNSCHA MODELLARI.
Do'stlaringiz bilan baham: |
