политравма текст узб

Sana01.01.1970
Hajmi
#141334
Bog'liq
политравма текст узб


Узок босилиш синдроми
Узок босилиш синдроми-(травматик токсикоз)патологик холат булиб,узига хос клиник манзараси,огирлик даражаси,юкори даражадаги летал окибатлари билан характерланади.
Оек-кулларнинг узок босилиш синдроми-бу организмнинг узига хос патологик холати булиб,юмшок тукималарнинг катта куч таьсирида узок компрессияси окибатида келиб чикади.Камдан-кам холларда УБС ми юмшок тукималарнинг киска муддатли босилиши натижасида келиб чикиши тасвирланади.Жабрланувчининг хуши сакланган холатида хам босилган куч таьсиридаги оек-кулларни чикариб олиш имконияти булмайди.
Бундай холатларга,масалан,зилзилалар,шахталар кулаши,авариялар ва х.к лар мисол булади.Босилиш кучи кам булиши хам мумкин.Бундай холатдаги УБС ми давомли компрессия окибатидаги(кома,захарланиш,эпилептик тутканок ва б.лар)бехуш холатда булишади.Клиник тиббиетда бундай холатдаги босилишни «позицион компрессия»,»позицион сикилиш» деб аталади.Изланишлар шуни курсатадики УБС ми юмшок тукималарга узок муддат давомида(2 соат еки ундан куп) катта куч таьсири натижасида ривожланиши аникланган.
Патогенез
Маьлумки,илгари вактлардан УБС ми патогенези 3 хил теорияга асосланган:токсемия назарияси,плазма ва кон йукотиш назарияси,асаб-рефлектор механизми назарияси.Катта клиник тажрибалар ва экспирементлар натижаси шуни курсатадики,УБС мини ривожланишида бу омилларнинг хаммаси мухимдир.Замонавий тасаввурларга кура,етакчи патогенетик омил травматик токсемия булиб,кон окимига шикастланган хужайра махсулотларининг тушиши окибатида келиб чикади.Эндотоксинлар келтириб чикарган гемодинамик бузилишлар томир эндотелиал яхлитлиги ва калликреин фаоллаштириш каскадининг узгаришларини уз ичига олади.
УБС ми патогенезида бир неча хил шаклларида(травматик генезли,позицион келиб чикган,киска муддатли УБС ми клиник манзараси) умумий компонент булиб жабрланувчининг кейинги ахволини хал килади-тукималар компрессияси ишемия билан бирга,кейинчалик кон айланишининг ва шикастланган тукима лимфоциркуляциясининг тикланиши билан кечади.
Хар бир компрессион вариантларнинг бир-биридан фаркловчи узига хос хусусиятлари булиб,лекин шикастланган тукималардаги ишемик узгаришлар ягона патогенетик жараенлар билан кечиб, улар жабрланувчининг кейинги хаетини хал килишда мухимдир(нурланиш,иккиламчи инфекция,куйиш,захарланиш).Хамма юмшок тукималар сикилишини битта умумий термин билан»компрессион жарохат» деб аташ мумкин.Шикастланишларда бундай холатлар асосан оек-кулларнинг узок реплантация холатларида(турникет жарохатланишлар,реплантацион токсикоз),шикастланган магистрал томирлар ва уларнинг тромбоэмболияси(киритиш синдроми),совук уриши ва б.к лар.
Ишемик узгаришлар жабрланувчи хаетига хавф солган холатларда уларни ОИР нинг огир шакли деб ажратилади;агар улар факат шикастланган аъзо функциясига таьсир килса уларни ОИР ни енгил шакли деб каралади.УБС ми огир формаси оек-кулларнинг компрессион шикасти жабрланувчи хаетига хавф солиб,ишемик тукималарда кон айланиши тикланиши ва лимфоциркуляцияси натижасида постишемик эндотоксикоз келиб чикиб, у улимга олиб келиши мумкин.Айрим холларда у огрик шоки(зилзилалардаги шикастланишлар),бошка холларда огрик компонентисиз(хар хил генезли позицион комрессия) кечади.Хамма холларда хам огир компрессион шикастланишдан кейин постишемик эндотоксикоз жабрланувчи хаетига хавф солиши мумкин чунки бу холатни олдиндан билиш мумкин.
Оек-куллар компрессияси шикастланган сегмент аноксиясини келтириб чикариб,бунинг окибатида бошка бир сабаб натижасида пайдо булган огрик шоки еки коматоз холат аноксия чегарасида оксидланиш-кайтарилиш жараенлари келиб чикади.Бу холат аноксирланган тукималар митохондрийлардаги ферментатив системалар оксидланиш-кайтарилиш жараенларини пасайтиришдан иборат.Декопрессиядан кейин шикастланган зоналарда уткир ишемик бузилишлар келиб чикиб,улар организмга кон ва лимфа йуллари оркали бузилган метаболизм натижасидаги оксидланмаган махсулотлар тушиши билан боглик булиб,уларнинг таркибида токсик концентрациядаги ишемик тукима цитоплазмаси,анаэроб гликолиз махсулотлари ва оксидланиш эркин радикаллари мавжуд.Энг токсик махсулотлар «урта молекуляр» оксил махсулотлари,калий,миоглобин ва б.к лар.



Download

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling