Топшириқлар

1-топшириқ. Гапларни ўқинг, оғзаки сўзлашув услубига хос ўринларни изоҳланг.
Отаси ёки у тенги бошқа кишига “пахан”, “бобой”, оналарига “бабуля”, “бабушка”, “кампиршо”, ака-укаларига нисбатан “брат”, “братишка”, “братан” деб мурожаат қилаётган ноқобил фарзандларнинг бундай нохуш сўзлари қулоққа оғир эшитилади.
Айрим ҳолларда эса исмларнинг русча-ҳиндча шаклларда ўринсиз қисқартириб айтилиши ҳам ёқимсиз туюлади. Хайришка, Маша, Боря, Гуля каби.
Кўча-кўйда, автобусларда, ўқув даргоҳларида “ ҳей”, “вей”, “ҳов” деб ёки ҳуштак чалиб чақирадиган, ёр-дўстларига Бахти, Мамаш, Алиш дея мурожаат қиладиган ёшлар ҳам учраб туради.
Буларнинг ҳаммаси ўта маданиятсизлик, одоб меъёрини билмаслик саналади.
(А.Мирзабобоев)


2-топшириқ. Берилган сўзларни давом эттиринг.

Халқ тилидаги талаффузи	Адабий тилдаги талаффузи
Отайиззи уйи	Отангизнинг уйи
налуг	nalog
мачит	Masjid
Сийнимни гапи	singlimni gapi
ишкоп	shkaf
майлис	majlis
кепти	kelibdi

3-топшириқ. Ўткир Ҳошимовнинг “Дафтар ҳошиясидаги битиклар” китобига киритилган “Муштипар” ҳикоясидан олинган қуйидаги парчани ўқинг. Оғзаки сўзлашув услубига хос жиҳатларни топиб, изоҳланг.

• 
  Мумкинми? Гуд монинг! Салом!
  

Рухсатингиз билан ўзимни таништирсам. Жонетта Кабуловна Холтаева... Мен, к сожелению, сизнинг сочиненияларингизни ўқиган эмасман. Хотя эшитганман. Мамашкалар тўғрисида ёзаркансиз...
Менинг ҳам тўртта болам бор... Нима? “Унақага ўхшамайди-ку”, дейсизми? Раҳмат, комплемент учун! Ҳамма шунақа дейди. Мен мамамга ўхшайман. Мамам олтмиш ёшидаям аппетитний эди. Как куколка!
Кечирасиз, оловингиз борми?... Йўқ-йўқ, мен “Море” чекаман... Сенкю! Зажигалкангизга гап йўқ!
Итак, тўртта болам бор. Маратик–Нукусда. Интернатда. Ёши... минуточку... Ёши по моему... ўн тўртда. Шу йил ўн тўртга киради. Папасига ўхшаган красавчик, Маратик!