2-Mavzu: Shaxsni shakllantirishda musiqaning roli Reja


Download 11.05 Kb.
Sana25.09.2023
Hajmi11.05 Kb.
#1687509
Bog'liq
2-Mavzu Shaxsni shakllantirishda musiqaning roli Reja-fayllar.org


xmlns:w="urn:schemas-microsoft-com:office:word"
xmlns="http://www.w3.org/TR/REC-html40">
2-Mavzu: Shaxsni shakllantirishda musiqaning roli Reja
2-Mavzu: Shaxsni shakllantirishda musiqaning roli
Reja:
1. Shaxs kamolotini rivojlantirishda musiqa sanstirishda musiqa folklorining oqituvchisining mayilgan talablar.

Tayanch iboralar:


Musiqa oyaviy emotsional mazmuniga ega boatning bir turi xisoblanadi.
Musiqa estetikasi atning moxiyati, badiiy shakllari va uslublarini ominlar, shoshiqlar esa tushkun kayfiyatimizni koi, aqliy ozuqa bermogliqdir.

Musiqa jonsiz tanaga jon, ruhsiz vujudga ruh bagarb ilmi, adabiyotda farazlar, afsonayu rivoyatlar juda kolib, tabiat hodisalariga, hayvonlarga taqlid qilishdan, yo ilk bor kulib yoxud yiglab izohlaydilar. Ajdodlarimiz musiqani shifo, najot deb bilganlar.


Buyuk olim, dunyo tibbiyotining asoschilaridan biri boTib qonunlarisir kuchiga baho berib, goriflaydi: dakning vujudi chiniqishi uchun ikki narsa zarur: biri uni asta qimirlatib tebratish, ikkinchisi onaning qoi (allasi). Birinchisi bolaning tanasiga, ikkinchisi-ruhiga tegishlidirrni borasida koi, jism va ruhni muolaja qilish usullaridan bonaviy tarbiyaning muhim yolumki, bobokalonimiz Amir Temur qaysi o shoirlar, qatorida ulkan sanz davlatining poytaxti Samarqandga olib kelar, shu yozining ini dunyoning eng buyuk shahriga aylantirishga harakat qilgan edi. , deb nomlangan musiqiy kitoblar yozgan MarogSharqiyyaminga o musiqiy ustodlar ham shu keltirilganlardan edilar.
Amir Temurning nabirasi bobek saltanatidan sogoatlarchiriladi. Husayn Boyqaro ham Alisher Navoiyning himoyalari ostida chigatoy musiqasining Hirotda qurila boshlaydi. Hirotda Alisher Navoiy eng buyuk musiqiy ustodlarni, eng istez tarbiyasiga oladi. Ulardan Xoja Yusuf Burhon (A.Navoiyning musiqa ustozi), Usta Shodiy, uning shogirdi usmonli musiqashunoslaridan Zaynobiddin, Ustod Abdulqosim, andijonlik Mavlono Yusuf Badiorachi, mehtar Ahmad nogijjakiy, Qulmuhammad Shayx Noyiy, Husayn Udiylar u zamonning ulugtibor bergan. Ularning mazi degan kitobida ustod Qulmuhammadning shogirdlik vaqtida juda isterganib, yaxshi chalgylaydir-da, musiqiyda uning nazariy mart buyuk ustodga toanini risolalarni fanni taidan yararliq topmagng Mullo Jomiydan soanini xabar beradir (Abdurauf Fitrat zbek klassik musiqasi va uning tarixirganilgan va bizgacha ajoyib kitoblar, risolalar, asarlar kabi kozbekiston davlat konservatoriyasi, Oat institutiiq bolalar musiqa va sanat k, Abdulla Qodiriy nomidagi Toshkent davlat madaniyat instituti, Oatshunoslik ilmiy-malakaviy ish institutlarida ham bu jarayon davom etib kelmoqda.




II. Xalq musiqa folklori har qanday xalq ijodi kabi mehnatkashlarning fikri, orzu-umidlari, ularning turmush tarzi, ahloqi, soSTial va milliy ozodlik uchun kurashining ifodasi sifatida gavdalanadi. Xalq musiqasining mavzu jihatidan keng qamrovligi, janrlarga boyligi va hayotda tutgan olum vaqt va mashiq-ashulalar va kuylar. Bular oilaviy marosim qoshiqlari, ayollar va boshqa turli tomosha kabi marosimlarda ijro etiladigan kuylardir.




2. Istalgan vaqt va har qanday sharoitda, yashiq va cholgzbek xalqining anshiq (tor malmasin baribir turli mulohazalarga muxtojdir. Mavjud janrlarning har biri olum vaqt sharoit bilan bogshik janrlarining mavzui olik bozan uchrab turadigan chetlashishlar, lirik oyliklar doirasida boy marosim qolayotgan marosimning koshiq tor diapazon asosida, ikki qismli boriy misrani olumki - larning yoziga xos variantlar ham mavjuddir. (Toshkent, Fargzining tuzilishi, tartibi, ohang xarakteri, emoSTional talik qolaroq marsiya, yigqlovlar uchun badiha tarzida rivoj va metroritmik erkinlik xarakterli janrlar ham uchraydi. Ular , deb ataluvchi marosim bilan bogzbek musiqa folklorida mehnat qorin egallaydi. Garchi ular mehnat jarayoni bilan xarakterlansada, lirik o
MaydaYoziYorg, hayvonlarni sogXoshChiray-chirayla oladi.

Xalq ijodida termalar ham malib, kogproq boinlarni uchratish ham mumkin.


Mavzuyimizning diqqat markazida turgan shiqqo kichik diapazonli kuylardan tashkil topgan. Barmoq vaznidagi poetik matn toriy misraga tugal melodik tuzilma moslashtirilgan boshiq keng tarqalgan janrlardan boz mazmunining xilma-xilligi, koziga xoslikni belgilaydi.





Qoshiqda har bir misradan soz va shuningdek har bir navbatdagi banddan (yoki uning yarmidan) keyin keladigan naqoratlarni ham juda qoshiq musiqali poetik asoslarining kolsada xarakterlidir.




Lapar - raqsbop kuyga ega bopincha oshiqchi orlardan tashkil topadi.






Bunga misol sifatida yigit va qiz olishi ham mumkin. Bunday hollarda tekstning ikkinchi (javob) bandi qorligida yakka ijrochi aytadigan qolsada ikki turi qoz kuyining raqsbopligi bilan farqlanadi.




Nazorat savollari:



  1. Madaniy hayotimizda musiqa qanday axamiyatga ega?




  2. Barkamol insonni shakllantirishda musiqa oqituvchisining oldiga qanday qoqituvchisining maktab hayotida tutgan oziga xos xususiyatlari va mazmuni nimadan iborat?



http://fayllar.org

Download 11.05 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling