dil

Massiv elementlarini tartiblash M assivlar haqidagi m asalalar ichida eng ko ‘p uchraydigani bu  uning elementlarini o ‘sish yoki kamayish tartibida tartiblash masa-  lasidir. Bu muammoni hal qilishning usullari k o ‘p b o ‘lib, ulardan  birortasini boshqasidan ustun q o ‘yib bo ‘lmaydi. Har bir usul element­ lar joy lashuviga k o ‘ra boshqasidan yaxshi b o ‘lishi mumkin. 1-usul. A[l\N ] massiv elementlarini o ‘sish tartibida tartiblash  talab qilingan bo‘lsin. Berilgan massiv elementlari ichidan eng kichigini topib, uning  o ‘m i 1-element bilan almashtiriladi. Shu bilan 1-element tartiblandi.  Endi 2-element tartiblanadi. Buning uchun qolgan elementlar ichi­ dan eng kichigi topilib, uning o ‘mi 2-element bilan almashtiriladi  va hokazo. Bu jarayon N -1 marta takrorlanganda tartiblash ham  tugaydi. Bu usul uchun kod quyidagicha yoziladi: # include   int mainQ { int min, a, j, k; int i; int b [ 10]={56, 88, 75, 65, 78, 82, 79, 81, 68, 72};  f o r (i=0; i<=8; i+ + ) {  m in=b[i]; k=I; f o r ( j= i+ l; j< = 9 ; j + + ) if (b[j]< b=""><> a= b[i]; b[i]=b[k]; b[k]=a;j f o r (i=0; i<=9; i+ +) c o u t « b [ i ] « ” , “; return 0; } Bu usul eng kichik elementni chiqarish usuli deyiladi. 2-usul. Ko ‘piksim on usul. Bu usulning asosiy g ‘oyasi yengil  elementlarni yuzaga chiqarishdan iborat bo"lib, xuddi suv ichidan chi-  qayotgan pufakchalam i eslatadi. Yengil elementlar “vazni” darajasida 94 borgan sari yuqorilab boradi. Buning ucliun birinchi elementdan  boshlab, hamma elementlari o ‘z yonida turgan element bilan taqqos-  lanadi. Agar a[i] > a[i + 1] bo ‘lsa, u holda bu elementlar o ‘mi o ‘zaro  almashtiriladi. Tekshirish yana boshidan boshlanadi. # include < io stream .h >   int mainQ { int a, i, k; int b [1 0 ]= {5 6 , 88, 75, 65, 78, 82, 79, 81, 68, 72};  f o r (i= 0 ; i< = 8 ; i+ + ) i f ( b [ i ] > b [ i + l j ) { a = b [ij; b [ i] = b [ i + l] ; b [ i + l ] = a ; i = - l ;}  f o r (i= 0 ; i < —9; i+ + )   c o u t « b [ i ] «   return 0;  i  j Massivlardan satrlarni qayta ishlashda foydalanish Biz yuqorida massivlardan satrlarni ham qayta ishlash uchun  foydalanish mumkinligi haqida fikr bildirgan edik. Buning uchun biz-  ga belgili tipdagi massivlar qo ‘l keladi. Belgili massivlami ikki xil usulda e ’lon qilish mumkin: a) char satr[] = “first b) char sa tr[5 ]= { f \ 7 V ‘s ‘t \ 0 ’}; C++ tilida a-usul bilan e ’lon qilingan m assiv elementlarining  soni k o ’rsatilmagan bo ‘lsa ham qiymatidagi belgilar sonidan kelib  chiqqan holda satr massivini 6 elementli deb qabul qilinadi. Oxirgi  elementni C++ tili to ‘g ‘ridan-to‘g ‘ri nol element (\0) sifatida tan oladi  va u satm ing tugaganligini anglatadi. Satrlarni ifodalovchi barcha  belgili m assivlar ana shu belgi bilan tugashi shart. Satr (yoki matn) belgili m assiv 1oo‘lgani uchun uning alohida  elementlariga sonli massivlardagi kabi indekslardan foydalangan hol­ da murojaat qilish mumkin. Masalan, yuqoridagi misollarda satr[0]  element uf  harfiga, satr[6 ] esa nol elementga (“\0”) mos keladi. Shuningdek, satrli m a’lumotlami cin operatori yordamida  klaviatura orqali ham kiritish mumkin. Masalan, char satr[20]; buyrug’i uzunligi 20 ta, eng yuqori indeksi 19 b o lg an belgili massivni  e ’lon qiladi. Unga klaviatura orqali qiymat berish uchun c in » s a t r ; buyrug’idan foydalanish mumkin. Kompyuter bu buyruqqa javoban  klaviaturadan kiritilgan satming oxiriga “\0” belgisini qo‘shib o ‘qiydi.  Shuni yoddan chiqarmaslik kerakki, klaviaturadan kiritilgan bu satr-  ning uzunligi 20 dan kichik bo’lishi mumkin, aks holda, dastumi  bajarish vaqtida xatolik yuzaga keladi. Belgili massiv elementlarini cout yordamida ekranga chiqarish  ham mumkin.