4-Ma’ruza: Operatsion tizim xotira boshqaruvi va xavfsizligi

4-Ma’ruza: Operatsion tizim xotira boshqaruvi va xavfsizligi

Xotira boshqaruvi – bu tizimni umumiy samaradorligini optimizatsiyasi uchun ishga tushurilgan turli dasturlar tomonidan bloklar kabi ma‘lum bo‘lgan qismlarning belgilash, kompyuter xotirasini kordinatsiyasi va jarayonlar boshqaruvidir.
Bu asosiy xotirani boshqaradigan OT ning eng muhim funksiyasidir. Bu jarayonlarga asosiy xotira va disk orasida oldinga va orqaga ko‘chishga yordam beradi. Bu OT ga xotira qaysidir jarayonga ajratilganmi yoki bo‘shmi bundan qat’iy nazar xotirani har br sohasini kuzatish imkoniyatini beradi.
Xotira boshqaruvidan foydalanish sabablari
Bu qaysi protsessor qaysi vaqtda qancha xotira olishi kerakligini belgilaydigan jarayonlarga qancha xotira ajratilishi kerakligini tekshirish imkoniyatini beradi
Inventar bo‘sh bo‘lganda yoki taqsimlanmaganda har doim kuzatadi. Status u bo‘yicha yangilanadi.
Xotira to‘liq foydalanilishi uchun dasturlarni xotiraga joylaydi.
Ilova dasturlari uchun joy ajratadi.
Bu ilovalar bir-biriga xalaqit qilmasligi lozim.
Turli jarayonlarni bir-biridan himoyalaydi.
Operatsion tizimning xususiyatlariga u yo‘naltirilgan uskuna bevosita ta‘sir qiladi. Uskunalar turiga ko‘ra shaxsiy kompyuterlarning operatsion tizimlari, minikompyuterlar, meynfreymlar, klasterlar va kompyuter tarmoqlari farqlanadi. Sanab o‘tilgan kompyuter turlari orasida bir protsessorli ham, ko‘p protsessorli ham bo‘lishi mumkin. Har qanday holatda, apparatning o‘ziga xos xususiyatlari, qoida tariqasida, operatsion tizimlarning o‘ziga xos xususiyatlarida aks etadi.
Shubhasiz, katta mashinaning operatsion tizimi shaxsiy kompyuterga qaraganda ancha murakkab va funktsionaldir. Shunday qilib, yirik mashinalar OT da bajarilayotgan vazifalar oqimini rejalashtirish funksiyalari, shubhasiz, murakkab ustuvor fanlardan foydalangan holda amalga oshiriladi va shaxsiy kompyuterlar OT ga qaraganda ko‘proq hisoblash quvvatini talab qiladi. Xuddi shu narsa boshqa funktsiyalar uchun ham amal qiladi.
Tarmoq OT o‘z ichiga kompyuterlar o‘rtasida aloqa liniyalari orqali xabarlarni uzatish vositalarini o‘z ichiga oladi, bu mustaqil OTda mutlaqo keraksizdir. Ushbu xabarlarga asoslanib, tarmoq operatsion tizimi tarmoqqa ulangan masofaviy foydalanuvchilar o‘rtasida kompyuter resurslarini almashishni ta‘minlaydi. Xabarlarni uzatish funktsiyalarini qo‘llab-quvvatlash uchun tarmoq operatsion tizimlari IP, IPX, Ethernet va boshqalar kabi mashhur aloqa protokollarini amalga oshiradigan maxsus dasturiy ta‘minot komponentlarini o‘z ichiga oladi.
Ko‘p protsessorli tizimlar operatsion tizimdan maxsus tashkilotni talab qiladi, uning yordamida operatsion tizimning o‘zi, shuningdek, u qo‘llab-quvvatlaydigan ilovalar tizimning alohida protsessorlari tomonidan parallel ravishda bajarilishi mumkin. OTning alohida qismlarining parallel ishlashi OT ishlab chiquvchilari uchun qo‘shimcha muammolarni keltirib chiqaradi, chunki bu holda individual jarayonlarning umumiy tizim jadvallariga izchil kirishini ta‘minlash, irqlarning ta‘sirini va asinxron ishning boshqa kiruvchi oqibatlarini bartaraf etish ancha qiyinlashadi.
Klaster operatsion tizimlari uchun boshqa talablar qo‘llaniladi. Klaster umumiy ilovalarni bajarish uchun birgalikda ishlaydigan va foydalanuvchiga yagona tizim sifatida ko‘rinadigan bir nechta hisoblash tizimlarining erkin bog‘langan to‘plamidir. Maxsus apparat vositalari bilan bir qatorda, klaster tizimlarining ishlashi uchun operatsion tizimdan dasturiy ta‘minotni qo‘llab-quvvatlash ham talab qilinadi, bu asosan umumiy resurslarga kirishni sinxronlashtirish, nosozliklarni aniqlash va tizimni dinamik qayta konfiguratsiyaga qisqartiriladi. Klaster texnologiyalari sohasidagi birinchi ishlanmalardan biri Digital EquIPment kompaniyasining VAX kompyuterlariga asoslangan yechimlari bo‘ldi. Yaqinda kompaniya Microsoft bilan Windows NT yordamida klaster texnologiyasini ishlab chiqish bo‘yicha shartnoma tuzdi. Bir nechta kompaniyalar Unix mashinalariga asoslangan klasterlarni taklif qilishadi.
Uskuna platformasining o‘ziga xos turiga mo‘ljallangan operatsion tizimlarga qo‘shimcha ravishda, mobil OS deb ataladigan kompyuter turidan boshqa kompyuter turiga osongina ko‘chirish uchun maxsus ishlab chiqilgan operatsion tizimlar mavjud. Bunday OTning eng yorqin misoli mashhur Unix tizimidir. Ushbu tizimlarda apparatga bog‘liq joylar ehtiyotkorlik bilan lokalizatsiya qilinadi, shunda faqat tizim yangi platformaga o‘tkazilganda ularning ustiga yoziladi. OTning qolgan qismini portlashni osonlashtiradigan vosita uni mashinadan mustaqil ravishda yozishdir operatsion tizimlarni dasturlash uchun ishlab chiqilgan C kabi qaram til.