4-маруза. Товар пул муносабатлари

ТОШКЕНТ МОЛИЯ ИНСТИТУТИ

Хушвактова Дурдона

9-МАВЗУ: ИҚТИСОДИЁТДА ТОВАР ВА ПУЛ
3.Пулнинг келиб чиқиши, моҳияти ва вазифалари
2. Товар ва унинг хусусиятлари
1.Ижтимоий хўжалик шакллари ва уларнинг ривожланиши
Режа:
Ижтимоий хўжалик — инсоният жамияти тараққиётининг алоҳида узоқ даврлари давомида ишлаб чиқаришнинг мақсадини анча тўлиқ ифодалаб қоладиган, барқарор умумий белгиларга эга бўлган ва ривожланишида маълум бир қонуниятларга асосланган хўжалик юритишнинг барқарор турларидир.
Ижтимоий хўжалик шакллари ва уларнинг белгилари
Ижтимоий хўжалик шакллари
Натурал хўжалик — бунда маҳсулот ишлаб чиқарувчиларнинг ўз истеъмолини қондириш ва ички хўжалик эҳтиёжлари учун ишлаб чиқарилади.
Товар хўжалиги — бунда маҳсулот бозор учун, айрибошлаш орқали ўтиб, бошқаларнинг эҳтиёжларини қондириш мақсадини кўзлаб ишлаб чиқарилади.
ишчи кучининг ҳаракатчанлиги чекланган.
меҳнат тор доирада ижтимоий характерга эга бўлган;
ишлаб чиқариш билан истеъмол ўзаро мос келиб, бевосита хўжалик ичида бир-бири билан богланган;
ишлаб чиқариш биқиқ характерга эга бўлиб, ишлаб чиқарувчиларнинг ўз эҳтиёжларини қондиришга бўйсиндирилган;
меҳнат тақсимоти етарлича ривожланмаган;
Натурал хўжалик белгилари:
Хусусий мулкнинг пайдо бўлиши ишлаб чиқарувчиларнинг алоҳидалашувини тақоза қилиб қўйган.
Ижтимоий меҳнат тақсимоти — бу меҳнатнинг бир туридан бошқа турларининг ажралиб чиқиши, яъни ишлаб чиқарувчиларнинг бирон - бир маҳсулот турини ишлаб чиқаришга ихтисослашувидир.
маҳсулотларнинг бозор учун эркин айрибошлаш мақсадида ишлаб чиқарилиши.
ижтимоий меҳнат тақсимотининг мавжуд бўлиши; ишлаб чиқарувчиларнинг мулк эгаси сифатида бир-биридан алоҳидалашуви;
Товар хўжалигининг белгилари:

• Товар деб, айирбошлаш учун яратилган ва маълум бир нафлиликка эга бўлган маҳсулотга айтилади.

• Маҳсулотнинг захираларда турган, ички истеъмол учун фойдаланиладигаи ва қайтадан ишлаб чиқаришга жалб қилинадиган қисми товарга айланмайди. Товарнинг хусусиятлари

• Алмашув қийматига эга — бу бир товар бошқасига муайян миқдорий нисбатларда айирболанишида намоён бўлади

• Нафлиликка эга — бу товарларнинг кишиларнинг бирор -бир эҳтиёжини қондиришида куринади.

Товар ва унинг хусусиятлари