5-”G” sinf o’quvchisi sadriddinov javohirning tarix fanida tayyorlagan loyiha ishi tarix fani nimani o’rganadi?

5-”G” SINF O’QUVCHISI SADRIDDINOV JAVOHIRNING TARIX FANIDA TAYYORLAGAN LOYIHA ISHI

TARIX FANI NIMANI O’RGANADI?

• «Tarix» arabcha so‘z bo‘lib, «o‘tmish», «o‘tgan voqealar haqida hikoya» degan ma’nolarni anglatadi
• Tarixiy manba tarixdan ma’lumot beruvchi barcha tarixiy narsalar va yozib qoldirilgan turli xil hujjatlar hamda kitoblardir.
• Yozma manbalar. Yozma manbalar tarixiy manbalarning muhim va asosiy turidir.

ILK 1-KALENDAR

• Yil – Yerning Quyosh atrofida bir marta aylanib chiqishi uchun ketadigan vaqt o‘lchov birligi. Unga ko‘ra, bir yil 365 kunga, har to‘rt yilda esa bir marta 366 kunga teng bo‘lib keladi.

GRIGORIY KALENDARI.

Bu xavfni bartaraf etish maqsadida Rim papasi
Grigoriy XIII boshchiligida yangi kalendar joriy etildi. U yuqorida
ta’kidlanganidek, «Grigorian kalendari» deb ataldi. Bu kalendarni joriy etganlar taklifi bilan 1582-yilning 4-oktabr kuni nihoyasiga yetgach birdaniga 15-oktabrga o‘tildi, ya’ni o‘rtadagi 10 kun tashlab yuborildi.1-Yuliy kalendari bo‘yicha yil hisobida vujudga kelgan 10 kunlik farq shu yo‘l bilan barham topdi. Bahorgi tengkunlik yana 21-martga to‘g‘ri keladigan bo‘ldi.Avvalgi xatolik yana takrorlanmasligi uchun fevral oyining har400 yilda 100 marta o‘rniga 97 marta 29 kun, har 400 yilida 300 marta emas, 303 marta 28 kun bo‘lib kelishi belgilab qo‘yildi.

XRONOLOGIYA HAQIDA.

«Xronologiya» so‘zi yunoncha (grekcha) «xronos» – vaqt va «logos» –
fan so‘zlari birikmasidan iborat bo‘lib, tarixiy voqea va hodisalar ro‘y bergan vaqtni aniqlovchi fandir.

DUNYO XARITASI TARIXI.

Globus – lotincha so‘z bo‘lib, o‘zbek
tilida «shar» degan ma’noni anglatadi. Globusda yer yuzasi juda kichraytirilgan holda tasvirlanadi. Buyuk bobomiz Abu Rayhon Beruniy o‘z davri uchun ancha mukammal globus yaratishga erishdi.

YOZUV INSONIYATNING BUYUK KASHFIYOTI

Yer yuzida ilk yozuv belgilari
dastlab Osiyo va Shimoliy Afrika (qadimgi Misr) xalqlari
tomonidan yaratilgan.
O‘tmish tarix, odamlar yaratgan hayotiy tajriba va bilimlar, kashfiyotlar ajdodlardan avlodlarga yozuv orqali yetib keldi.