8 Mavzu
Ishlab chiqarishda elektr xavfsizlik asoslari.
Reja
1.Ishlab chiqarishda elektr xavfsizlik asoslari.
2.Elektr tokidan muhofazalanish usullari.
3.Yerga ulab muhofazalanish tadbirlari.
4.Inson tanasiga elekrt tokiga ko`rsatayogan qarshiligi.
Ishlab chiqarishda elektr xavfsizlik asoslari
Umumiy ma’lumot
Zamonaviy ishlab chiqarish elektr toki qo‘llanilishi bilan chambarchas bog‘liq.
Elektr toki mehnatni engillashtirish bilan bir vaqtda odamlar sog‘ligi va hayoti
uchun katta xavf manbai hamdir. Boshqa xavf manbalardan farqli, ularoq elektr
toki xavfini masofadan, o‘lchash asboblarisiz aniqlab bo‘lmaydi.
Elektr tokidan jarohatlanish quyidagi har xil sharoitlarda sodir bo‘lishi mumkin:
1.
Izolyatsiyasi ishdan chiqqan o‘tkazgichlar yoki ochiq tok uzatish qismlarga
tekkanda;
2.
YOy orqali elektr toki ta’siridan;
3.
Tasodifan kuchlanish ostida bo‘lgan uskunalarning metall qismlaridan;
4.
Katta o‘lchamdagi mashinalarni elektr uzatish tarmoqlariga ruxsat etilmagan
yaqinlikda joylashgan (avtokranlar, g‘alla kombaynlari) va boshqa shunga
o‘xshash hollarda.
Statik ma’lumotlardan ma’lumki, elektr tokidan jarohatlanganlar ichida kishilarning
ko‘pchiligi elektrotexnik kasbga ega bo‘lmagan odamlardir.
Ishlab chiqarishda
elektr tokidan jarohatlanishlarni tekshirish shu narsani ko‘rsatadiki ko‘pchilik
baxtsiz voqealar elektr uskunasi bilan ishlashga o‘qimagan, elektr xavfsizligi haqida
ma’lumoti
yo‘q
ishchilarni
ishlatish
natijasida
sodir
bo‘ladi.
Elektr xavfsizligi - bu odamlarni elektr tokining
elektr yoyining,
elektromagnit
maydon va statik elektr zaryadlarining zararli va xavfli ta’sirlaridan
himoyasini
ta’minlovchi vositalar, texnik hamda tashkiliy tadbirlar sistemasidir.
