Aleksandrovich Semyonov

Aleksandr Aleksandrovich Semyonov (1873.16.9, Tambov gubernyasi — 1958.16.11, Toshkent) — tarixchi, sharqshunos. Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi muxbir aʼzosi (1943), Oʻzbekiston (1944)da xizmat koʻrsatgan fan va texnika arbobi, Tojikiston (1946)da xizmat koʻrsatgan fan arbobi, Tojikiston Fanlar akademiyasi akademik (1951), tarix fanlari doktori (1942), professor.
Tambov oʻqituvchilar seminariyasini (1894)ni, Lazarev Sharq tillar institutini tugatgan (1900). S. Zakaspiy viloyati statistika koʻmitasi kotibi (1900—06), Turkiston Ulka bosh boshqarmasi boshligʻi (1906— 08), Turkiston general-gubernatorligi qabulxonasida boshliq oʻrinbosari (1908—11), general-gubernator qoshida diplomat (1911—16), Rossiyaning Buxorodagi rezident-maslahatchisi (1917—18). 1919-yilda Oʻrta Osiyo universitetida, soʻngra Turkiston Sharqshunoslik institutida oʻqituvchi. Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi Sharqshunoslik instituti (1943—51)da ilmiy xodim, shu institut direktori (1943—48), Tojikiston Fanlar akademiyasi Tarix, arxeologiya va etnofafiya instituti direktori (1951—58). Toshkentda ochilgan universitet tashkilotchilaridan biri. Turkiston arxeologiya yodgorliklarini va yozma manbalarini oʻrgangan va qator tarixiy asarlarni rus tiliga tarjima qilib, chop ettirgan. S.ning ilmiy ishlari Xuroson, Movarounnahr, Hindiston tarixi, eti. si, arxeologiyasiga bagishlangan. S. 15-a. tarixi, Navoiy, Jomiy, Darvesh Ali Changiyning hayoti va ijodiga bagashlangan asarlar muallifi.
A.A. Semenov sharq qoʻlyozma manbalarini (asosan fors-tojik) eng yirik biluvchisi va Oʻrta Osiyoda islom, xususan, ismoiliylar tarixi boʻyicha atoqli mutaxassis edi. Akademik I.Yu.Krachkovskiyning taʼkidlashicha, A.A.Semenovning asarlari “islomshunoslikka oid ulkan materiallarni qoʻllashga olib keldi. Uning O‘rta Osiyo qo‘lyozmalari, xususan, arab qo‘lyozmalarining rivojlanishi bilan bog‘liq asarlari bizda mutlaqo alohida o‘rin tutadi.

A. A. Semenov Oʻrta Osiyo tarixiy oʻtmishining, asosan oʻrta asrlar davrining muhim masalalariga bagʻishlangan koʻplab nashrlar muallifi – “Somoniylarning kelib chiqishi masalasiga”, “Shimoliy shaharlarning etnik va sinfiy tarkibi toʻgʻrisida”. Miloddan avvalgi XII asrda Xorazmshohlar imperiyasi”, “O‘zbeklarning kelib chiqishi va tarkibi masalasiga Shayboniyxon”, “Birinchi shayboniylar va Moverannahr uchun kurash (XVI asr)”, “Shayboniyxon va uning zabt etilishi. temuriylar saltanati (XV-XVI asrlar)”, “Sulton Husayn-Mirzo (1469-1566) iqtisodiy imperiyasi haqida ba’zi ma’lumotlar” va boshqalar.

Vladimir Aleksandrovich Gordlevskiy (1876 yil 25 sentyabr [7 oktyabr], Sveaborg — 1956 yil 10 sentyabr [1], Moskva [1]) — sovet sharqshunos-turkologi, turkiy til, adabiyot, folklor va Turkiya tarixi boʻyicha mutaxassis. Filologiya fanlari doktori, professor.