Amaliy mashg‘ulot №13 13-Mavzu: Yo’l harakati qoidalari. I. Ishning maqsadi

---

AMALIY MASHG‘ULOT № 13 
 
13-Mavzu: Yo’l harakati qoidalari.
 
I. Ishning maqsadi:  Maхsus transport vositalarining imtiyozlarini, harakatni 
tartibga solish, ishoralarni bеrish va harakatlanish tartibini o‘rganish hamda tahlil 
qilish. 
II. Jihozlar va adabiyotlar: 
1. Notebook va videoproyektor. 
2. Ko‘rgazmali vositalar. 
3. Uslubiy ko‘rsatma. 
III. Umumiy ma’lumotlar: Relssis transport vositalarining yo‘lning qatnov 
qismida bo‘laklar bo‘yicha munosib joylashuvi yo‘lning o‘tkazish qobiliyatini 
yuqorilashishini ta’minlaydi. Relssis transport vositalarining harakatlanadigan
bo‘laklar soni chiziqlar yoki 5.8.1. 
, 5.8.2. 
, 5.8.7. 
, 5.8.8. 
yo‘l belgilari bo‘lmasa, haydovchilar yo‘l bo‘laklarini o‘zlari, qatnov qismining 
kengligini, transport vositalari orasidagi zarur yonlama oraliq masofani va ularning
gabarit o‘lchamlarini hisobga olgan holda aniqlaydilar. Bunda harakat ikki 
tomonlama bo‘lgan yo‘l qatnov qismining chap tomondagi yarmi qarama-qarshi 
yo‘nalishda harakatlanish uchun mo‘ljallangan deb hisoblanadi. 
Shuni ta’kidlash kerakki, harakatlanish bo‘lagi transport vositalarining bir 
qator bo‘lib (ikki g‘ildirakli mototsikllardan tashqari) harakatlanish uchun 
mo‘ljallangan, uning eni Davlat na’munasi (GOST-13508-75)ga ko‘ra yo‘lning 
toifasiga qarab 2.5-4.0 metr kenglikda belgilangan.
 

 
Reversiv harakatlanishli yo‘lga burilayotgan transport vositalari qatnov 
qismlari kesishmasidan chiqishda chetki o‘ng bo‘lakni egallashi kerak. Haydovchiga 
shu yo‘nalishdagi boshqa bo‘laklarda ham harakatlanishga ruxsat berilganligiga 
ishonch xosil qilgandan keyingina qayta tizilishga ruxsat etiladi. 
Bir vaqtning o‘zida ikki va undan ortiq sekinyurar transport vositalarini quvib 
o‘tish har doim ham xavfsiz bo‘lavermaydi. Shuning uchun quvib o‘tilayotgan 
transport vositasi haydovchisi quvib o‘tayotgan haydovchiga imkon berishi kerak. 

---

IV. Amaliy qism: 
1. Yo‘lning qatnov qismida transport vositalarining joylashishini o‘rganish. 
2. Yo‘llarda harakatlanish tartibini o‘rganish. 
V. Hisobot yozish: 
1. Transport vositalarining yo‘lning qatnov qismida joylashuviga ta’rif bering. 
2. Talabalarni ro’yhatga olish jurnalida joylashgan tartib raqami boyicha mos 
ro’yhatdagi ahborot ishora belgilaridan yo’l belgini oling, ushbu yo’l belgiga mos 
amaliyotdan rasmga oling va 5-jadvalga joylanng hamda ta’riflang. 
3. Yuqorida bayon qilingan ko‘rib chiqilgan ishlar yuzasidan internet ma’lumotlarini 
olish. 
Namuna: Talabalarni ro’yhatga olish jurnalida joylashgan tartib raqami №8 bo’lsa 
boyicha mos ro’yhatdagi yo’l belgi 5.8.7 olinadi, ushbu yo’l belgiga mos 
amaliyotdan rasmga olinadi. 
5-jadval. 
T/r Talabalarni ro’yhatga olish jurnalida joylashgan 
tartib raqami boyicha mos ro’yhatdagi yo’l 
belgi va, ushbu yo’l belgiga mos amaliyotdan 
rasm 
Ta’rif 
1. 
"Bo‘laklar 
bo‘yicha 
harakatlanish 
yo‘nalishi" 
Bo‘laklar soni va har biri 
bo‘yicha 
ruxsat 
etilgan 
harakatlanish yo‘nalishi. 
2. 
Ahborot – ishora belgilari hararat 
qatnashchilariga yo‘ldagi harakat 
tartibi hususiyatlati hamda aholi 
yashaydigan 
joylar 
va 
manzillarning joylashuvi haqida 
ma’lumot 
berish 
uchun 
qo‘llaniladi. 
 
IV. Hisobot yozish: 
1. Berilgan to’shiriq yuzasidan hisobot yozish. 
2. Berilgan to’shiriq yuzasidan sharxlar yozish.