Ҳаммаси бир хил аниқликда акс эттирилмайди

---

 
 
 
 
РЕЖА: 
5.1. Диққат ҳақида тушунча,
5.2. Диққатнинг нерв-физиологик асослари 
5.3.Диққат турлари, ихтиёрсиз диққат, ихтиёрий диққат, ихтиёрийдан 
сўнги диққат. 
5.4.Диққатнинг хусусиятлари, шахсда диққат ривожланиши диққатнинг 
психологик асоси ҳақида қисқача хулоса амалий тавсиялар 
Таянч сўз ва иборалар: 
Ориентировка, қўзғатувчи, ихтиёрий, ихтиёрсиз диққат,барқарорлиги, 
тахистаскоп
Одамга ҳар бир дақиқада атроф-муҳитдан жуда кўп нарса ва ҳодисалар 
таъсир этиб туради. Лекин одамга таъсир этаётган бу нарса ва ҳодисаларнинг 
ҳаммаси бир хил аниқликда акс эттирилмайди. Улардан айримлари аниқ яққол 
акс эттирилса, бошқа бирлари шунчаки жуда хира акс эттирилади, ёки 
умуман акс эттирилмайди. Бу эса ана шу одамга таъсир этаётган нарсаларга 
диққатнинг қай даражада қаратилишига боғлиқдир. Демак, диққатимиз 
қаратилган нарса ва ҳодисалар аниқ ва тўла акс эттирилади.
Диққат тушунчасига олимлар томонидан бир қатор таърифлар 
келтирилганлигини таъидлаш мумкин. 
П.И.Иванов томонидан диққат деб- онгни бир нуқтага тўплаб муайян 
бир объектга актив қаратилишга айтилади. 
Ф.Н.Добринин, 
Н.В.Кўзьмина, 
И.В.Страхов, 
М.В.Гамезо, 
Н.Ф.Гоноболин ва бошқаларнинг фикрича, диққатнинг вужудга келиши 
онгнинг бир нуқтага тўпланиши онг доирасининг торайишини билдиради, 
гуёки онг доираси бир мунча тиғизланади. 
Е.Б.Пирогованинг таъкидлашича, томонидан диққат индивиднинг 
ҳиссий, ақлий ёки ҳаракатлантирувчи фаоллиги даражасининг оширилишини 
тақазо этадиган тарзда онгнинг йўналтирилганлиги ва бирор нарсага 
қаратилганлигидир. 
Диққат шундай муҳим жараёндирки, у одамнинг барча фаолиятларида 
албатта иштирок қилади. Энг содда фаолиятдан тортиб энг мураккаб 
фаолиятни ҳам диққатнинг иштирокисиз бажариш мутлақо мумкин эмас. 
Шунинг учун диққатнинг инсон ҳаётидаги роли бениҳоя каттадир.
Жумладан, франстўз олими Кювье гениалликни чидамли диққат деб 
таърифлаши, Ньютоннинг кашфиёт фикрни доимо шу масалага қаратилиш 
жараёни, дейиши, К.Д.Ушинскийнинг «диққат руҳий ҳаётимизнинг шундай 
ягона эшигидирки, онгимизга кирадиган нарсаларнинг барчаси шу эшик 
орқали ўтиб киради» деган фикрлари унинг аҳамиятини билдиради. 
Ҳақиқатдан ҳам диққат эшигидан ташқарида қолган нарса онгимизга етиб 
бормайди.