Atom tuzilishi-1

Atom tuzilishi-1

1. ... elementlarning atom massalari kasr sonlar bilan ifodalanar ekan, demak, massalari turlicha bo'lgan atom-larning o'rtacha qiymati bo'lishi kerak deb hisoblagan?

A) Mendeleyev B) Poling
C) Debemev D) Butlerov

2. Mol nisbati 1:0,8 bo’lgan ⁶⁵Zn izotopi va ^xAl izotopi aralashmasida ruxning massa ulushi 75,18% bo’lsa, 41,9 g shunday aralashma HCl kislotada eritilganda qancha hajm gaz ajraladi?

A) 22,4 B) 23,8 C) 26,88 D) 13,44

3. Barcha zarrachalarning 31% qismi protonlardan iborat bo’lgan kobalt atomiga izoton bo’lgan mis atomining massasini toping?

A) 63 B) 62 C)65 D)66

4. Neytronlar soni barcha zarrachalarning 35 % ini tashkil etadigan noma’lum element izotopi xromning massasi 54 bo’lgan izotopiga isobar bo’lsa, noma’lum elementning protonlar soni qancha? A) 28 B) 26 C) 30 D) 32

5. Tabiiy Ne ning atom massasi 20,2 ga teng bo’lib ²⁰Ne va ²²Ne izotopi aralashmasidair. Shunga ko’ra tabiiy Ne izotopining mol ululushini mos ravishda aniqlang.

A) 90; 10 B) 60; 40 C) 50; 50 D) 55; 45

6. uglerod uchta va kislorod bitta izotopidan qancha is gazi hohil bo’ladi? A) 3 B) 4 C) 5 D)2

7. + x → + +3 ushbu yadro reaksiyasida 129,5mg E hosil bo’lsa, necha (mg) Es parchalangan?.(E va Es o’zaro izoton) A) 152,4 B) 127 C) 101,6 D) 76,2

8. ²³⁵А→¹⁴⁴В + ⁸⁹С + 2¹₀n yadro reakstyasida A elementning izotopi tarkibidagi neytronlar soni В elementi izotopi tarkibidagi neytronlar sonidan 55 taga ko'p, С element izotopi tarkibidagi neytronlar sonidan esa 90 taga ko'p bo'lsa, В element izotopi tarkibidagi neytronlar sonini toping.

A) 87 B) 89 C) 88 D) 86
9.Atomga 2 ta α - zarracha ta'sir ettirilganda 1 ta proton va γ-nur ajraldi, atom massasi esa 17,5% ga, elektronlar soni esa 15% ga ortdi. Hosil bo'lgan element atomini aniqlang.
A) Ca B) V C) Cr D) Ti

10. . ₁₀₀Fm →₈₂Pb +xα + yβ^- 38,4mg Fm izotopi parchalanganda 54,18•10¹⁹ dona electron hosil bo’ladi. Fm izotopidagi neytronlar sonini toping. (Fm atomida neytronlar soni Pb nikidan 30 taga ko’p)

A) 156 B) 256 C) 208 D) 126

11. Tarkibida umumiy zarrachalar soniga nisbatan 30% electron bo’lgan A element izotopiga bitta alfa zarracha ta’sir ettirildi. Natijada proton va neytron soniga teng bo’lgan B element izotopi va bitta neytron hosil bo’ldi. A elementning atom massasini aniqlang.

A) 9 B) 12 C) 7 D)10

12. Ядросида 11 та протон ва 12 та нейтрон бўлган элементни танланг. A) P B) Na C) F D) K

13. Атомларда қуйидаги келтирилган катталиклардан қайсиларининг сони ўзаро тенг бўлади?

1) протонлар; 2) нейтронлар;
3) ядро заряди; 4) электронлар; 5) масса сони;
6) элемент тартиб рақами;
A) 1,2,3,4 B) 3,4,5,6 C) 1,3,4,6 D) 2,4,5,1

14. Атомнинг массаси 13,28 10^-26 кг га тенг. Унинг ядросидаги протонлар сони 35 та эканлиги маълум бўлса, ундаги нейтронлар сонини топинг.

A) 80 B) 45 C) 55 D) 35

15. Қуйидаги ядро реакциясида қайси элемент изотопи ҳосил бўлади?

A) ²²²Rn B) ²³²Th C) ¹⁹⁸Po D) ¹⁹⁴Pb

16. изотопи нейтронлар билан нурлантирилганда протон ва янги элемент изотопи ҳосил бўлди. Бу қайси элемент изотопи?

A) B) C) D)

17. Позитрон ажралиб чиқадиган ядро жараёнларини танланг.

1) нейтроннинг протонга айланишида;
2) протоннинг нейтронга айланишида;
3) протондан α – заррачанинг ҳосил бўлиши;
4) электроннинг ядрога қулашида;
A) 1 B) 4 C) 3,4 D) 2,3

18. қайси заррачалар иштирокидаги ядро реакцияларида ядро заряди ва массаси ўзгаради?

A)p, α B)p, ₊β C)p, n D)n, α

19. Изотопнинг ядро заряди камайиб, массаси ортадиган ядро реакциясини аниқланг.

A)Э + n→₊β+_... B)Э + p→_-β+_...
C)Э + n→p+_... D)Э + p→α+_...

20. Атом ядроси иккита электрон ютиб, иккита позитрон ажратиб чиқарса, қандай ўзгариш содир бўлади?

A)ядро заряди 2 бирликка камаяди
B)ядро заряди 4 бирликка ортади
C)ядро заряди ўзгармайди
D) ядро заряди 4 бирликка камаяди

21. Ma’lumki, Mendeleyev atomlarning xossalarini davriy ravishda takrorlanishini ularning massalari ortib borish tartibida deb tushuntiradi. Keyinchalik element tartib raqami uning yadro zaryadigi teng ekanligini kim fanga kiritgan?

A) N. Bor B) A. Tompson
C) G. Mozli D) E. Rezerford

22. O’zbekistonda yadro reaksiyalarini o’rganish sohasida qaysi olim(lar) ilmiy ishlar olib borishgan?

A) O.Oripov va M.Mo’minov B) A.Zokirov
C) N.Usmonov va I.Parpiyev D) O.Rashidova

23. Eramizdan avvalgi 460-370- yillarda kim tabiatdagi barcha narsalar juda kichik zarrachalar — atomlardan tashkil topganligini bayon qildi.

A) Gassendi B) Gippokrat C) Demokrit
D) Aristotel

24. Markaziy Osiyolik ensiklopedist qaysi olim atomlarning bo‘linishini va atom mayda bo'laklar bilan bo‘shliqlardan iborat ekanligini va ular doirno harakatda bo‘lishini izohlab berdi.

A) Ar-Roziy B) Gaber C) Ibn Sino
D) Abu Rayhon Beruniy
25. Qaysi ajdodimiz atomlarni bo ‘linmaydigan zarrachalar deb qaraydigan olimlarga qarshi o‘z fikrlarini bildirgan va atomlarni bo‘linadigan (lekin cheksiz emas) mayda zarrachalar ekanligini e’tirof etgan.
A) Ar-Roziy B) Gaber C) Ibn Sino
D) Abu Rayhon Beruniy

26. Vodorodning uchta izotopi mavjud deyilganda nima tushuniladi?

1) tabiatdagi vodorod atomlari uch xil massaga ega ekanligi;
2) proton va neytronlar yig‘indisi bilan farq qiladigan uch xil vodorod atomlar bor ekanligi;
3) neytronlar soni bilan farq qiladigan uchta vodorod atomlar bor ekanligi;
4) protonlar soni bilan farq qiladigan uchta vodorod atomlar bor ekanligi;
5) vodorodning har xil agregat holatda bo‘lishi;
6) proton va neytronlar yig‘indisi bilan farq qilmaydigan uch xil vodorod atomlari bor ekanligi.
A) 1, 2, 3, 5 B) 1, 2, 3 C) 2, 3, 4, 6 D) 4, 5, 6

27. Atom yadrolarida neytronlar soni bir xil, ammo protonlar soni bilan farqlanadigan elementlar fanda nima deyiladi. A) izotoplar B) izotonlar C) izobarlar

D) izoelektronlar

28. Radioaktivlik hodisasi deb nimaga aytiladi?

A) Kimyoviy elementlarning beqaror izotoplari yadrolaridan bir xil zarrachalar va nurlar chiqarib boshqa xil yadroga aylanishi
B) Kimyoviy elementlarning beqaror izotoplari yadrolaridan turli zarrachalar va nurlar chiqarib boshqa xil yadroga aylanishi
C) Kimyoviy elementlarning barqaror izotoplari yadrolaridan turli zarrachalar va nurlar chiqarib boshqa xil yadroga aylanishi
D) Kimyoviy elementlarning baqaror izotoplari yadrolaridan bir xil zarrachalar va nurlar chiqarib boshqa xil yadroga aylanishi

29. Qanday yemirilish natijasida element atomi yadrosidag'i neytron protonga aylanadi, Natijada elementning yadro massasi o‘zgarmasdan zaryadi bir birlikka ortadi.

A) alfa B) betta C) gamma D) pozitron

30. Qanday zarracha massasi elektron massasi bilan bir xil, zaryadi son jihatdan elektron zaryadiga teng, ishorasi qarama-qarshi bo‘lgan zarracha hisoblanadi?

A) rentgen B) betta C) gamma D) pozitron

31. A. Bekkerel qaysi nurlarni elektronlar oqimi ekanligini isbotladi.

A) alfa B) betta C) gamma D) pozitron
32. Elektron yadrodagi proton bilan birikib neytronga aylanishi bilan yuz beradigan yemirilish nima?
A) Elektronning yadroga qulashi natijasida yemirilish.
B) Elektronning yadrodan chiqish natijasida yemirilish
C) Pozitronning yadroga qulashi natijasida yemirilish
D) element atomi yadrosidag'i neytron protonga aylanish

33. қуйидаги ифоданинг етмаган қисмини топинг: Изотопларнинг физик хоссалари қисман фарқ қилади, уларнинг кимёвий хоссалари эса бир хил, чунки уларнинг кимёвий хоссалари _... билан ифодаланади.

A)нейтронлар сони ва атомнинг электрон B)ядро массаси ва атомнинг электрон
C) ядро заряди ва атомнинг электрон тузилиши
D)нуклонлар сонининг йиғиндиси ва

34. Элементнинг изотопи атмосферанинг юқори қатламларида азот атоми ядросини коинот нурлари таркибига кирувчи нейтронлар билан бомбардимон қилганда ҳосил бўлса ва шу реакцияда протонлар ажралиб чиқиши маълум бўлса, шу изотопни аниқланг. Шу изотоп органик табиатга эга бўлган предметларнинг ёшини аниқлаш учун ишлатилади.

A)₇¹⁴N B)₆¹²C C)₆¹³C D)₆¹⁴C

35. Atomni proton-neytron nazariyasini kimlar kashf qilgan? 1)Rezerford 2)Bor 3)Ivanenko 4)Gapon

A) 1,2 B) 3,4 C) 1,2,3,4 D) 1,3,4

36. Birinchi yadro reaksiyalarida qaysi element atomlari bo’lgan(qatnashgan va hosil bo’lgan)?

A) H; He B) N; O C) N, He D) C, He