Brauzerlar va ularning turlari
Download 1.73 Mb. Pdf ko'rish
|
Brauzerlar va ularning turlari
|
Brauzerlar va ularning turlari. Reja I. Kirish 1 . Mashhur brauzerlar II. Asosiy qism 2.1 Tekstli brauzerlar 2.2 Oflayn brauzerlar 2.3 Internet Explorer, Opera va boshqa brauzerlar bilan tanishish. Internet tarmog’ida qidiruvni tashkil etish. III. Xulosa. IV.Foydali adabiyotlar. Veb yorituvchi yoki bráuzer (ingl. Web browserdan) — qidirish, veb- saytlarni koʻrib chiqish (asosan WWWdan), ular bilan ishlash, kiritish va bir sahifadan ikkinchisiga oʻtish uchun moʻlgalllangam programma taʼminoti. Mashhur brauzerlar Mozilla Firefox Opera Flock Internet Explorer Maxthon — Internet Explorer asosida yaratilgan Safari — Konqueror kodiga asoslangan Google Chrome - Google shirkatining brauzeri Unchalik mashhur boʻlmagan brauzerlar Netscape Navigator KonquerorGaleonEpiphany Kazehakase Charon Arachne K-Meleon slimbrowser Tekstli brauzerlar Lynx Links W3M Netrik Elinks Internet Browser Oflayn brauzerlar HTTrack Offline Explorer Teleport Pro WebZip Mobil telefonlar uchun Opera Mini - oʻzining safida absolyut lider [1] . Opera. Opera - bu Oslodagi Opera Software (Norvegiya) kompaniyasi tomonidan yaratilgan kichikkina va oddiygina brauzer. Bu brauzer juda kam vaqt ichida yuklanadi va disk hajmiga minimal talablar qo’yadi. ning afzalligi HTML standartlariga to’liq Opera mos kelishidir. Ancha obro’li brauzerlar o’tkazib yuboradigan teglarni yozishdagi noaniqliklar (masalan, yopuvchi teglarni qoldirib ketish, noto’g’ri o’rnatish va h.k.) bu brauzerda to’g’ri aks etmaydi. Opera ni 5.0 Java, kaskadli stillar jadvallari va DHTML qo’llab-quvvatlaydi. Opera foydalanishning tezligi bo’yicha birinchi o’rinlarda turmasa-da, ko’pchilik ishlab chiquvchilar kodning to’g’riligiga amin bo’lish uchun o’z saytlarini da tekshirishni davom ettirmoqdalar. Internet Explorer brauzeri interfeysi va u bilan ishlash Dastavval mavzu bo’yicha tayanch tushunchalarni keltiramiz: SITE yoki WEB-SITE. Veb-sayt ko’plab veb-sahifalarni va giperbog’liqliklarni o’zida mujassamlashtirgan veb-hujjat. Browse (Brauze) – biror veb-sahifadagi giperbog’lanishlarni ochib ko’rish hamda ma’lumotlar bilan tanishish va ularni o’rganish jarayoni. Biror veb- sahifada uni amalga oshirish shu sahifani yoki biror axborotni qidirish amaliga teskari amal deb ham tushunish mumkin, ya’ni kalitli so’zlarni biror veb-sayt yoki sahifaga kiritish kerak bo’ladi. Broq “browse” amali orqali esa aksincha, shu sayt yoki sahifadagi qaysi so’zlar kerakli ma’lumotlarni o’zida mujassam etganligini topish kerak bo’ladi. Shuning uchun ma’lumotlarni topishda qidiruv o’tkazish “browse” amaliga nisbatan qulayroq hisoblanadi. WWWdan axborot manba´i sifatida , matnli ma´lumotlar uchun esa HTML - format va qidiruvni amalga oshirishda esa indeks yaratishdan foydalanadi.So´rovnimani interpretasiya qilish ko´pincha sodda sintaksisga asoslanga holda amalga oshiriladi. Eng yirik qidiruv tizimi hosoblanmish , Yahoo Search va Microsoft Live Search mana shu uslubda ishlaydi. Natijani ko´rsatish Qidiruv natijasi ko´rsatadigan sahifa ko´pgina qidiruv tizimlari tomonidan ikkiga: tabiiy ro´yxat va homiylar linklariga ajratiladi. Homiylar linklari to´lov asosida qidiruv indeksiga kiritilgan bo´lsa, tabiiy ro´yxatda qidirilayotgan kalit-so´z qatnashgan bo´lsagina ko´rsatiladi.Foydalanuvshiga qidiruv tizimidan foydalanishni osonlashtirih maqsadida natijalar muvofiqlik boy´icha ( Ranking ) saralanadi, lekin har bir qidiruv tizimi saralash uchun o´z me´yorlariga egadir. Bu me´yorlarga quyidagilar kiradi: ma´lumotning ahamiyati ( uchun PageRank -ko´rsatkichi) har bir topilgan malumotda qidirilayotgan kalit-so´zning qanchalik ko´p uchrashi va joylashgan o´rni so´ralgan ma´lumotni baholash va soni boshqa sahifalardan ushbu kalit-so´z qatnashgan sahifaga qanchalik ko´p linklar berilganligi link beriladigan sahifalarning sifati. Brauzerning asosiy vazifasi Veb-sahifalarni ochish va umuman Internetdan foydalanish uchun foydalanuvchi maxsus dasturlarga muhtoj. Xususan, buning uchun brauzer kerak - bu sizga turli xil Internet saytlarini ochishga imkon beruvchi maxsus dasturiy ta'minot. Brauzerning asosiy maqsadi bu Internet-navigatsiya, garchi ba'zi dasturlar elektron pochta mijozining funktsiyalari, fayllarni yuklab olish uchun ilovalar va boshqalarni o'z ichiga olishi mumkin. U erda minglab bepul va pullik brauzerlar mavjud. Dasturning tashqi ko'rinishi mutlaqo bepul, bepul dastur sifatida yaratilgan, shuning uchun ko'plab brauzerlar bepul tarqatiladi. Eng mashhurlari Internet Explorer, Opera, Mozilla Firefox, Gugl xrom va hokazo. Brauzerning asosiy vazifasi veb-sahifalarni ochishdir va har bir dastur o'z xususiyatlariga qarab ularni o'z-o'zidan ochib beradi. Shunday qilib, agar Internet Explorer-da sayt mukammal ko'rinishga ega bo'lsa, Safari yoki Avant-da , shunchaki o'qib bo'lmaydigan bo'lib qolishi mumkin. Texnologiyalarda bir-biriga yaqin brauzerlarda ham bir xil sayt boshqacha ko'rinishi mumkin, matnli yoki mobil brauzer haqida nima deyishimiz mumkin? Sayt tuzishda ushbu vaziyatni hisobga olish kerak. Aks holda, foydalanishga jiddiy ta'sir ko'rsatishi mumkin. Brauzer - to'g'ridan-to'g'ri foydalanuvchilarning kompyuterlariga o'rnatiladigan dasturlar, shuning uchun ular saytning qidiruv tizimini targ'ib qilishga ta'sir qilmaydi. Biroq, foydalanuvchilar turli xil brauzerlardan foydalanishlari mumkinligini hisobga olish kerak. Brauzerlarning turlari. Brauzer avvalgi Internet bilan birga paydo bo'ldi va bugungi kunda ushbu dasturlarning ko'p turlari mavjud. Keling, asosiylarini ajratib ko'rsatishga harakat qilaylik: 1) Buyruqlar satri brauzeri. Bu eng "qadimiy" brauzer bo'lib, undan ozgina odamlar - Internetning birinchi foydalanuvchilari va ishlab chiquvchilari foydalanganlar. Bu manzilni buyruq satriga kiritgandan so'ng kompyuterga biron bir faylni yuklab olishga imkon berdi (qoida tariqasida, URL manzili IP manzili bo'lgan). 2) Matn brauzeri. Bugungi kunda u juda mashhur emas, ammo u hali ham ishlatiladi. Bundan tashqari, bunday dasturlar, qoida tariqasida, tezroq va samaraliroq ishlaydi. Bunday dasturlarning o'ziga xos xususiyati shunchaki matnni multimedia vositasi holda yuklab olishdir. 3) Multimedia brauzerlari (IE, Mozilla Firefox va boshqalar) - ikkala matnni va barcha multimedia ob'ektlarini yuklab oladigan dasturlar - rasmlar, videolar, musiqa va hk. 4) Brauzer qo'shimchalari - bu interfeys va keyinchalik qo'shilgan ba'zi funktsiyalardan tashqari har qanday brauzer uchun deyarli bir xil bo'lgan dasturlar. Bunga Internet Explorer-ga asoslangan barcha brauzerlar kiradi. Ular ishlatiladigan atrof-muhit bilan uzviy bog'liq bo'lgan brauzerlar ham mavjud. Odatda ular to'liq kompyuter dasturi bilan ta'minlangan. IE (Windows), Lynx (Lynux) va boshqalar bunga misoldir. Bundan tashqari, brauzerlarning mobil versiyalari ham ishlab chiqilmoqda , ularni alohida guruhga ajratish mumkin. Opera Mini ushbu sohada haqiqiy kashshofga aylandi. Brauzer urushi. Bozor dasturiy ta'minot Internet foydalanuvchilari uchun Microsoft va uning kamroq taniqli raqiblari kabi gigantlar allaqachon o'zlashtirishni boshladilar. 90-yillarda Internet Explorer va Netscape Navigator bir-biri bilan raqobatlashadigan "brauzer urushi" kabi bir hodisa paydo bo'ldi. Ular bir-birlaridan shunchalik farq qiladiki, veb- ustalar hatto maket turini tanlashga majbur bo'lishdi. Ko'pincha saytlarda reklama "- ostida ..." joylashtirilgan. Urushda IE yutqazdi, o'sha paytga kelib Windows operatsion tizimi bilan birlashtirilib, bozorning deyarli 90 foizini egalladi. Bu brauzerni tanlagan foydalanuvchilar soni. Biroq, urush tugaganidan keyin ham, turli xil ishlab chiquvchilarning brauzerlari bir-biri bilan raqobatlashishda davom etmoqda. Shunday qilib, bir necha yil oldin Opera paydo bo'ldi - dastur IEga qaraganda ancha engil va tezroq. Ko'proq ishonchlilik va xavfsizlikni ta'minlaydigan Mozilla haqida nima deyishimiz mumkin? Ko'pgina Internet-foydalanuvchilar Internet Explorer-ga ega bo'lishlariga qaramay, mavjud brauzerlar doirasi kengayishda davom etmoqda. Foydalanuvchilarning o'zlari uchun bu faqat afzalliklarni keltiradi - natijada raqobatdagi eng yaxshi echimlar paydo bo'ladi va veb-sayt egalari va ishlab chiquvchilar uchun bunday "urush" ko'p tashvish tug'dirmaydi. Bugungi kunda brauzerlar avvalgilaridan bir-biridan unchalik farq qilmaydi, va hozirda ko'pgina brauzerlarda saytni eng yaxshi ko'rinishda namoyish etishga imkon beruvchi brauzer tartibini yaxshilayapti va takomillashtirmoqda. ROSSIYA FEDERATSIYASI TA'LIM VA ILMIY VAZIRLIGI"Bryansk davlat texnik universiteti" FSBEI GEKafedra: "Kompyuter texnologiyalari va tizimlari"O'qitadigan fani: "Innovatsiyalar menejmenti"ESSAY"Mavzusida Qiyosiy tavsif brauzerlar "Tugallandi:09-IS (b) guruh talabasiShidlovskiy D.S.Tekshirgan: Roshchin S.M.Bryansk 2013 yilKirish2. Brauzer tarixi3. Zamonaviy brauzerlarXulosaAdabiyotlar ro'yxatiKirish Endi odamlar ikkita "parallel ravishda" yashaydilar dunyolar - moddiy va raqamli, shuning uchun Internet nima ekanligini va u erga qanday etib borishni bilish juda muhimdir. Rasmiy ravishda, faqat oddiy kompyuter dasturlari, brauzerlar, aslida, Internet va odamlar o'rtasidagi asosiy bog'lovchi bo'g'inga aylandi va bizning virtual olamni idrok qilishimiz ular berilgan vazifalarni qanday bajarayotganlariga bog'liq. Turli xil brauzerlarning mavjudligi foydalanuvchini Internetda ishlash uchun qaysi brauzer eng yaxshisi degan savolga olib keladi. Ushbu savolning bir nechta jihatlari mavjud , masalan, qaysi brauzer tezroq, qaysi biri ishonchli, qaysi funktsional va hokazo. Shuning uchun ushbu ishning maqsadi eng qulay va amaliy Internet-brauzerlarni aniqlashdir. Buning uchun bir nechta muammolarni hal qilish kerak, ya'ni brauzer ta'rifini ochish, ularning tarixini kuzatish, tez-tez ishlatiladigan brauzerlar ishini tavsiflash, qiyosiy xarakteristikani tuzish, xulosalar chiqarishZamonaviy adabiyotlarda bu masalaga kam e'tibor beriladi. Internetga kelsak, bu erda juda ko'p manbalar yaratilgan. Ular keng tarqalganligidan qat'i nazar, ikkala alohida brauzerlarga ham, turli qiyosiy tahlillarga, tavsiflarga va testlarga bag'ishlangan. Shuningdek, u brauzer urushlari haqida hikoya qiladi va brauzer tushunchasini aniqlaydi. Axir, siz brauzer versiyalarini Internetdan o'zingiz yuklab olishingiz va o'zingizning tahlilingizni qilishingiz mumkin.Dastlab, qo'yilgan savolni aniqlash uchun biz brauzer tushunchasini aniqlaymiz , uning turlarini taqdim etamiz va brauzerlarning tarixini qisqacha tavsiflaymiz. Keyinchalik, turli xil brauzerlarda qandaydir tadqiqotlar olib boramiz. Keling, ularning xususiyatlari, afzalliklari va kamchiliklarini aniqlaymiz. Olingan ma'lumotlardan biz taqdim etilgan brauzerlarning qiyosiy tavsifini tuzamiz. Oxir-oqibat, qo'yilgan savolning barcha tomonlarini o'rganib chiqib, xulosalar chiqaramiz.1. "Brauzer" tushunchasi. Brauzer turlari Brauzer (ingliz tilidan "brauzer" - "ko'rib chiqish", "aylantirish") - bu Internetdagi tarkibni ko'rishga imkon beruvchi maxsus dastur. Bu sizga tarmoqning barcha axborot manbalariga kirishga imkon beradi. Brauzer yordamida siz rasmlarni, ovozli va videofayllarni, turli xil matnli ma'lumotlarni ko'rishingiz va yuklab olishingiz mumkin ( elektron kitoblar, yangiliklar, jurnallar, latifalar) va boshqalar.Brauzerlarning bir nechta turlari mavjud:buyruq qatori brauzeri. Eng qadimgi brauzerlar ushbu turdagi. Ular matn va grafikalarni ko'rish imkoniyatini bermaydi. Ushbu brauzerlar faqat raqamli manzillar (IP) yordamida navigatsiyani qo'llab- quvvatlaydi. Hozirgi kunda ular deyarli ishlatilmaydi, shuning uchun men ularni batafsil ko'rib chiqmayman.to'liq ekranli brauzer. Multimediya (rasmlar, animatsiya va boshqalar) Internet-resurslarsiz qo'llab- quvvatlanadigan matnli brauzer. Uning yordamida siz faqat matn va havolalarni ko'rishingiz mumkin. Aksariyat foydalanuvchilar multimediyani qo'llab-quvvatlaydigan brauzerlar yordamida Internetda bemalol yurishga odatlanganligi sababli, siz faqat matnni namoyish etadiganlarni unutmasligingiz kerak. Albatta, bunday turdagi brauzerlar kam ishlatiladi , ammo ularning sahifalarini yuklash tezligi juda ta'sirli. Ko'pgina sahifalar deyarli darhol grafikasiz va bezaksiz, jadvalsiz yuklanadi. Eng mashhur to'liq ekranli brauzerlardan biri bu Lynix operatsion tizimiga kiritilgan Lynx.multimedia qo'llab-quvvatlashi bilan brauzer. Bugungi kunda eng keng tarqalgan va mashhur brauzerlar. Ular Internetda taqdim etilgan deyarli har qanday ma'lumot bilan ishlashga imkon beradi, global Internetdan foydalanuvchilarning 99 foizi intensiv va har kuni ushbu brauzerlarning imkoniyatlaridan foydalanadi. Eng ko'p ishlatiladigan: Internet Explorer, Opera, Mozilla, Netscape Navigator.Bundan tashqari, brauzer qo'shimchalari deb ataladi. Ular to'liq ishlaydigan brauzerlar uchun qo'shimcha dasturlar. Ko'pincha plaginlarni ishlab chiquvchilar Internet Explorer-dan foydalanadilar. Qo'shimcha dasturlar "dvigateldan foydalanadi ushbu brauzerda. Shuning uchun ularning ushbu sohadagi imkoniyatlari Internet Explorer bilan mutlaqo bir xil. Qo'shimcha dasturlar shunchaki interfeysni o'zgartiradi va Microsoft dasturchilari qoldirib ketgan ba'zi xususiyatlarni qo'shadi. 2. Brauzer tarixi Birinchi mashhur GUI brauzeri NCSA Mosaic edi. Birinchi brauzerlardan biri ochiq manba bo'lib, ba'zi boshqa brauzerlar (Netscape Navigator va Internet Explorer) uni o'zlariga asos qilib oldilar. Ushbu brauzerning kamchiliklari bor edi, ammo deyarli barchasi Netscape Navigator brauzerida yo'q qilindi (ba'zi Netscape xodimlari NCSAdan bo'lgan va Mosaikni ishlab chiqishda ishtirok etgan) Netscape turli xil operatsion tizimlar uchun (UNIX, Windows, Mac OS) Netscape Navigator-ni chiqazdi va sezilarli darajada erishdi. muvaffaqiyat, shu jumladan tijorat. Bu Microsoft-ni Internet Explorer brauzerini chiqarishga undadi.Netscape-dan farqli o'laroq, Microsoft darhol IEning mahalliylashtirilgan versiyasini chiqazdi. 1995 yilda Microsoft Windows 95 operatsion tizimini chiqardi, unda o'rnatilgan brauzer yo'q edi, ammo bir muncha vaqt o'tgach tizim yangilanishida (Windows 95 OSR2) brauzer (Internet Explorer 3.0) qurildi. Bundan tashqari, Microsoft brauzerida standartlarga mos kelmaydigan HTML kengaytmalarni qo'shdi va bu Microsoft brauzeri tomonidan bozorni monopollashtirish (95% dan ortiq) bilan yakunlangan brauzer urushining boshlanishi deb hisoblash mumkin.Bozorning yo'qolishi sababli, Netscape-ning daromadi pasayib ketdi va uni AOL sotib oldi va Netscape brauzerining dastlabki kodi bepul MPL (Mozilla Public License) ostida chiqarildi. "Mozilla" nomi dastlab Netscape brauzerida paydo bo'lgan va Mosaic + qotil uchun qisqartma edi. Biroq, ushbu kodni ishlatmaslik to'g'risida qaror qabul qilindi va buning o'rniga Netscape 6 uchun yangi dvigatel (Gecko) yozildi, dastlab standartlarni to'liq qo'llab-quvvatlashga qaratildi, buning asosida Mozilla Suite-ga kiritilgan brauzer, pochta va elektron pochta mijozi keyinchalik yaratildi va veb-sahifa muharriri.Keyinchalik Mozilla Foundation brauzerni umumiy paketdan alohida etkazib berishga va ishlab chiqishga qaror qildi va Mozilla Firefox loyihasi paydo bo'ldi. Firefox tarkibida IE yoki boshqa brauzerlar etishmayotgan va asta-sekin mashhurlikka erishadigan ko'plab xususiyatlar mavjud.IE brauzeri tomonidan bozorni monopollashtirish boshqa oqibatlarga olib keldi - Microsoft brauzerni ishlab chiqishni deyarli to'xtatdi va u 4-versiyadan 6-versiyaga deyarli o'zgargan: u boshqa brauzerlarga qaraganda standartlarni qo'llab-quvvatladi, foydalanish va ish tezligi va foydalanish tezligi jihatidan orqada qoldi. Ushbu holat Microsoft-ni brauzerni qayta ishga tushirishga undadi va ettinchi versiya ba'zi o'zgarishlar bilan chiqdi (tablar qo'shildi, standartlarni qo'llab- quvvatlash yaxshilandi , ish tezligi va foydalanuvchilarga qulay interfeys yaxshilandi). 2009 yil 19 martda Microsoft Internet Explorer-ning 8- versiyasini va 2011-yil 14-martda Internet Explorer-ning 9-versiyasini chiqardi va uni Yandex, Mail.ru va Rambler kabi kompaniyalar bilan birgalikda Rossiya bozorida faol targ'ib qilmoqda.1995 yilda Opera brauzeri paydo bo'ldi. Dastlab, Opera bepul dastur sifatida tarqatildi, bu uning dunyoning aksariyat mamlakatlarida past darajada mashhurligini va MDH mamlakatlarida juda mashhurligini tushuntirishi mumkin. Biroq, 2005 yildan beri Opera ham bepul tarqatiladi.brauzer tarmog'i Internetni ko'rib chiqishAgar kurashning asosiy taktikasi brauzerlarga o'ziga xos, nostandart imkoniyatlarni qo'shish bo'lmasa, brauzer urushi korporatsiyalar uchun toza tijorat korxonasi bo'lar edi. Eng katta farqlar hujjatlarni interfaol qiladigan skript tili bo'lgan JavaScript-ni qo'llab- quvvatlashda edi. Natijada, ko'plab saytlar ba'zi brauzerlar uchun "optimallashtirildi" va boshqa brauzerlarda yaxshi ishlamadi.Internet Explorer 8-da Microsoft dastlab brauzerlarga dvigatellarning qaysi versiyalaridan foydalanish kerakligini (DOCTYPE sarlavhasi noto'g'ri ishlatilishi kerak bo'lganligi sababli eskirishi kerak) aytib beradigan HTML- sharhini kiritishni taklif qildi, bu esa standartlardan foydalanishni ko'rsatmaganligi sababli standartlarni himoya qiluvchilarni g'azablantirdi. Keyinchalik, IE8 "quirks mode" dan ko'ra "standartlar rejimi" ga suyanishi va agar sharh topilsa, oldingi versiyani taqlid qilish rejimidan foydalanishi ma'lum qilindi.2008 yilda Google brauzerlar bozorida raqobatga "yordam berishga" qaror qildi va bepul Chromium loyihasi asosida o'zining Chrome brauzerini chiqazdi. Chrome brauzeri ba'zi yangiliklarni o'z ichiga oladi (avariyalarni izolyatsiya qilish, inkognito rejimi va boshqalar). Windows XP, Windows Vista, Windows 7, Linux va Mac OS uchun versiyalar chiqarildi.2009 yil boshida Microsoft kompaniyasi Gazelle nomli yangi brauzerni ishlab chiqayotgani haqida e'lon qildi. Yangi brauzer ko'p o'yinchi uchun xos bo'lgan resurslarni taqsimlash tamoyillarini qo'llaydi operatsion tizimlaribu Microsoft-ga ko'ra uning xavfsizligini yaxshilaydi.2009 yil sentyabr oyida, Rossiya Federatsiyasining federal aloqa va axborot texnologiyalari bo'yicha hukumat komissiyasi ochiq tender natijalariga ko'ra ishlab chiqaruvchini tanlab , hukumat tashkilotlari uchun o'z brauzerini ishlab chiqish niyatida ekanligi ma'lum bo'ldi. Shunisi ajablanarliki, Opera va Firefox Internet Explorer foydasiga rad etilmoqda, chunki ular "foydalanuvchi ma'lumotlarini Google qidiruv tizimiga uzatmoqda", garchi bu ikkala dasturning sozlamalarida osongina o'chirilgan bo'lsa. 3. Zamonaviy brauzerlar Windows Internet Explorer - 1995 yildan beri Microsoft tomonidan ishlab chiqilgan bir qator brauzerlar. Windows operatsion tizimlari bilan birga. Foydalanuvchilar soni bo'yicha birinchi o'rinni egallaydi (2010 yil aprelda bozor ulushi - 59,95%, 2011 yil yanvarida - 45,99% (GlobalStats ma'lumotlariga ko'ra). Rossiyada LiveInternet portalining ma'lumotlariga ko'ra, 2011 yil mart oyida 27,4% bilan ikkinchi o'rinda) foydalanuvchilar, birinchi o'rinni 31,6% bilan Opera brauzeri egallaydi, garchi ushbu parametrlarni o'lchashning o'ziga xos xususiyatlari tufayli, ularning taxminiy qiymatlarini taxmin qilish mumkin .. Explorer - 1999 yildan beri eng ko'p ishlatiladigan veb-brauzer bo'lib, 2002-2003 yillarda eng yuqori ko'rsatkichga erishdi. Biroq, so'nggi paytlarda uning ulushi tez sur'atlar bilan pasayib bormoqda, bu Mozilla Firefox, Google Chrome, Safari, Opera va boshqa brauzerlarga imkoniyat yaratdi. Hozirgi kunda brauzerning so'nggi barqaror versiyasi Internet Explorer 9 hisoblanadi. Internet Explorer Mobile (Windows CE va Windows Mobile uchun), Mac uchun Internet Explorer va UNIX uchun Internet Explorer kabi boshqa operatsion tizimlar uchun. bepul yuklab olish mumkin va u Microsoft Windows-ning noqonuniy nusxasiga o'rnatilganda ham ishlaydi, ammo litsenziya shartnomasi Internet Explorer-ni faqat Windows oilasining operatsion tizimi uchun qonuniy litsenziyasi bilan o'rnatishga imkon beradi. Mozilla Firefox bu Mozilla Corporation tomonidan ishlab chiqilgan va tarqatiladigan Mozilla Application Suite-ning bir qismi bo'lgan bepul brauzer. Dunyodagi eng mashhur ikkinchi brauzer va bepul dasturiy ta'minot orasida birinchi - 2012 yil yanvar oyida uning bozordagi ulushi 24,78% ni tashkil etdi. Ba'zi mamlakatlarda, xususan Germaniya va Polshada brauzer ma'lum muvaffaqiyatlarga ega - bu eng mashhur brauzer bo'lib, uning ulushi mos ravishda 55% va 47% ni tashkil qiladi. Rossiyada Firefox 2011 yil iyul oyiga kelib foydalanuvchilarning 30,74% ulushiga ega bo'lgan ish stoli brauzerlari orasida birinchi o'rinda. Brauzerda ko'plab tablarga ega interfeys mavjud , imlo tekshiruvi, terayotganingizda qidiruv, "jonli xatcho'plar", yuklab olish menejeri, qidiruv tizimlari bilan bog'lanish maydoni mavjud. Microsoft Windows, Mac OS X va Linux uchun rasmiy ravishda chiqarilgan yangi xususiyatlar kengaytmalar yordamida qo'shilishi mumkin. Norasmiy qurishlar FreeBSD, BeOS va boshqa Unixga o'xshash operatsion tizimlarda mavjud. Brauzer kodi ochiq va uch karra GPL / LGPL / MPL litsenziyasi bo'yicha tarqatiladi.Dastlab brauzer dastlab "Feniks" deb nomlangan. Bir muncha vaqt o'tgach, savdo markasidagi mojaro sababli brauzer "Firebird" deb o'zgartirildi, ammo keyinchalik shu nom shu sababga ko'ra "Firefox" ga o'zgartirildi. Biroq, Firefox Buyuk Britaniyadagi Charlton kompaniyasining savdo belgisi bo'lib chiqdi, bu ingliz qurilishi haqida "dialog" da aks etgan.Brauzerning ba'zi xususiyatlari:qalqib chiquvchi oynalarni blokirovka qilish (ing. pop-up);tabli varaqlash (bitta oynada bir nechta sahifalar);qidiruv tizimlari va lug'atlarida o'rnatilgan qidiruv paneli;"Jonli xatcho'plar" deb nomlangan - RSS-lentalarni integratsiya qilish mexanizmi;o'zini tutish va tashqi ko'rinishini sozlash uchun deyarli cheksiz imkoniyatlar, shu jumladan kengaytmalar, mavzular va uslublardan foydalanish orqali;ko'plab kengaytmalarni qo'llab-quvvatlash - ularning barchasi boshqa brauzerlarga qaraganda Firefox uchun bir necha baravar ko'proq yaratilgan ;o'rnatilgan veb-ishlab chiqaruvchi vositalar;brauzerning o'zi ham, uning kengaytmalari ham avtomatik yangilanadi (1.5-versiyadan);Tarkibni darhol namoyish qilish (sahifa to'liq yuklanmagan bo'lsa ham, bemalol kezishni davom ettirishga imkon beradi, bu ayniqsa sekin ulanishi va ko'milgan ob'ektlarning ko'pligi bilan seziladi);Sayt parollari va sertifikatlarini boshqa barcha parollarni (3-DES nosimmetrik shifrlash algoritmidan foydalangan holda) shifrlaydigan va foydalanuvchi sertifikatlariga kirishni himoya qiladigan "asosiy parol" ni o'rnatish qobiliyati bilan ishonchli saqlang. Shunday qilib, tajovuzkor kompyuterga jismoniy kirish huquqiga ega bo'lsa ham, saqlangan parollarni o'g'irlash (ajratib olish) qiyin. Asosiy parolni birinchi marta kiritganingizda, uning taxminiy sifati (sindirish qiyinligi) ko'rsatiladi.Opera - Opera Software tomonidan ishlab chiqarilgan veb-brauzer va Internet uchun dasturiy ta'minot to'plami. 1994 yilda Norvegiyaning Telenor kompaniyasining bir guruh tadqiqotchilari tomonidan ishlab chiqilgan. 1995 yildan beri birinchi versiya mualliflari tomonidan yaratilgan Opera Software mahsuloti. Opera va Opera Mobile-ning umumiy bozordagi ulushi 2011 yil iyun oyida 2,98% ni tashkil etdi. Bundan tashqari, Opera Mini 1,25 foiz ulushga ega edi. Rossiyada brauzer foydalanuvchilari foizi dunyo bo'yicha o'rtacha ko'rsatkichdan ancha yuqori. 2011 yil iyunda Opera Mini Opera Mini bilan birgalikda 37,4% foydalanuvchilar bilan Rossiyada mashhurlik bo'yicha birinchi o'rinni egallaydi. Shunday qilib, bugungi kunda biz o'rganib brauzerlar bo'lishi uchun siz bilan bo'ladi. Turlari, ayrim va boshqa ta'minotni farqlar - bu yerda siz e'tibor kerak nima. Agar nima bor, agar Aslida, bu masala, shuning uchun qiyin emas. Va brauzerlar haqida bir necha kishi eshitgan emasmiz. Bugungi dunyoda, bu asosiy ta'minot standart xavfsizlik ta'minoti ajralmas qismi bo'ldi. Shunday qilib, faqat boshlanuvchilar uchun bu haqda nima ma'lum. ning aniq brauzer nimaga harakat qilaylik, valar farqlar qanday mavjud. Agar kompyuteringiz uchun eng yaxshi variantni boshqarish mumkin keyin. INTERNETGA OYNA chiqish brauzer o'zi bilishini ko'rib kerak bo'ladi. brauzerlar turlari va qo'shimcha imkoniyatlar - savol ko'proq oddiy. Bu ostida nima ekanligi aniq bilib olish muhim narsa ega, boshlash uchun. siz bilan muomala nima dasturi bilan? Brauzer - Internet deb atalish oyna. aniq va turli veb-sahifalarni ziyorat uchun dasturiy dastur. Ba'zan veb brauzerini chaqirdi. atamasining kelib chiqishi juda oson. Bu yerda ingliz tilida yordamga keladi. Bu ko'rinishi - bu ko'rib haqida Axir, agar siz, deb o'ylayman. A, brauzer mos ravish, onlayn resurslar turli tomosha qilish uchun yordam beradi dastur. Bu qiyin deb hech narsa tushmadi. Lekin brauzerlar turli turlari bor. Va bu yordamni ta'minlashni turlicha bo'lishi. Nima uchun e'tibor qilish kerak? veb-brauzer nima? O'zingiz uchun nima uchun? Internet tarmog’ida foydalanuvchilarga tarmoq resurslaridan erkin foydalanish imkoniyatini berish uchun WEB serverlar quriladi. Bunday serverlarda Internetda taqdim etilgan axborotning katta qismi jamlangan bo’ladi. Foydalanuvchining ixtiyoriy axborotni olish tezligi bunday serverlarni qanday qurishga bog’liq. WEB-serverda mijoz kompyuteri tizimini tashkil qilishning umumiy tamoyillari nuqtai nazaridan mijoz-server texnologiyalari ishlatiladi. Bunda serverda, odatda, WEB-serverda aks ettiriladigan barcha ma’lumotlarni saqlaydigan MB va ilovaning server qismi o’rnatiladi, foydalanuvchining ishchi stansiyasida esa axborotni ko’rish uchun ancha oddiy vosita o’rnatiladi. Bu tizimda WEB ilovaning server qismi «qalin» server ko’rinishida taqdim etiladi, mijoz mashinasida esa «yupqa» mijoz o’rnatilgan bo’ladi. Hozirgi kunda oddiy WEB-serverni yaratish texnologiyasini ancha oddiy vazifa deb hisoblasa bo’ladi. Asosiy qiyinchilik server sahifasini badiiy bezashdan iborat. Tarmoqdagi u yoki bu serverning muvaffaqiyati ko’p jihatdan aynan sahifalar qanday bezatilganiga bog’liq. Axborot sahifalarga qanday bo’linganligi va matndagi murojaatlar qanday belgilanganligi ham muhim rol o’ynaydi. WEB-serverni yaratishning ushbu muhim jihatlari hozir katta qiziqish uyg’otmaydi, avval WEB-serverni o’zining asosini nima tashkil etishi va foydalanuvchilarning kompyuterlarida qanday savollar yechilishi kerakligi bilan tanishish talab etiladi. Axborotni taqdim etishning qulayligi avvalambor foydalanuvchilarning ishchi stansiyalarida o’rnatilgan vositalarga bog’liq bo’lganligi sababli WEB serverni yaratishda ishlatiladigan texnologiyalarni o’rganishni aynan ulardan boshlaymiz. WEB-texnologiyasining hozirgi kunda brauzerlar deb ataladigan axborotni ko’rish uchun o’ndan ortiq turli vositalar mavjud. Ko’pchilik WEB-serverlari ishlab chiquvchilari (WEB-dizaynerlar) WEB- dizaynning muhim muammolaridan biri – har biri HTML va ssenariylarni turlicha qo’llab-quvvatlaydigan brauzerlar va platformalarning ko’pligi to’g’risida bir fikrdalar. Har bir yangi brauzerning chiqishi bilan ularning tavsiflari va imkoniyatlari yaxshilanadi, lekin bu avvalgi versiyalar yo’q bo’lib ketishini anglatmaydi.. Web-dizaynda qat’iy qoidalar yo’q. Bosh vazifa sahifaning mazmunini imkon qadar ko’p foydalanuvchilar erkin foydalanadigan qilishdan iborat bo’lganligi sababli, oldinga intilish uchun tajriba ham mavjud vositalarni e’tiborga olgan holda yangi texnologiyalarni ishlatish ham bir xil darajada muhimdir. Dizaynerlik qarori muvaffaqiyatining garovi auditoriyaning ehtiyojlarini tushunish va sahifa qanday ishlatilishi to’g’risida aniq tasavvurga ega bo’lishdadir. Netscape Navigator va Microsoft Internet Explorer brauzerlari. Bozorda ikki asosiy brauzer: Netscape Navigator va Microsoft Internet Explorer ustunlik qiladi. Ularning birgalikda barcha versiyalarini qo’shganda, hozirda ishlatilayotgan brauzerlarning tahminan 90 %ni (yoki undan ko’prog’ini) tashkil etadi. Bu ikki brauzer bozorda hukmronlik qilish uchun o’zaro raqobatlashmoqda. Ular kurashining natijasi sifatida HTML teglarining firma kolleksiyasi hamda turli texnologiyalarning bir-biriga mos bo’lmagan amalga oshirishlari (Dynamic HTML, hamda JavaScript va Cascading Style Sheets – kaskadli stillar jadvallari) yuzaga keldi. Boshqa tomondan, Netscape va Microsoft o’rtasidagi raqobat, umuman olganda, WEB-muhitning tez rivojlanishiga ko’maklashdi. Microsoft Internet Explorer brauzeri Netscape Navigator brauzeri Ba’zi bir hujjatlashtirilgan farqlar quyidagilardan iborat: o’ziga o’rnatiladigan shriftlarni qo’llab-quvvatlashning mavjud emasligi; CSS filtrlari va o’tishlar (matn elementlari uchun ishlatiladigan obyektdan tushadigan soya kabi vizual effektlar)ni qo’llab-quvvatlashning mavjud emasligi; multimediani boshqarish elementlari (odatda mualliflik multimedia dasturiy vositalari tomonidan yaratiladigan o’tishlar va animatsiyalar effektlari)ning mavjud emasligi; DHTML ni amalga oshirish bilan bog’liq muammolar. Brauzerlar nafaqat kompyuterga balki uyali telefon, PDA va boshqa kichik elektron mashinalarga ham ishlab chiqarilmoqda. Opera. Opera - bu Oslodagi Opera Software (Norvegiya) kompaniyasi tomonidan yaratilgan kichikkina va oddiygina brauzer. Bu brauzer juda kam vaqt ichida yuklanadi va disk hajmiga minimal talablar qo’yadi. Uning afzalligi HTML standartlariga to’liq Opera mos kelishidir. Ancha obro’li brauzerlar o’tkazib yuboradigan teglarni yozishdagi noaniqliklar (masalan, yopuvchi teglarni qoldirib ketish, noto’g’ri o’rnatish va h.k.) bu brauzerda to’g’ri aks etmaydi. Operani 5.0 Java, kaskadli stillar jadvallari va DHTML qo’llab- quvvatlaydi. Opera foydalanishning tezligi bo’yicha birinchi o’rinlarda turmasa-da, ko’pchilik ishlab chiquvchilar kodning to’g’riligiga amin bo’lish uchun o’z saytlarini tekshirishni davom ettirmoqdalar. Lynx. Lynx – bu faqat matnni ko’rishni ta’minlaydigan bepul tarqatiladigan brauzer, sizga Webdan tez va ishonchli erkin foydalanishni taklif etadi. U Web- sahifani bazaviy funksional tavsiflar bo’yicha tekshirish uchun yaroqli bo’lgan standart sifatida mashhur bo’ldi. Oddiyligiga qaramay, bu brauzer eskirmaydi. Lynx har doim takomillashtiriladi va zamonaviylashtiriladi. Hozir u jadvallar, shakllar va hatto JavaScript ni ham ta’minlaydi! Agar qaysi brauzerlar eng ko’p ishlatilishi ma’lum bo’lsa, qaysi texnologiyadan foydalanish va teskari moslik uchun qayerdan chiziq o’tkazish to’g’risida qaror qabul qilish oson bo’ladi. Eng ishonchli axborotni, albatta, sahifa tashriflarining statistikasini yuritish bilan olish mumkin. Internetda brauzerlar to’g’risida statistik ma’lumotlarni taqdim etadigan bir qancha sahifalarni topish mumkin. Bu sahifalardagi statistika ushbu saytlarni o’ziga tashrif buyurishlarning tahliliga asoslangan bo’lib, bu statistik tanlanmani shunday tipdagi saytlar bilan qiziqadigan tor doiradagi foydalanuvchilargacha cheklaydi, ehtimol yangi avtomobillarni xarid qilish yoki teleko’rsatuvlar dasturlari bilan qiziqadigan foydalanuvchilar boshqa brauzerlarni ishlatishar. BrowserWatch saytida joylashgan statistik ma’lumotlar har bir alohida olingan brauzerning versiyalari, kichik versiyalari va undan kichik versiyalari to’g’risida batafsil ma’lumot beradi. Download 1.73 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|