Toshkent Kimyo-Texnologiya instituti Shahrisabz filiali TJA yo’nalishi 4-20 guruh talabasi Jonmuratov Numonjonning “Mantiqiy dasturlanuvchi kontrollerlar”fanidan “DASTURIY MANTIQIY KONTROLLERLAR”mavzusida tayyorlagan Mustaqil ishi MANTIQIy DASTURIY KONTROLLERLAR Mantiqiy dasturiy kontrollerlar (PLC, ПЛК). Mantiqiy dasturiy kontrollerlar (PLC, ПЛК). - Bir ish faoliyatida ishlay oladigan rele yoki mikrosxemalarga asoslangan qattiy kontrollerlar faqat bir turdagi ishni olib borish uchun ishlatiladi. Boshqa turdagi ish faoliyatini bajarmaydi. Bunday kontrollerlar qat’iy kontrollerlar deyiladi.
- Kontroller - plata ko’rinishida tayorlangan electron qurilma bo’lib, datchikdan kelgan signallarni qayta ishlab aktuatorlarga boshqarish signallarini chiqaruvchi qurilmadir. Mikrokontrollerlar – bu dastur yordamida boshqariluvchi mikrosxema bo’lib, turli kontrollerlarni yasash uchun ishlatiladi. Odatda kontroller platasi markazida mikrokontroller joylashadi.Uning atrofida esa elektronika elementlari joylashadi.
Elektronika elementlarining vazifasi datchiklardan kelayotgan signallar qiymatini mikrokontrollerga moslash hamda mikrokontrollerdan chiqayotgan signallar qiymatini aktuatorga moslashdan iborat. 1995 yili Norvegiyaning “Fan va texnologiyalar” universitetining (Tronheym shaxri) ikki talabasi, Alf Bogen va Vegard Vollenlar RISC yadroli 8 razryadli mikrokontroller g’oyasini AQShning Atmel (Advanced Technology Memory and Logic) kompaniyasiga taklif etdilar. Bu ikki talabaning ismlari AVR arxitekturasiga kiritildi: Alf + Vegard + RISC = AVR - Elektronika elementlarining vazifasi datchiklardan kelayotgan signallar qiymatini mikrokontrollerga moslash hamda mikrokontrollerdan chiqayotgan signallar qiymatini aktuatorga moslashdan iborat. 1995 yili Norvegiyaning “Fan va texnologiyalar” universitetining (Tronheym shaxri) ikki talabasi, Alf Bogen va Vegard Vollenlar RISC yadroli 8 razryadli mikrokontroller g’oyasini AQShning Atmel (Advanced Technology Memory and Logic) kompaniyasiga taklif etdilar. Bu ikki talabaning ismlari AVR arxitekturasiga kiritildi: Alf + Vegard + RISC = AVR
PLC- Dasturlanuvchi mantiqiy kontroller haqida tushunchaga ega bo’lish; qurilmalarni PLC asosida boshqarish va avtomatlashtirish; GX Developer dasturida dasturlar tuzish; MITSUBISHI PLC kontrollerlaridan foydalanish; PLC- Dasturlanuvchi mantiqiy kontroller asosida turli qurilmalarni boshqarish amaliyotiga ega bo’lish hozirki kun tablabidir. - PLC- Dasturlanuvchi mantiqiy kontroller haqida tushunchaga ega bo’lish; qurilmalarni PLC asosida boshqarish va avtomatlashtirish; GX Developer dasturida dasturlar tuzish; MITSUBISHI PLC kontrollerlaridan foydalanish; PLC- Dasturlanuvchi mantiqiy kontroller asosida turli qurilmalarni boshqarish amaliyotiga ega bo’lish hozirki kun tablabidir.
- Dasturlash asoslariNomidan ko'rinib turibdiki, siz dasturlashtiriladigan mantiqiy boshqaruvchini dasturlaysiz. Dastlab, PLClar xususiy dasturlash terminallariga ishonishdi. Bu PLC dasturlarining mantiqiy elementlarini olish uchun maxsus funktsional kalitlar. Biroq, 90-yillarning o'rtalarida, PLC-lar terminallardan emas, balki dasturiy ta'minotdan foydalanib, standart kompyuterlarda dasturlashning o'tishiga guvoh bo'lishdi. Buning o'rniga dasturiy ta'minot belgilar emas, balki grafik formatda mantiqni tasvirlaydi. PLC dasturlash uchun siz shunchaki Ethernet yoki masalan, USB kabeli kabi dasturiy ta'minotdan foydalangan holda tashqi kompyuterdan foydalangan holda kompyuterni ulaysiz.
Kontroller (ing . controller — boshqaruvchi) — elektr dvigatellarni ishga tushirish (yurgizib yuborish), tezligini rostlab turish, reversirlash (dvigatel oʻqining aylanish yoʻnalishini oʻzgartirish) va toʻxtatish uchun moʻljallangan past kuchlanishli elektr apparat. Tuzilishi jihatdan koʻp pogʻonali yassi, barabanli va kulachokli almashlab ulagichlardan iborat. Odatda, K. dasta yoki zalvar massa (maxovik) yordamida qoʻlda boshqariladi; agar maʼlum masofadan turib boshqariladigan boʻlsa, servomotor qoʻllaniladi. K. yordamida boshqarish zanjiridagi, kuch zanjirlarini biriktirish sxemalaridagi va elektr dvigatellarni uygʻotish zanjirlaridagi elektr qarshilik oʻzgartiriladi. - Kontroller (ing . controller — boshqaruvchi) — elektr dvigatellarni ishga tushirish (yurgizib yuborish), tezligini rostlab turish, reversirlash (dvigatel oʻqining aylanish yoʻnalishini oʻzgartirish) va toʻxtatish uchun moʻljallangan past kuchlanishli elektr apparat. Tuzilishi jihatdan koʻp pogʻonali yassi, barabanli va kulachokli almashlab ulagichlardan iborat. Odatda, K. dasta yoki zalvar massa (maxovik) yordamida qoʻlda boshqariladi; agar maʼlum masofadan turib boshqariladigan boʻlsa, servomotor qoʻllaniladi. K. yordamida boshqarish zanjiridagi, kuch zanjirlarini biriktirish sxemalaridagi va elektr dvigatellarni uygʻotish zanjirlaridagi elektr qarshilik oʻzgartiriladi.
Foydalanilgan adabiyotlar Foydalanilgan adabiyotlar
Do'stlaringiz bilan baham: |
