E va r kafedrasi assistenti X. N. Teshaboyev

E va R kafedrasi assistenti 

X.N. Teshaboyev

 

4_lab_bajarish_bo’yicha_namuna

 

1 

4-LABORATORIYA  ISHI 

(bajarish bo‘yicha namuna) 

 

TO‘LIQ ANIQLANGAN BUL FUNKSIYALARI. KARNO KARTALAR 

YORDAMIDA MANTIQIY FUNKSIYALARNI MINIMALLASHTIRISH. 

 

Ishdan  maqsad: 

Karno  kartadan  foydalanib,  mantiqiy  ifodalarni  optimallash 

(minimallash).  Mantiqiy  elementlardan  foydalanib, 

NI  Multism  dasturiy  muhitida

 

mantiqiy qurilmalarni loyihalashtirish. 

 

Topshiriq: 

yuqorida  berilgan  topshriq  variantlarini  guruh  jurnalidagi  tartib 

raqami  bo‘yicha  variant  qilib  oling.  Tanlab  olingan  10  lik  sanoq  sistemasidagi 

raqamni 2 lik sanoq sistemasiga o‘tkazing. Hosil qilingan 2 likdagi sonni haqiqiylik 

jadvaliga  mos  ravishda  joylashtiring.  Hosil  qilingan  haqiqiylik  jadvaliga  mos 

ravishda minimal funksiyani hosil qilish uchun Karno kartasi tuzing. Tuzilgan Karno 

kartasi  yordamida  Mukammal  dizyunktiv  normal  shakl  (MDNSH)  va  Mukammal 

konyuktiv  normal  shakl  (MKNSH)  dagi  funksiyasini  yozing.  Hosil  qilingan 

MDNSH  va  MKNSH  dagi  funksiyani  NI  Multisim  dasturiy  muhiti  yordamida 

loyihalashtiring.  NI  Multisim  dasturiy  muhitida  yig‘ilgan  sxemaning  ishlashini 

dastlab  tuzilgan  haqiqiylik  jadvali  asosida  tekshiring  va  natijalarni  hisobotga 

kiriting.  

 

Topshiriq variant №31: 244

10

; 

1.  Variant  bo‘yicha  berilgan  10  likdagi  raqamni  2  likka  o’tkazamiz

: 

244

10

=0 0 1 0 1 1 0 1

2

; 

1 2 3 4 5 6 7 8 

 

2. Hosil qilingan 2 likdagi sonni haqiqiylik jadvaliga mos ravishda 

joylashtiramiz: 

х

3

 

х

2

 

х

1

  Y 

Y 

0 

0 

0 

0 

1 

0 

0 

1 

0 

2 

0 

1 

0 

1 

3 

0 

1 

1 

0 

4 

1 

0 

0 

1 

5 

1 

0 

1 

1 

6 

1 

1 

0 

0 

7 

1 

1 

1 

1 

8 

 

3. Haqiqiylik jadvali asosida Karno karta tuzamiz.

 

E va R kafedrasi assistenti 

X.N. Teshaboyev

 

4_lab_bajarish_bo’yicha_namuna

 

2 

4.  Tuzilgan  Karno  kartasi  yordamida  MDNSH  va  MKNSH  dagi 

funksiyasini yozamiz: 

 

 MDNSH funksiyasi uchun: 

   

𝑌

𝑀𝐷𝑁𝑆𝐻

= 𝑥

1

̅̅̅𝑥

2

𝑥

3

̅̅̅ + 𝑥

2

̅̅̅𝑥

3

+ 𝑥

1

𝑥

3

 

. 

 

MKNSH funksiyasi uchun: 

 

   𝑌

𝑀𝐾𝑁𝑆𝐻

= (𝑥

2

+ 𝑥

3

) ∗ (𝑥

1

̅̅̅ + 𝑥

3

) ∗ (𝑥

1

+ 𝑥

2

̅̅̅ + 𝑥

3

̅̅̅)

. 

 

MDNSH funksiyasi uchun kerak bo’ladigan elementlar: Ushbu funksiya 

uchun  3  ta  EMAS  (NOT)  elementi,  3  ta  3  HAM  (AND3)  elementi,  1ta  2  HAM 

(AND2) elementi va 1 ta 4 YOKI (OR4) elementi. 

 

 

 

4.1- rasm. MDNSH funksiyasining NI Multisim dasturiy muhiti yordamida 

loyihalashtirilgan holati 

 

E va R kafedrasi assistenti 

X.N. Teshaboyev

 

4_lab_bajarish_bo’yicha_namuna

 

3 

   

 

 

    

 

 

   

 

 

  

 

       

4.2- rasm. Hosil qilingan MDNSH idagi 

funksiyani NI Multisim dasturiy muhiti 

yordamida haqiqiylik jadvali bo’yicha tekshirish. 

 

MKNSH funksiyasi uchun kerak bo’ladigan elementlar

: 3 ta EMAS (NOT) 

elementi, 2 ta 2 YOKI (AND2) elementi, 1ta 3 YOKI (OR3) elementi va 1 ta 3 HAM (AND3) 

elementi. 

 

E va R kafedrasi assistenti 

X.N. Teshaboyev

 

4_lab_bajarish_bo’yicha_namuna

 

4 

 

 

4.3- rasm. MKNSH

 funksiyasining NI Multisim dasturiy muhiti yig‘ilgan holati 

 

    

 

 

      

 

 

  

 

 

 

E va R kafedrasi assistenti 

X.N. Teshaboyev

 

4_lab_bajarish_bo’yicha_namuna

 

5 

   

 

 

4.4- rasm. Hosil qilingan MKNSH idagi 

funksiyani NI Multisim dasturiy muhiti 

yordamida haqiqiylik jadvali bo’yicha tekshirish. 

 

 

 

OLINGAN NATIJALAR VA LABORATORIYA ISHI BO‘YICHA 

UMUMIY XULOSALAR KELTIRING!!!