Eng muhum tuzlarning ishlatilishi 7-sinf takrorlash

Eng muhum tuzlarning ishlatilishi

7-sinf

takrorlash

Anorganik birikmalarning sinflanishi

• oksidlar
• Asoslar
• Kislotalar
• tuzlar

Murakkab moddalar ichida eng ko‘p tarqalgan va xalq xo‘jaligida eng ko‘p ishlatiladigan anorganik moddalar tuzlar bo‘lib, Yerdagi hayotiy jarayonlarning me’yorida sodir bo‘lishi uchun ularning ahamiyati juda kattadir.

• Murakkab moddalar ichida eng ko‘p tarqalgan va xalq xo‘jaligida eng ko‘p ishlatiladigan anorganik moddalar tuzlar bo‘lib, Yerdagi hayotiy jarayonlarning me’yorida sodir bo‘lishi uchun ularning ahamiyati juda kattadir.

eng ko’p ishlatiladigan tuzlar:

eng ko’p ishlatiladigan tuzlar:

Natriy xlorid – NaCl. Osh tuzi turmushda qanday maqsadlarda ishlatilishini esa hammamiz juda yaxshi bi lamiz. Osh tuzi sanoatda xlor, ishqor, natriy metali olishda, tibbiyotda fiziologik eritma tayyorlashda ishlatiladi.

Kalsiy karbonat – CaCO3. Marmar, ohaktosh sifatida qurilishda ishlatiladigan tuz. Qurilish binolarini bezash maqsadida marmardan eng ko‘p foydalaniladi. U Toshkent metropo liteni bekatlarining chiroyiga chiroy qo‘shib turibdi.

Ammoniy nitrat – NH4NO3. Ammoniyli selitra nomi bilan qishloq xo‘jaligida ishlatiladi. Farg‘ona azotli o‘g‘itlar korxonasi, «Navoiyazot» AJda sun’iy tarzda ishlab chiqariladi.

Qishloq xo’jaligida ishlatilinadigan tuzlar

• Qishloq xo’jaligida ekinlar hosildorligini oshirish uchun turli xil o’g’itlardan foydalanishini bilamiz. Bu o’g’itlar tuz ekanligini ko’pchiligimiz yaxshi nilmaymiz. Barcha mineral o’g’itlar tuzlar hisoblanadi. Tarkibida N2 azot p fosfor saqlashiga qarab sinflanadi. Masalan: selitra, ammofos, karmomid va boshqalar. Kno3; NaNO3; Ca3(PO4)2

vazifalar

• Quyidagi tuzlarning nomini toping:
• kCl, caSO4 , NaNO3
• Kundalik hayotimizda ishlatiladigan tuzlardan qaysilarini bilasiz, ularga misollar keltiring.
• Kalsiyli selitra olish usullaridan biri suyultirilgan nitrat kislotani ohaktosh bilan neytrallashdan iborat. Bunda sodir bo‘ladigan reaksiya tenglamalarini yozing.