Хамдами Бахрам (Бахром) Косимхонович. Автопортрет. Холст, масло

Хамдами Бахрам (Бахром) Косимхонович. Автопортрет.
Холст, масло. 1940.
Rassom Hamdami Bahram (Bahrom) Kosimxonovich Matn muallifi Valeriy Rublev. 2020 yil 4 fevral. Hamdami Bahram (Bahrom) Kosimxonovich (1910-1943) - sovet rassomi, asli o'zbek. Bahram hamdami 1910 yilda tug'ilgan. Bahram hamdami umrining ko'p qismini Toshkent va uning atrofida o'tkazgan. Bahram hamdami 1932-1934 yillarda o'qigan "Toshkent san'at maktabi" da badiiy ta'lim olgan. Bunga parallel ravishda Bahram hamdami "Volkov brigadasi"badiiy guruhining a'zosi edi. "Brigada" rahbari Aleksandr Volkov Bahramning san'at maktabida o'qituvchisi bo'lgan va 1930-yillarning oxirida Bahram Xamdami Volkov unga o'rgatgan avangardlik uslubidan voz kechib, realist rassomlar lageriga o'tganiga qaramay, talabasiga faol yordam ko'rsatgan. Bahram Kosimxonovich hamdami 1943 yilda vafot etdi va Ulug ' Vatan urushi paytida fojiali ravishda vafot etgan boshqa ko'plab odamlardan biriga aylandi. Endi ba'zi o'zbek va rossiyalik san'atshunoslarning fikriga ko'ra, Agar Bahram Hamdalarning erta o'limi bo'lmaganida, u O'zbekiston SSR san'at sahnasida juda katta muvaffaqiyatlarga erishgan bo'lar edi.
Hamdamiy Bahrom (1910, Toshkent – 1942, frontda halok boʻlgan) – rassom, Oʻzbekiston rassomlari uyushmasining tashkilotchilaridan. Toshkent rassomlik texnikumida A.Volkovdan taʼlim olgan (1930– 36); Moskva, Leningradda ijodiy safarda boʻlib malakasini oshirgan. H. asarlarida kunning dolzarb voqealarini,’ xalq hayotini tasvirladi: "Kolxozchilar" (1933), "Kolxoz choyxonasi-da" (1936) -Sharq muzeyida; "Avtoportret" (1939, 1941); "Ish tugadi" ("Langar kanali quruvchilari", 1939), "Bobom–shoir Muztarib portreti" (1939) – Oʻzbekiston sanʼat muzeyida. Navoiy asarlari asosida "Farhod sah-roda" (1940), "Farhod Xusrav asiri" (1941) kabi asarlar yuzaga keldi. "OʻzTAG oynasi" gshakatlarini tayyorlashda qatnashgan (1941–42). R.Ahmedov, 3. Inogʻomov va boshqalarga dars bergan.

O'zbek xalqining san'ati asrlarga borib taqaladigan qadimiy tarixga ega. Respublika hududida ko'p joylarda ibtidoiy jamiyat davriga oid tosh rasmlari topilgan. Qadim zamonlardan beri ma'buda va diniy mavjudotlarning tasvirlari loydan yasalgan. Qadimgi san'at asarlarida bezak, antropomorfik va zoomorfik tabiatning murakkab semantikasi ishlatilgan. Ular sharqona odamning dunyo vakolatxonasida rivojlangan dunyoning o'ziga xos badiiy rasmini aks ettirdilar. Turli dinlar va kultlarning, shu jumladan zardushtiylikning mavjudligi o'rta Osiyo mentalitetining shakllanishiga hal qiluvchi ta'sir ko'rsatdi. Bronza davrida O'zbekiston hududida yuqori darajada rivojlangan tasviriy san'at mavjud edi, buni hozirda Britaniya milliy muzeyida saqlanayotgan Amudaryo xazinasi tasdiqlaydi.